فرهنگی‌هنری 10:07 - 07 فروردین 1396
سوغات نوروزی- ۴؛
«منبت کاری فلز» یک نوع تغییر شکل نرم فلزات است که با قلم‌های مخصوص انجام می‌شود و از زیر و روی آن چکش‌کاری می‌کنند. این هنر، امروزه در اصفهان و تهران رواج دارد.

هنری که فلز را نرم می‌کند/ میراث ماندگار منبت کاران

به گزارش خبرنگار مهر، هنر فلزسازی در ایران، خاصه در دوره صفوی، یکی از نفیس‌ترین انواع فلزکاری در سراسر جهان به شمار می‌رفته و اشیاء فلزی را به روش‌های گوناگونی تزیین می‌کرده و به آن قلمزنی می گفته اند. مثلاً در شیراز تزیینات روی فلز را منبت کاری فلز می‌نامند.

منبت کاری فلز یک نوع تغییر شکل نرم فلز است که با قلم‌های مخصوص نوک تیز و نوک گرد انجام می‌شود و از زیر و روی آن چکش کاری می‌کنند. شواهد و مدارک باستانشناسی این نکته را تأیید می کند که شمال و مرکز ایران جزو قدیمی‌ترین مراکز فلزکاری در جهان بوده است.

و اما هر نوع طرح در منبت کاری فلز، قلم مخصوص به خود را دارد و نخستین اقدام در این رشته، تعقیب خطوط اصلی نقشه است. بعد نوبت می‌رسد به سوراخ کردن یعنی مشبک یا شبکه‌سازی فلز مورد نظر؛ این کار توسط هنرمند حکاک انجام می‌شود.  

زیباترین و جالب‌ترین نگاره‌های قلم زنی روی ظرف‌های فلزی از دوره قاجار رونق یافته است. نقش‌های غیراسلیمی، گل‌های درهم پیچیده و طراحی حروف از مشخصه‌های بارز این گونه ظروف تزیینی است. رایج‌ترین نوع مشبک فلز در دوره قاجار، گونه‌ای فانوس در اندازه‌ها و شکل‌های مختلف و جنس‌های گوناگون برای تاباندن نور بر سر راه افراد در خیابان‌ها بوده است.

مشبک کاری ورقه‌های پولاد از محصولات تزیینی آهنگری است و مشبک فلز در دوره سلجوقیان (حدود ۴۲۹ هجری قمری) به اوج خود رسیده و استادکاران این هنر  با مهارت تمام، ظروفی مانند شمعدان و عودسوز به یادگار گذاشته اند که هم اکنون در موزه‌های معروف و مهم جهان دیده می شود. امروزه نیز مشبک کاران فلز، ظروف تزیینی مانند انواع آباژورهای پر نقش و نگار (مسی و برنجی) و بخوردان و گلدان و... را به بازار و خریداران اهل ذوق عرضه می کنند.

مفرغ یا فلزکاری های دوره صفوی نیز زیباست و تا قرن هجدهم میلادی از بهترین کارهای جهان به شمار می‌آمده. امروز هم در اصفهان و تهران این نوع کارها روی اشیایی مانند عود سوز، مشبک قلعه، حباب چراغ، فانوس، آباژور و انواع گلدان صورت می گیرد.


8951621
 
پربازدید ها
پر بحث ترین ها

مهمترین اخبار فرهنگی‌هنری

فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه «بازار هنری ایران» از امسال برگزار می‌شود، گفت: دولت در حوزه فرهنگ و هنر خود را حامی بخش خصوصی و مردمی می‌داند.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» در این گزارش لیستی از بهترین فیلم‌های انیمیشنی ۲۰۲۳ گردآوری شده است.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» حضرت علی علیه‌السلام در حدیثی به منتظران امام زمان (عج) فرموده‌اند که در انتظار فرج باشید و از رحمت خداوند متعال نا‌امید نشوید.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» برنامه تلویزیونی «به افق فلسطین» پنجشنبه شب با موضوع جنگ رسانه‌ای در هنگامه نبرد غزه، روی آنتن رفت.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» کلینت ایستوود فیلمبرداری «هیئت منصفه شماره ۲» را به پایان رساند که گفته شده آخرین فیلم او در مقام کارگردان است.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» مجموعه نمایشی «هیس، هیچی نیس!» با نگاهی طنز به رویداد‌های تاریخی جهان به عنوان نخستین محصول مرکز نوجوان سوره، اول اردیبهشت روانه آنتن شبکه دو می‌شود.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» یک نماینده مجلس گفت: سفرای ایران می‌توانند بر اساس ذائقه، فرهنگ و نیاز کشور‌های محل ماموریت خود، از ترجمه کتاب‌های ایرانی حمایت کنند.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» سال ۲۰۲۳ با مجموعه‌ای از داستان‌های وحشتناک که تماشاگران را در تاریکی سینما به لرزه درآورد، سالی ترسناک برای علاقه‌مندان به ژانر وحشت بود.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» مجری تلویزیون گفت: ما با موشک‌های بالستیک، کروز و پهپاد هیمنه رژیم صهیونیستی را مچاله کردیم. اسرائیل حمله ایران را باور نمی‌کرد.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» تهیه‌کننده برنامه «خط رو خط» گفت: در مجموعه «خط رو خط» به موضوعات اجتماعی در جامعه شهری می‌پردازیم.

مشاهده مهمترین خبرها در صدر رسانه‌ها

صفحه اصلی | درباره‌ما | تماس‌با‌ما | تبلیغات | حفظ حریم شخصی

تمامی اخبار بطور خودکار از منابع مختلف جمع‌آوری می‌شود و این سایت مسئولیتی در قبال محتوای اخبار ندارد

کلیه خدمات ارائه شده در این سایت دارای مجوز های لازم از مراجع مربوطه و تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد.

کلیه حقوق محفوظ است