در این بناها، ورود با فرایندی همراه می‌شود که محرمیت و خاص بودن فضا را به مخاطب القا کند. مخاطب از ورودی عبور می‌کند، وارد فضای کم‌نور هشتی می‌شود و بعد دالان را پشت سر می‌گذارد. بدین گونه آمادگی لازم برای مواجهه با فضای پیش رویش را پیدا می‌کند. در بناهای خاص مانند مساجد بزرگ، بخشی به این سلسله مراتب فضایی اضافه می‌شود که در خانه‌ها وجود ندارد. در مسیر دالان پیچ در پیچ ورودی، دیوار مشبکی از سنگ یا آجر، تصویری از صحن مسجد را به مخاطب نشان می‌دهد بدون اینکه امکانی برای دسترسی به حیاط مسجد در آن نقطه وجود داشته باشد. انگار که بخواهد در میانه مسیر به عابر سردرگم قوت قلب بدهد که این راه که می‌روی به بیراهه نیست و به همان صحن پرنور و روشن ختم می‌شود. انگار آن شوق دیدار که از این تصویر چندپاره در دل مخاطب می‌روید نیز بخشی از همین سلسله مراتب فضایی است. حالا عابر سردرگم به جایی رسیده که باید بداند راهش به کجا ختم می‌شود. باید قدم‌هایش را استوار بردارد و به گشایشی که در انتهای مسیرش هست، ایمان بیاورد.