این مصاحبه از آن رو اهمیت دارد که مصریها و علمای الازهر بارها مخالفت خود را با نمایش فیلمی درباره پیامبر اسلام اعلام کردند. مجیدی در این گفتوگو در کانادا مقابل احمد عاطف نشسته که گزیده مهمترین بخش سخنان او را میخوانید.
انگیزه تولید فیلم: در حدود یک دهه اخیر ما شاهد تبلیغات منفی علیه پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) بودهایم که اوج آن را میتوان کاریکاتورهای موهن نشریه دانمارکی و سپس اقدام هفتهنامه شارلی ابدو فرانسه دانست. ما واکنشی مناسب به این کارها نشان دادیم. از سوی دیگر، فعالیت گروههای تندرو ازجمله حمله به دفتر شارلی ابدو در پاریس به تنشهای مذهبی دامن زد. من موافق این کارها نبودم و تلاش کردم در قالب اقدامی هنری به جنبههای رحمانی دین و پیامبر اسلام بپردازم.
دلیل انتخاب دوران کودکی پیامبر: بسیاری از غربیها هم مثل مسلمانان کمتر درباره دوران کودکی و رشد پیامبر(ص) میدانند. هدف من آشناکردن مخاطبان با دوران جاهلیت پیش از اسلام و ظهور پیامبر بود. میخواستم قبیله قریش و طرز تفکر آنها را به تصویر بکشم تا مشخص شود که پیامبر بزرگوار اسلام در کدام جامعه ظهور کردهاند؛ زمانی که زنده به گور کردن فرزندان بهویژه دختران برای خانوادهها یک ارزش به شمار میرفت.
منابع فیلمنامه: ابتدای فیلم درباره روایت برداشتهای شخصی از رویدادهای تاریخی توضیح میدهیم. ضمن اینکه طبیعی است بخشی از اتفاقهایی که میبینیم، در عالم واقع به وقوع نپیوسته اما بسیار شبیه رویدادهای دوران زندگی پیامبر است و در زندگینامه حضرت محمد(ص) به آنها اشاره میشود. البته این دلیل نمیشود که بگوییم وقایع سندیت تاریخی ندارند و بسیاری از علمای شیعه و سنی بر درست بودن صحنهها و رویدادهای فیلم اتفاق نظر دارند.
خطر نادیدهگرفتن تاریخ: به تصویر کشیدن دقیق ویژگیهای دوران کودکی پیامبر به اندازه نشان دادن لایههای پنهان ماجرا برای ما اهمیت نداشت. من میخواستم اهمیت این رویدادها را با زبان تصویر روایت کنم و زیباییشناسی هنر سینما من را در رسیدن به این هدف یاری میکرد. طبعا فیلمساز این آزادی عمل را دارد که ضمن حفظ ذات وقایع، برداشت مورد نظرش را به آنها بیفزاید و این در واقع تفاوت اصلی سینمای مستند و داستانی است.
پرهیز الازهر از تماشای فیلم: من به باورها و عقاید یک میلیارد و700میلیون مسلمان احترام گذاشتم و هرگز اجازه ندادم چهره پیامبر دیده شود. هر مسلمان تصویر و تصور خود را از پیامبر اسلام دارد و باید به آن احترام گذاشت. حساسیتهای الازهر برای من هم محترم است اما اجازه بدهید بپرسم در شرایطی که جهان غرب تصویری خشن از اسلام ارائه میدهد، مسئولیت و وظیفه ما چیست؟ چگونه باید این تصویر منفی را بزداییم و اسلام را دین رحمت و مهربانی معرفی کنیم؟
تأثیرگذار بودن فیلم: اینکه مخاطب در مدت 171دقیقه هیچ تصویری از چهره قهرمان داستان نمیبیند، میتواند از تأثیرگذاری فیلم بکاهد. من با این نظر موافقم اما در فیلم تلاش کردیم جای خالی چهره پیامبر را با استفاده از دیگر ابزارها پر کنیم. در تمام مدت فیلمبرداری همواره 2دوربین روی حرکتهای بازیگر نقش پیامبر متمرکز بود و برای نشان دادن طمأنینه ذاتی ایشان، با همکاری ویتوریو استورارو سرعت فیلمبرداری را از 24فریم در ثانیه به 30فریم افزایش دادیم.
مشورت با کارشناسان مذهبی: پیش از آغاز کار، گروه پژوهش سراغ شخصیتهای مذهبی شیعه و سنی رفتند. من شخصا خدمت آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر ایران رسیدم که بسیار از ما حمایت و نسخه نهایی را تماشا کردند. از دیدگاهها و نظرهای آیتالله سیستانی، آیتالله وحید خراسانی و آیتالله جوادی آملی هم بهره بردیم و گروهی را مأمور استفاده از پشنهادهای علمای اهل سنت کردیم؛ ازجمله خیرالدین کارامان از برجستهترین علمای ترکیه.
- قطرهای از اقیانوس پیامبر
مجید مجیدی: من مدعی نیستم تصویری کامل از پیامبر اسلام در فیلم سینمایی محمد رسولالله(ص) ارائه کردهام بلکه این تنها قطرهای از اقیانوس عظمت پیامبر است. رؤیای من ترغیب دیگران به تولید چنین پروژههایی و ساختن فیلم درباره پیامبر است. امیدوارم همه مردم فیلم را ببینند و عشق، علاقه و احترام ما را نسبت به ساحت پیامبر بزرگوار اسلام حضرت محمد(ص) درک کنند.
7162961