به‌عبارت روشن‌تر 8 هزار میلیارد تومان بر مبلغ چک‌های برگشتی در آذرماه افزوده شده است و 35.1 درصد بیشتر از مدت مشابه پارسال که نشان از ضربه سنگین به شاخص اعتماد بازار دارد. پیش‌بینی می‌شود با استقرار سامانه چکاوک در شبکه بانکی کشور، تعداد و مبلغ چک‌های برگشتی در ماه‌های آینده شفاف‌تر شود. بانک مرکزی  با انتشار خلاصه‌ای از نتایج شاخص‌های ماهانه اقتصادی در آذرماه امسال اعلام کرد:

تعداد چک‌های رد و بدل شده در 9‌ماه اخیر نسبت به‌مدت مشابه پارسال 6.5درصد بیشتر شده درحالی‌که تعداد چک‌های برگشتی در این مدت نسبت به 9‌ماه نخست سال گذشته 20.4درصد قد کشیده است. به گزارش همشهری به نقل از آمارهای رسمی بانک مرکزی، شاخص مبلغ چک‌های مبادله شده تا پایان آذرماه امسال 16.4درصد بیشتر شده حال آنکه شاخص مبلغ چک‌های برگشتی رشدی 35.1درصدی دارد.

این گزارش می‌افزاید: از ابتدای امسال تا پایان آذرماه 35.9میلیون برگ چک به ارزش 915هزار میلیارد تومان در شبکه بانکی مبادله شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تعداد چک‌های مبادله شده رشدی 6.5درصدی داشته و ارزش آن 16.4درصد را نشان می‌دهد. این در حالی است که از ابتدای فروردین‌ماه تا پایان آذرماه امسال 4.5میلیون چک به ارزش 49.9هزار میلیارد تومان برگشت خورده که از حیث تعداد 20.4درصد و از حیث ارزش 35.1درصد بیشتر شده است. به این ترتیب از هر هزاربرگ چکی که در 9‌ماه امسال رد و بدل شده با 1.4درصد رشد به12.4درصد و نسبت ارزش آن با 7.0 درصد رشد به 5.4درصد رسیده است.

روند فزاینده چک‌های برگشتی در سال‌جاری به‌گونه‌ای است که پیش‌بینی می‌شود رکورد ارزش چک‌های برگشتی در دی‌ماه امسال شکسته شود چه اینکه بالاترین میزان ارزش چک‌های برگشتی در تاریخ نظام بانکی کشور مربوط به سال گذشته بوده که به حدود 52هزار میلیارد تومان رسیده است.

رکود سنگین، از دست رفتن ارزش پول ملی و اوضاع نامتعادل اقتصادی در سال‌های اخیر باعث شد تا نسبت چک‌های برگشتی به کل چک‌های مبادله شده در سیستم بانکی کشور از سال 1388به بعد دورقمی شود؛ به‌گونه‌ای که نسبت تعداد چک‌های برگشتی به کل چک‌های مبادله‌شده در 9‌ماه ابتدای امسال با آمارهای سال 1390برابری می‌کند، هرچند ارزش چک‌های برگشتی با رکورد تازه 5.4 درصدی مواجه شده که دست‌کم از ابتدای سال 1383تاکنون سابقه نداشته است.

بانک مرکزی اعلام کرده که از مجموع 4.2 میلیون چک رد و بدل شده در آذرماه 546 هزار برگ چک برگشت خورده، به بیان روشن‌تر از هر هزاربرگ چک، 13درصد فاقد اعتبار بوده است. دولت و بانک مرکزی بر این امید هستند که با راه‌اندازی سامانه‌های جدید مانند چکاوک و اعتبارسنجی مشتریان از حجم چک‌های برگشتی کم‌ کنند.