به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمدسعید ایزدی در تشریح برنامه‌های دولت در سال 1395 برای ساماندهی مناطق ناکارآمد شهری، بافت‌های فرسوده و حاشیه شهرها پرداخت و اظهار کرد: برای نخستین بار در کشور پس از دو دهه اجرای سیاست‌های بهسازی و نوسازی شهری، شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری بر پایه مطالعات انجام شده، سیاست‌ها و اولویت‌های وزارت­خانه متبوع در حوزه توسعه شهری از مسائل کلان تا خرد و همچنین شناخت صحیح مسائل و نیز ظرفیت­های توسعه محلی به تدوین برنامه جامعی برای شهرهای هدف و در هر شهر برای محدوده­‌ها و محله­‌های هدف برنامه­‌های بهسازی و نوسازی شهری پرداخته و در این فرایند 9 گام اساسی را نیز پیموده است.

وی یکی از گام‌های تحقق این هدف را تدوین برنامه جامع بازآفرینی شهری برای 2700 محله عنوان و تصریح کرد: در 495 شهر مشتمل بر 60 هزار هکتار بافت‌های میانی بالغ بر 1000 محله، در 168 شهر با وسعت 25 هزار هکتار بافت تاریخی بالغ بر 600 محله و در 91 شهر با وسعت 45 هزار هکتار سکونتگاه غیر رسمی و 1100 محله و همچنین تهیه برنامه عملیاتی برای  272 محله در 83 شهر در سال 1395 ( 58 محله تاریخی، 27 محله ناکارآمد میانی و 187 محله در سکونتگاه های غیر رسمی) مطالعات دقیقی صورت گرفت.

ایزدی با اشاره به 9 گام پیموده شده برای تحقق این هدف گفت: تعیین شهرهای هدف و دارای اولویت در استان های کشور بر اساس شاخص های کمی و کیفی  مدون، تعیین محلات و محدوده های هدف ودارای اولویت برنامه ریزی و اقدام بر حسب گونه، تبیین برنامه اقدام در محدوده ها و محله های هدف در حوزه های توسعه و ارتقای زیر ساخت، خدمات ارتقای فضاهای شهری و توسعه قلمرو عمومی، بهسازی و نوسازی مسکن، ابزارسازی، نهاد سازی، ظرفیت سازی، شبکه سازی  و ارتقای توانمندیهای ساکنان از جمله این گامها بوده است.

مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری، دیگر اقدامات انجام شده را  تعیین اولویت های انجام هر یک از اقدامات با توجه به خواست و نیاز ساکنان و امکان سنجی تحقق برنامه، تبیین نقش و سهم نقش آفرینان در اجرای هر یک از اقدامات با تاکید بر همکاری و مشارکت همه گروه های دخیل، بودجه ریزی اهرمی برای ترغیب و تشویق سایر دستگاه ها و بهینه سازی استفاده از منابع دولتی، تلاش برای نهادینه کردن این فرایند از طریق مستندسازی و ایجاد پایگاه داده، آموزش، ترویج و اطلاع رسانی و تبیین نظام نظارت، پاپیش و ارزیابی عنوان کرد.

ظرفیت سازی و نهادسازی با تبیین نقش و سهم کنشگران دخیل

ایزدی اظهار کرد: گام چهارم، ‌ظرفیت سازی و نهادسازی با تبیین نقش و سهم کنشگران دخیل (دولت به عنوان سیاستگذار، حمایت کننده و تسهیلگر، شهرداریها به عنوان نهاد محوری مدیریت برنامه های عملیاتی و بخش خصوصی به عنوان مجری) است.

وی افزود: در این زمینه به تقویت نقش سازمان های مردم نهاد (سمن ها، هیات های امناء، تسهیل گران و شورایاری‌ها و شورای معتمدان محلی (راه‌اندازی دفاتر تسهیلگری در 15 شهر) زمینه سازی حضور بخش خصوصی با تبیین ساختار نهاد توسعه گر در محلات هدف (هماهنگ کننده کلیه مجریان، مدیریت ریسک سرمایه گذاری و ضمانت کیفیت و خدمات حرفه ای در محدوده های هدف، تامین کننده منابع مالی و مدیریت و راهبری برنامه های مشارکت با ساکنان و مالکان) پرداختیم.

فراهم کردن ابزارهای مالی و قانونی پشتیبان

معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که فراهم کردن ابزارهای مالی و قانونی پشتیبان برنامه های بازآفرینی شهری (ابزار سازی)، گام پنجم در این مسیر بوده است اظهار کرد: در این مرحله دستورالعمل اجرائی تبصره 2 ماده هفت قانون حمایت از احیاء، بهسازی و نوسازی، به منظور تدوین روش های مختلف تامین منابع اجرای طرح های بازآفرینی با تشکیل صندوق بازآفرینی شهری و راه اندازی موسسات پس انداز و تسهیلات مسکن در بافت های ناکارآمد شهری تدوین شد.

ایزدی ادامه داد: مدیریت منابع غیر نقدی (دارائی ها)، صندوق‌های نیکوکاری، تامین مالی خرد از طریق راه‌اندازی صندوق‌های خرده وام، اختصاص منابع یارانه‌ای در اختیار بانک مسکن به تسهیلات نوسازی (10 میلیارد ریال مندرج در قانون بودجه سال 1396)، تنوع بخشی و اولویت دادن به استفاده از تسهیلات بانکی به متقاضیان نوسازی و سایر ابزارهای مالی با محوریت بانک مسکن بعنوان یک بانک توسعه ای (تصویب کاهش نرخ سود وام 160 میلیونی برای خانه اولی‌ها تا 9 درصد و برای ساکنان بافت‌های فرسوده تا 8 درصد، اعطای بیش از 21000 تسهیلات مشتمل بر وام نوسازی، ودیعه مسکن و مقاوم سازی در چارچوب مصوبه اعطای تسهیلات نوسازی مصوب هیات وزیران)، اختصاص 9 ردیف خاص تملک دارایی طرح های عمرانی با اعتباری بالغ بر 4700 میلیارد ریال در چارچوب یک نظام بودجه ریزی اهرمی از دیگر برنامه‌های ما بوده است.

وی تاکید کرد: مصوبات هیات وزیران، ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، شورای اجتماعی کشور، شورای عالی معماری و شهرسازی کشور، بانک مرکزی، مجلس شورای اسلامی (برنامه ششم و بودجه سال 95 و 96) و نیز تدابیر ابلاغی مقام معظم رهبری از مهمترین ابزارهای قانونی فراهم شده در این دوران هستند.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری با اشاره به گام ششم اظهار کرد: طرح ریزی بازآفرینی شهری، باتهیه طرح در بافت‌های تاریخی و میانی در 244 شهر و در سکونتگاه‌های غیر رسمی در 91 شهر، تهیه طرح‌های ویژه در چهار شهر مشهد، قم، شیراز و چابهار و دو مرکز تاریخی شیراز و دزفول بعنوان پایلوت برنامه های ویژه حفاظت، تدوین برنامه جامع مدیریت اقدام مشترک دستگاه‌ها در شهرهای استان سیستان و بلوچستان و همچنین شهر بندر عباس در استان هرمزگان انجام شده است.

به گفته ایزدی، با آسیب شناسی به عمل آمده که حاکی از ناکارآمدی طرح های تهیه شده به شیوه های رایج است،   نظام طرح ریزی در این فرایند دچار تحولی عظیم شده است.

وی خاطرنشان کرد: طرح های پروژه محور، کمی، کالبد مبنا، غیر منعطف و بی توجه به خواست و نیاز مردم کنار گذاشته شده و علاوه بر محتوای جدید در یک نظام طرح ریزی نوین، فرایند محور،   دارای ابعادی منعطف تر، شهر نگر و از سویی محله مبنا، مشارکتی و منطبق با خواست و نیاز ساکنان، تدوین و به اجرا گذاشته شده اند.

معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: در این شیوه نامه جدید علاوه بر بازشناسی محدوده های ناکارآمد بر اساس دستورالعمل جامع جدید، شناخت واقعی مسائل و مشکلات این مناطق (تقاضا محور)، تعیین نقش و سهم این مناطق در سیاستهای توسعه شهر، تعیین اولویت ها، ظرفیت سنجی، توان سنجی و تبیین سیاستهای مواجهه با هرگونه از مناطق یادشده در مقیاسی شهر نگر به ارائه برنامه هائی عملیاتی متناسب با هر گونه در یک نظام برنامه ریزی پائین به بالا در مقیاس محله می پردازد.

ایزدی طرح های نوین بازآفرینی شهری را در چارچوب برخورداری از نگاه شهری و سرزمینی به مولفه‌های واقعی زندگی ساکنان مناطق در مقیاس و فرایندی حقیقی دانست و گفت: تهیه طرح تجدیدنظر در برنامه نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی، طرح و برنامه حفاظت و باززنده سازی بافت تاریخی شیراز، طرح جامع بازآفرینی شهر رشت، برنامه جامع اقدام مشترک در شهر بندر عباس و پنج شهر دارای اولویت استان سیستان و بلوچستان (چابهار، کنارک، ایرانشهر، زابل و زاهدان) از اقدامات ویژه با رویکرد نوین است که در این دوره به انجام رسیده است.

اجرای بیش از 279 پروژه نوسازی

وی با بیان این‌که اجرای بیش از 279 پروژه نوسازی، توسعه خدمات و زیرساخت‌های شهری از دیگر برنامه‌های مورد اجرا بوده است تاکید کرد: از این میان  137 پروژه  با اعتباری بالغ بر 1400 میلیارد تومان پایان پذیرفته و شامل اجرای 22 پروژه آموزشی، 16 پروژه مراکز بهداشتی-درمانی، 47 پروژه بهسازی و نوسازی معابر، 9 پروژه پارک و فضاهای سبز، 11 پروژه ارتقای تاسیسات و خدمات شهری، 17 پروژه خدمات ورزشی، 42 پروژه کتابخانه و خانه محله و 115 پروژه مسکونی در سراسر کشور می‌شوند.

مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری یادآور شد: از میان 279 پروژه، 142 پروژه نیز مربوط به برنامه سال 1395 است که با اعتباری بالغ بر 1900 میلیارد تومان در حال اجرا است. خرید و مرمت بیش از 120 ساختمان ارزشمند به منظور حفاظت و بهره برداری مجدد نیز از اقدامات اجرایی در حوزه حفاظت است.

ایزدی خاطرنشان کرد: طی سال 1395 در 37 شهر کشور هم افزا با منابع ملی، 370 میلیارد ریال از منابع استانی و مدیریت شهری جهت اجرای طرح‌ها و برنامه‌های بازآفرینی شهری هزینه شده است. در این راستا وزارت راه و شهرسازی در یک نظام بودجه ریزی اهرمی، با اختصاص بالغ بر 6000 میلیارد ریال منابع در اجرای طرح‌ها و برنامه‌های خود طی سه سال گذشته توانسته است مبلغی بر 110 هزار میلیارد ریال منابع بخش خصوصی – نهادهای عمومی و مردمی را بسیج کند.