به گزارش مهر، با آغاز سقوط قیمت طلای سیاه در بازار نفت جنگ تمام عیار ارزان فروشی نفت بین کشورهای عضو اوپک به ویزه کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس همچون عربستان سعودی، قطر، عراق و امارات متحده عربی راه افتاده است.

بر این اساس هر چند برخی از کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی عضو اوپک همچون نیجریه، لیبی، آنگولا و ونزوئلا نسبت به کاهش قیمت نفت واکنش سفت و سختی نشان داده اند اما کارشناسان بازار معتقدند که عربستان سعودی بزرگترین تولید کننده نفت اوپک و آمریکا ائتلافی را شکل دادند تا با کاهش بهای نفت اقتصاد کشورهایی همچون ایران، روسیه و ونزوئلا را آزار دهند.

اتحاد نفتی میان عربستان و آمریکا مسبوق به سابقه هم بوده است و این دو کشور در سال 1985 میلادی با پائین کشیدن فیتیله قیمت طلای سیاه زمینه فروپاشی امپراطوری شوروی را فراهم کردند.

توماس فریدمن در تحلیلی نوشته است:"کاهش قیمت نفت در نتیجه کاهش سرعت رشد اقتصادی در اروپا و چین است. همچنین ایالات متحده هم به لطف تکنولوژی‌های جدید و استخراج نفت شیل، توانسته به عنوان یکی از بزرگترین تولید کننده‌های نفت مطرح شود. "

در این تحلیل تاکید شده است: علاوه بر این عربستان هم میزان تولیدش را کاهش نمی‌دهد تا قیمت نفت کاهش یابد، در عوض به گونه‌ای عمل می‌کند که سهمش در بازار بیشتر از دیگر کشورهای اوپک است. در نتیجه اوضاع سختی برای روسیه و ایران به وجود می‌آید. آن هم در زمانی که آمریکا و عربستان در جنگ نیابتی با هر دو کشور در سوریه هستند. این مسئله درباره تجارت است ولی نشانه‌ای از جنگی دیگر، به نام جنگ نفت است.

فریدمن در تحلیل خود نتیجه می‌گیرد: مسکو و تهران فردا دچار فروپاشی اقتصادی نخواهند شد، ولی اگر قیمت نفت به کمتر از 70 دلار برسد، تولید آمریکا هم کاهش خواهد یافت چون در آن صورت روش‌های جدید اکتشاف نفت مقرون به صرفه نخواهد بود و قیمت‌ها ثابت خواهد ماند. اما بدون شک، کاهش قیمت نفت به نفع ایالات متحده و عربستان و به ضرر روسیه و ایران خواهد بود. درآمد حاصل از صادرات انرژی حدود 60 درصد درآمد دولت ایران و بیش از نیمی از درآمد روسیه را تشکیل می‌دهد.

• برنامه‌ای با هدف زمین زدن اقتصاد ایران و روسیه

حسین عسکری استاد تجارت بین‌الملل و امور بین‌المللی دانشگاه جرج واشنگتن در خصوص این موضوع که آیا کاهش قیمت‌های کنونی نفت را نشان جنگ نفتی عربستان و آمریکا علیه ایران و روسیه می‌داند یا خیر، گفت: بله، همین طور است. کاهش قیمت‌های نفت در حال حاضر جنگ نفتی عربستان و آمریکا علیه روسیه و ایران است.

وی تصریح کرد: این کاهش قیمت با هدف از بین بردن اقتصاد ایران و روسیه صورت گرفته است تا بتوانند بهره‌برداری‌های سیاسی و اقتصادی کنند.

مشاور بانک جهانی در ادامه تأکید کرد: کاهش قیمت نفت به بشکه‌ای 50 دلار و تداوم این قیمت برای 2 یا 3 سال می‌تواند اقتصاد ایران را به سختی بیندازد. اگر چنین شرایطی را متصور شویم، در این صورت از بین رفتن تحریم‌ها نیز نمی‌تواند این کاهش قیمت‌ها را جبران کند.

وی با بیان اینکه در واقع وابستگی اقتصاد ایران به نفت سبب شوک ناشی از کاهش قیمت نفت است، اظهار داشت: باید توجه داشت که اقتصاد ایران نیازمند تغییر، تحولات و اصلاحات ساختاری است. باید نهادهای اقتصادی بهبود یابند و نهادهای بهتری جایگزین آنها شوند و فساد اقتصادی محدود شود.

• پیکان کاهش نفت تیزتر از تحریم نفت

عضو پیشین هیئت اجرایی صندوق بین‌المللی پول در ادامه تأکید کرد: معتقد هستم که اقتصاد ایران ضرر و آسیبی که از سوی کاهش قیمت نفت می‌بیند، بیش از تحریم‌هاست. اما توجه داشته باشید که اصلاحات اقتصادی و سیاست‌های اقتصادی کارآمد که نیازمند نوعی شهامت است، کارآمدتر و مؤثرتر از افزایش قیمت نفت و رفع تحریم‌هاست.

وی در پایان تصریح کرد: در واقع تمرکز اقتصاد ایران باید بر کارآمد کردن اقتصاد ایران باشد و نه اینکه تمام توان خود را معطوف به افزایش قیمت نفت کند یا درصدد رفع تحریم‌ها باشد.