طبق آنچه تاکنون اتفاق افتاده مسئولان بیمارستان، بهزیستی را در جریان به دنیا آمدن نوزادانی که مادر معتاد دارند می‌گذارند و بهزیستی هم با حکم قاضی، کودک را به‌دلیل معتاد بودن مادرش و عدم‌صلاحیت نگهداری به مراکز نگهداری کودکان می‌سپارد. کارشناسان بهزیستی و مددکاران بعد از گذشت سال‌ها از اجرای این روند، تصمیم گرفتند کودک را از مادرش جدا نکرده و در شرایط ویژه نگهداری کنند؛ البته به جز موارد خاص. سال گذشته هم شورای شهر تهران بودجه‌ای تصویب کرد و طی آن به شهرداری اجازه داده شد زیرساخت‌های لازم برای راه‌اندازی مرکز نگهداری کودکان و مادران معتاد را فراهم کند. ساختمان این مرکز مدتی است که توسط شهرداری تهران آماده شده است.
- جداکردن کودک از مادر معتاد پیامد مطلوبی ندارد
فاطمه دانشور، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر که سال‌هاست در حوزه مادران و کودکان آسیب‌دیده فعالیت می‌کند، معتقد است: «جداکردن کودک از مادر معتاد، روند ترک اعتیاد مادر را کند می‌کند و حضور کودک موجب انگیزه بهتر ترک برای مادر می‌شود.» به‌طور حتم نمی‌توان تمامی مادرانی را که دچار اعتیادند، در زمره مادران بی‌مسئولیت و بی‌توجه به فرزندشان قرار داد. وضعیت زندگی و اعتیاد بخشی از این مادران به‌نحوی است که در عین حال می‌توانند از کودکشان مراقبت کنند. احمد خاکی، معاون اجتماعی بهزیستی استان تهران با تأکید بر این مسئله که حضور کودک در کنار مادرش به‌مراتب بهتر از حضور در مراکز نگهداری و محرومیت از آغوش مادر است به همشهری می‌گوید: براساس تصمیمات جدید، مددکاران بهزیستی فاکتورهای مسئولیت و حد و مرز را در مورد مادران معتادی که در بیمارستان‌ها وضع حمل می‌کنند، بررسی کرده و اگر معلوم شود مجموع وضعیت مادر، خانواده، محل زندگی و... شرایط لازم را برای نگهداری کودک ندارد، کودک را به بهزیستی منتقل می‌کنند و در غیراین صورت کودک نزد مادر باقی مانده و مداخلات مددکاری برای ترک مادر وارد عمل خواهد شد. «اگر با وجود اعتیاد مادر، ساختار خانواده عملکرد درستی داشته باشد، لزومی به دستکاری ندارد.»
- مرکز کودک و مادر معتاد آماده است
در طرح مشارکتی راه‌اندازی نخستین مرکز نگهداری کودک و مادر معتاد، شهرداری به‌عنوان تأمین‌کننده زیرساخت معرفی شده و هم‌اکنون طبق این قرار مجتمع شماره 2بهاران منطقه 15برای این مرکز آماده شده است. NGo تولدی دوباره نیز که سال‌هاست در این حوزه سابقه دارد به‌عنوان بهره‌بردار فعالیت خواهد کرد. سازمان بهزیستی هم موظف به تأمین بودجه است تا این مرکز در کنار ترک مادران، مهارت‌های مختلف اجتماعی و رفتاری، توانمندسازی و... را در مورد این زنان به اجرا درآورد. در تمام این مراحل نیز، کودکان در همین مرکز و تحت مراقبت مربیان قرار خواهند داشت تا تلخی جدایی از مادر را تجربه نکنند. سازمان بهزیستی با وجود مسئولیت‌های متعدد در حوزه کاهش آسیب‌های اجتماعی، از بودجه ایده‌آل و مطلوبی بهره‌مند نیست و شاید همین مسئله موجب عدم‌راه‌اندازی این مرکز تاکنون شده است. روز گذشته نیز معاون پیشگیری و اعتیاد بهزیستی کشور اعلام کرده بود که این مرکز به‌زودی راه‌اندازی خواهد شد. البته هم‌اکنون نیز با اقدامات مداخله‌گرانه مددکاران، پذیرش کودکان در مراکز بهزیستی کاهش یافته و برخی از آنها به‌صورت موقت تا پایان بهبود مادرانشان، در شبه‌خانواده روزگار سپری می‌کنند.
- هجوم انواع آسیب به کودکان دور از مادر
دغدغه مادران معتاد، تنها کودکان تازه متولد شده‌شان نیست تعدادی از آنها کودک دیگری هم در خانه دارند که گاهی اوقات فرستادن مادران به مراکز ترک اعتیاد موجب واردشدن صدمه به این کودکان شده و اتفاقات ناگواری در نبود مادربرایشان رخ داده است. رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر بارها از کودکانی سخن گفته که به‌دلیل حضور مادرانشان در مراکز ترک اعتیاد، دچار انواعی از آسیب‌ها شده‌اند. فروخته شدن توسط پدر برای تأمین مواد‌مخدر، مورد آزار جنسی، جسمی و روحی قرار گرفتن از سوی اطرافیان، صدمه‌های جسمی به‌دلیل گرسنگی‌های طولانی و... ازجمله این موارد است. قرار است این موارد نیز به‌صورت کامل بررسی شود تا برای ترک اعتیاد مادر و بودن یا نبودن کودک در کنارش، بهترین تصمیم اتخاذ شود.
9288433
