اجتماعی 00:20 - 11 مرداد 1394
افکارنیوز جرم‌هایی که تاریخ انقضا دارند
قاضی بازنشسته دادگاه‌های کیفری استان تهران با اشاره به جرائم مشمول مروز زمان در قانون مجازات اسلامی، ایرادهایی را نسبت به تصمیمات قانونگذار در این بخش از قانون مطرح کرد.
به گزارش افکارنیوز، حسن رسولی درباره بحث مرور زمان در جرائم اظهار کرد: یکی از نکات قابل توجه این است که بحث مرور زمان از قانون آیین دادرسی کیفری مواد ۱۷۳ لغایت ۱۷۶ که قانونی شکلی است، خارج و در مواد ۱۰۵ الی ۱۱۳ قانون مجازات اسلامی مصوب یکم اردیبهشت سال ۹۲ که قانونی ماهیتی به شمار می‌رود، آورده شده است و علت، دلایل و انگیزه این کار مشخص نیست.
این قاضی بازنشسته افزود: در ماده ۱۷۳ قانون آئین دادرسی کیفری سابق آمده بود«در جرایمی که مجازات قانونی آن از نوع مجازات بازدارنده یا اقدامات تأمینی و تربیتی باشد و از تاریخ وقوع جرم تا انقضای مواعد مشروحه ذیل، تقاضای تعقیب نشده باشد و یا از تاریخ اولین اقدام تعقیبی تا انقضای مواعد مذکوره به صدور حکم منتهی نشده باشد تعقیب موقوف خواهد شد».
وی اضافه کرد: اما در ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی جدید آمده است «مرور زمان، در صورتی تعقیب جرایم موجب تعزیر را موقوف می‌کند که از تاریخ وقوع جرم تا انقضای مواعد زیر تعقیب نشده یا از تاریخ آخرین اقدام تعقیبی یا تحقیقی تا انقضای این مواعد به صدور حکم قطعی منتهی نشده باشد».
رسولی گفت: اگر یک جرم تعزیری درجه یک، درجه ۲ یا درجه ۳ رخ داده باشد، ولی ۱۵ سال از وقوع آن بگذرد و در این مدت متهم آن تعقیب نشود، پس از گذشت این مدت دیگر قابل تعقیب نیست و نمی‌توان متهم را تعقیب کرد یا برای او تشکیل پرونده داد. اگر فردی نیز مرتکب یک جرم تعزیری درجه ۴ شده باشد، با گذشت ۱۰ سال از وقوع آن و تعقیب نشدن متهم در این مدت، این جرم دیگر قابل تعقیب و پیگیری نیست.همچنین در صورت وقوع یک جرم تعزیری درجه ۵ که ۷ سال از ارتکاب آن گذشته باشد و در این فاصله زمانی متهم آن تعقیب نشده باشد، دیگر امکان تعقیب این فرد یا تشکیل پرونده برای او وجود ندارد. جرایم تعزیری درجه ۶ نیز با گذشت ۵ سال از وقوع جرم و جرایم تعزیری درجه ۷ و ۸ هم با گذشت ۳ سال از وقوع جرم و تعقیب نشدن آن، قابل پیگیری نیست.
وی ادامه داد: همچنین بر اساس ماده ۱۰۶ قانون مجازات اسلامی، در جرایم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می‌شود مگر اینکه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد که در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه می‌شو. هرگاه متضرر از جرم قبل از انقضای مدت مذکور فوت کند و دلیلی بر صرف نظر وی از طرح شکایت نباشد، هر یک از ورثه وی در مهلت شش ماه از تاریخ وفات حق شکایت دارد.
این قاضی بازنشسته دادگاه‌های کیفری استان تهران ادامه داد: همچنین بر اساس ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی، مرور زمان، اجرای احکام قطعی تعزیری را موقوف می‌کند و مدت آن از تاریخ قطعیت حکم به این قرار است: جرایم تعزیری درجه یک تا سه با انقضای ۲۰ سال، جرایم تعزیری درجه ۴ با انقضای ۱۵ سال، جرایم تعزیری درجه ۵ با انقضای ۱۰ سال، جرایم تعزیری درجه ۶ با انقضای ۷ سال و جرایم تعزیری درجه ۷ و ۸ با انقضای ۵ سال.
وی در ادامه به ادهذ ۱۰۹ قانون مجازات اسلامی و تعیین جرائمی که مشمول مرور زمان نمی‌شود اشاره کرد و گفت: طبق ماده ۱۰۹ قانون یاد شده، جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور و جرایم موضوع قانون مبارزه با مواد مخدر، جرایم اقتصادی شامل کلاهبرداری و جرایم موضوع تبصره ماده (۳۶) قانون مجازات اسلامی با رعایت مبلغ مقرر در آن ماده (یک میلیارد ریال یا بیشتر از آن)، رشاء و ارتشا، اختلاس، اعمال نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی در صورت تحصیل مال توسط مجرم یا دیگری، مداخله وزرا، نمایندگان مجلس و کارمندان دولت در معاملات دولتی و کشوری، تبانی در معاملات دولت، اخذ پورسانت در معاملات خارجی، تعدیات مأموران دولتی نسبت به دولت، جرایم گمرکی، قاچاق کالا و ارز، جرایم مالیاتی، پولشویی و اخلال در نظام اقتصادی کشور، مشمول مرور زمان نمی‌شوند.
رسولی تاکید کرد: نکته و ایرادی که وجود دارد این است که تمامی موارد یاد شده مربوط به دولت و حکومت بوده و به اشخاص (مردم) ارتباطی ندارد و به نوعی از افراد جامعه دفاعی به عمل نیامده است. همچنین تکلیف آراء غیابی مشخص نشده که شامل مرور زمان می شود یا خیر؟.
این قاضی بازنشسته با بیان اینکه در قانون جدید تعریفی برای جرائم علیه امنیت ملی داخلی و خارجی ذکر نشده است افزود: همچنین در مورد جرائم کلاهبرداری، مشمول مرور زمان قرار نگرفتن این جرم به طور مطلق نیامده و صرفا در مورد مبالغ بیش از یک میلیارد ریال، مشمول مرور زمان نمی‌شود یعنی کمتر از آن مشمول مرور زمان می شود.
وی تصریح کرد: آراء وحدت رویه ۶۵۹ مورخ ۷/۳/۸۱ و ۶۹۶ مورخ ۱۴/۹/۸۵ به ترتیب تصرف عدوانی و انتقال مال غیر را از شمول مرور زمان خارج کرده بود اما در قانون جدید مشخص نیست آیا این دو مورد شامل مرور زمان می شود یا خیر و اگر شامل می شود باید حد نصاب و ارزش ریالی آن، مورد ارزیابی و محاسبه قرار گیرد. همچنین در قانون جدید در مورد جرائمی که استمرار و ادامه دارند و باید از شمول مروز زمان خارج شوند هیچ‌گونه بحثی نکرده است.
رسولی اظهار کرد: این امر نه تنها موجب فرار مجرمین حرفه‌ای از مجازات شده و بی اعتمادی و بدبینی عامه مردم نسبت به دستگاه قضایی را به دنبال خواهد داشت بلکه موجب تجری بزهکاران و خصوصا متجاوزانه به حقوق عمومی اعم از جامعه و آحاد ملت می‌شود.
این قاضی بازنشسته افزود: در ماده ۱۷۳ قانون آئین دادرسی کیفری سابق آمده بود«در جرایمی که مجازات قانونی آن از نوع مجازات بازدارنده یا اقدامات تأمینی و تربیتی باشد و از تاریخ وقوع جرم تا انقضای مواعد مشروحه ذیل، تقاضای تعقیب نشده باشد و یا از تاریخ اولین اقدام تعقیبی تا انقضای مواعد مذکوره به صدور حکم منتهی نشده باشد تعقیب موقوف خواهد شد».
وی اضافه کرد: اما در ماده ۱۰۵ قانون مجازات اسلامی جدید آمده است «مرور زمان، در صورتی تعقیب جرایم موجب تعزیر را موقوف می‌کند که از تاریخ وقوع جرم تا انقضای مواعد زیر تعقیب نشده یا از تاریخ آخرین اقدام تعقیبی یا تحقیقی تا انقضای این مواعد به صدور حکم قطعی منتهی نشده باشد».
رسولی گفت: اگر یک جرم تعزیری درجه یک، درجه ۲ یا درجه ۳ رخ داده باشد، ولی ۱۵ سال از وقوع آن بگذرد و در این مدت متهم آن تعقیب نشود، پس از گذشت این مدت دیگر قابل تعقیب نیست و نمی‌توان متهم را تعقیب کرد یا برای او تشکیل پرونده داد. اگر فردی نیز مرتکب یک جرم تعزیری درجه ۴ شده باشد، با گذشت ۱۰ سال از وقوع آن و تعقیب نشدن متهم در این مدت، این جرم دیگر قابل تعقیب و پیگیری نیست.همچنین در صورت وقوع یک جرم تعزیری درجه ۵ که ۷ سال از ارتکاب آن گذشته باشد و در این فاصله زمانی متهم آن تعقیب نشده باشد، دیگر امکان تعقیب این فرد یا تشکیل پرونده برای او وجود ندارد. جرایم تعزیری درجه ۶ نیز با گذشت ۵ سال از وقوع جرم و جرایم تعزیری درجه ۷ و ۸ هم با گذشت ۳ سال از وقوع جرم و تعقیب نشدن آن، قابل پیگیری نیست.
وی ادامه داد: همچنین بر اساس ماده ۱۰۶ قانون مجازات اسلامی، در جرایم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می‌شود مگر اینکه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد که در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه می‌شو. هرگاه متضرر از جرم قبل از انقضای مدت مذکور فوت کند و دلیلی بر صرف نظر وی از طرح شکایت نباشد، هر یک از ورثه وی در مهلت شش ماه از تاریخ وفات حق شکایت دارد.
این قاضی بازنشسته دادگاه‌های کیفری استان تهران ادامه داد: همچنین بر اساس ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی، مرور زمان، اجرای احکام قطعی تعزیری را موقوف می‌کند و مدت آن از تاریخ قطعیت حکم به این قرار است: جرایم تعزیری درجه یک تا سه با انقضای ۲۰ سال، جرایم تعزیری درجه ۴ با انقضای ۱۵ سال، جرایم تعزیری درجه ۵ با انقضای ۱۰ سال، جرایم تعزیری درجه ۶ با انقضای ۷ سال و جرایم تعزیری درجه ۷ و ۸ با انقضای ۵ سال.
وی در ادامه به ادهذ ۱۰۹ قانون مجازات اسلامی و تعیین جرائمی که مشمول مرور زمان نمی‌شود اشاره کرد و گفت: طبق ماده ۱۰۹ قانون یاد شده، جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور و جرایم موضوع قانون مبارزه با مواد مخدر، جرایم اقتصادی شامل کلاهبرداری و جرایم موضوع تبصره ماده (۳۶) قانون مجازات اسلامی با رعایت مبلغ مقرر در آن ماده (یک میلیارد ریال یا بیشتر از آن)، رشاء و ارتشا، اختلاس، اعمال نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی در صورت تحصیل مال توسط مجرم یا دیگری، مداخله وزرا، نمایندگان مجلس و کارمندان دولت در معاملات دولتی و کشوری، تبانی در معاملات دولت، اخذ پورسانت در معاملات خارجی، تعدیات مأموران دولتی نسبت به دولت، جرایم گمرکی، قاچاق کالا و ارز، جرایم مالیاتی، پولشویی و اخلال در نظام اقتصادی کشور، مشمول مرور زمان نمی‌شوند.
رسولی تاکید کرد: نکته و ایرادی که وجود دارد این است که تمامی موارد یاد شده مربوط به دولت و حکومت بوده و به اشخاص (مردم) ارتباطی ندارد و به نوعی از افراد جامعه دفاعی به عمل نیامده است. همچنین تکلیف آراء غیابی مشخص نشده که شامل مرور زمان می شود یا خیر؟.
این قاضی بازنشسته با بیان اینکه در قانون جدید تعریفی برای جرائم علیه امنیت ملی داخلی و خارجی ذکر نشده است افزود: همچنین در مورد جرائم کلاهبرداری، مشمول مرور زمان قرار نگرفتن این جرم به طور مطلق نیامده و صرفا در مورد مبالغ بیش از یک میلیارد ریال، مشمول مرور زمان نمی‌شود یعنی کمتر از آن مشمول مرور زمان می شود.
وی تصریح کرد: آراء وحدت رویه ۶۵۹ مورخ ۷/۳/۸۱ و ۶۹۶ مورخ ۱۴/۹/۸۵ به ترتیب تصرف عدوانی و انتقال مال غیر را از شمول مرور زمان خارج کرده بود اما در قانون جدید مشخص نیست آیا این دو مورد شامل مرور زمان می شود یا خیر و اگر شامل می شود باید حد نصاب و ارزش ریالی آن، مورد ارزیابی و محاسبه قرار گیرد. همچنین در قانون جدید در مورد جرائمی که استمرار و ادامه دارند و باید از شمول مروز زمان خارج شوند هیچ‌گونه بحثی نکرده است.
رسولی اظهار کرد: این امر نه تنها موجب فرار مجرمین حرفه‌ای از مجازات شده و بی اعتمادی و بدبینی عامه مردم نسبت به دستگاه قضایی را به دنبال خواهد داشت بلکه موجب تجری بزهکاران و خصوصا متجاوزانه به حقوق عمومی اعم از جامعه و آحاد ملت می‌شود.
6843101
پربازدید ها
پر بحث ترین ها
مهمترین اخبار اجتماعی
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» سازمان امداد و نجات اعلام کرد: تاکنون به بیش از ١٠ هزار نفر در جنوب کشور امدادرسانی شده است.
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» فراجا طی اطلاعیه‌ای ضمن اعلام اینکه وضعیت حجاب در جامعه مطلوب‌تر شده است، گفت: برخی شیطنت‌های رسانه‌ای بر عزم و اراده پلیس تاثیری نخواهد داشت.
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» فراجا طی اطلاعیه‌ای ضمن اعلام اینکه وضعیت حجاب در جامعه مطلوب‌تر شده است، گفت: همچینن برخی شیطنت‌های رسانه‌ای بر اراده پلیس تاثیری نخواهد داشت.
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» رئیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح از شناسایی، تصویب و اجرایی شدن ۱۷۵۰ راهکار پیشگیری از جرایم مرتبط با تهدیدات فضای مجازی در نیرو‌های مسلح خبر داد.
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» پسر جوان در درگیری خیابانی در مرکز تهران با ضربه چاقو به قتل رسید.
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» شهردار منطقه ۱۱ تهران با اشاره به بافت قدیمی این منطقه گفت: متأسفانه اکثر مراکز درمانی منطقه ۱۱ مشکل ایمنی دارند؛ اما ما تک به تک در حال رفع این مشکلات هستیم.
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» هرمزی گفت: با کمک دولت قرارداد بیش از ۶۵ هزار تاکسی برقی منعقد شده که در هفته آینده برای هزار دستگاه فراخوان متقاضیان تاکسی انجام می‌شود.
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» مرکز اطلاع‌رسانی فراجا در اطلاعیه‌ای آورده است: وبگاه خبرگزاری پلیس مرجع رسمی اطلاع‌رسانی فراجا است؛ تولید محتوا با نام پلیس مورد تایید نیست.
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» آزمون استخدامی سازمان تأمین‌اجتماعی برای جذب ۴۹۰۰ نیروی انسانی جدید در بخش‌های بیمه‌ای و درمانی این سازمان امروز برگزار شد.
اجتماعی![]()
«باشگاه خبرنگاران» فردین رحمان‌نژاد از بهره‌برداری از فاز دوم مرکز خرید و فروش پرندگان زینتی خلیج فارس در غرب پایتخت خبر داد.