دیروز دولت افغانستان اعلام کرد با تقویت نیروهایش در منطقه موفق شده بار دیگر شهر را از کنترل طالبان خارج کند. این وضعیتی است که افغانستان طی ماه‌های اخیر دائما شاهد آن بوده است. کنترل مناطقی از جنوب، شرق و شمال افغانستان، دائما بین نیروهای دولتی و طالبان دست به‌دست شده است.

هر سال با گرم شدن هوا، رفته رفته بر دامنه حمله‌های نیروهای طالبان علیه مواضع دولتی نیز افزوده می‌شود. این روزها افغانستان حملات تابستانه طالبان را تجربه می‌کند اما امسال، این حمله‌ها هم مناطق وسیع‌تری را در بر گرفته و هم شدیدتر از قبل بوده است. در بسیاری از حمله‌ها هم، هدف اصلی مردم بوده‌اند.

اوایل پاییز سال گذشته، چند‌ماه پس از خروج نیروهای بین‌المللی از افغانستان و در سایه ناتوانی نیروهای دولتی برای کنترل امنیت، نیروهای طالبان موفق شدند با حمله به شهر کلیدی قندوز در شمال کشور، آن را تصرف کنند. این برای نخستین بار پس از گذشت 14سال از سقوط حکومت طالبان بود که این گروه موفق می‌شد کنترل یک شهر مهم را به‌طور کامل در دست بگیرد. اگرچه این شرایط تنها 4روز ادامه پیدا کرد و ارتش افغانستان موفق شد بار دیگر این شهر را آزاد کند، اما این اتفاق زنگ خطر بزرگی برای دولت مرکزی افغانستان بود.

از سال گذشته حملات طالبان در نقاط مختلف ادامه داشته و این گروه موفق شده مناطقی را هم به تصرف خود درآورد. برآوردهای نیروهای آمریکایی مستقر در خاک افغانستان نشان می‌دهد طالبان موفق شده حدود 35درصد از خاک این کشور را تحت‌کنترل خود درآورد. این شرایط در کنار اعلام موجودیت گروه تروریستی داعش در افغانستان، باعث شد آمریکا روند خروج نیروهایش را متوقف کند. قرار بود تا پایان سال‌جاری میلادی، تنها هزار نفر از نیروهای آمریکایی در افغانستان باقی بمانند اما باراک اوباما اوایل‌ماه قبل دستور داد حدود 8هزار و 400نیروی ارتش آمریکا در افغانستان باقی بمانند تا شاید بتوانند روند ناکامی‌های امنیتی دولت این کشور را متوقف کنند.

• توافق شوم داعش و طالبان

جنگ ناتمام افغانستان از حدود 2سال پیش، مهمان ناخوانده‌ای داشت که صحنه بازی را به کلی دگرگون کرد؛ گروه داعش، در مناطق شرقی افغانستان در ولایت ننگرهار، اعلام موجودیت کرد. حمله تروریستی‌ماه گذشته این گروه علیه شیعیان هزاره در قلب کابل با 80کشته و بیش از 230زخمی، بزرگ‌ترین عملیات تروریستی در دو دهه گذشته در افغانستان نام گرفت.

این نخستین عملیات داعش در کابل و در واقع قدرت‌نمایی این گروه تروریستی هم بود. ورود نیروهای داعش به افغانستان با درگیری‌های شدید میان آنها و طالبان همراه بود اما‌ ماه گذشته مارک تونر، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا خبر داد نیروهای امنیتی این کشور اطلاعاتی به‌دست آورده‌اند که از شکل‌گیری توافقی میان این دو گروه حکایت دارد. بر این اساس، داعش و طالبان توافق کرده‌اند درگیری با یکدیگر را کنار گذاشته و روی مبارزه با دولت مرکزی افغانستان متمرکز شوند. به‌رغم اعلام حمایت دوباره ناتو از دولت افغانستان در مقابله با داعش و طالبان، اما شرایط واقعی این روزهای افغانستان، حکایت از بحرانی‌تر شدن اوضاع دارد.