به گزارش ایسنا، ابوالفضل عالی، سرپرست گمانه‌زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم قلعه سانسیز طارم استان زنجان با اعلام این خبر گفت: قلعه سانسیز (قلعه گبری) یکی از قلعه‌های نسبتاً بزرگ دو دوره اوایل و میانی اسلامی در استان زنجان است که بقایای استحکامات تدافعی برفراز یک بلندی طبیعی مرتفع در حاشیه رودخانه و چندین تپه کم ارتفاعتر در جنوب و شمال آن قرار گرفته است.
به گفته این باستان شناس، بررسی‌ها و مطالعات اولیه نشان می‌دهد، آثار معماری موجود قلعه که بیشتر آن در زیر خاک و آوار مدفون است و همچنین تپه‌های شمالی احتمالاً متعلق به سده‌های اولیه و میانی اسلامی و تپه‌های جنوبی، گورستان‌هایی از عصر آهن و دوران اسلامی هستند.
حفاری‌های غیرقانونی عامل تخریب بخش‌هایی از قلعه
این کارشناس باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان با ابراز تاسف از حفاری‌های غیرقانونی و تخریب‌های انجام شده دربخش زیادی از تپه‌های جنوبی و قسمتهایی از قلعه در دو دهه گذشته گفت: آنچه از قلعه سانسیز به جای مانده بقایای معماری سنگی و آجری است که در یک بخش بزرگ در راس تپه و دامنه‌های شمالی آن به چشم میخورد.
او افزود: آثار معماری مشهود بخش فوقانی شامل فضاهای مختلف راست‌گوشی است که در داخل یک دیوار سنگی بزرگ قرار دارند و همچنین بقایای دیوارها و برج‌های سنگی آجری که در قسمتهایی از دامنه فوقانی دیده می شوند.
عالی با اشاره به وجود حفره‌های شکل گرفته در جریان حفار های غیر مجاز تقریبا در بیشتر قسمتهای قلعه گفت: گورستانهای عصر آهنی- اسلامی جنوب قلعه نیز که شامل پنج تپه با بستر طبیعی است، به دلیل حفاری‌های غیر مجاز شکل اصلی و طبیعی خود را از دست داده و چاله های حفاری بیشتر قسمتهای آنها را در برگرفته اند.
تصرف بخش‌هایی از قلعه توسط کشاورزان
او به جز حفاری‌های غیر مجاز از فعالیت‌های کشاورزی پیرامون قلعه و تصرف بخش‌هایی از دامنه‌های قلعه و گورستان توسط کشاوزران محلی به عنوان دیگر آسیب‌هایی وارد شده به مجموعه سانسیز نام برد که همه ساله در حال گسترش است.
وی در ادامه از انتقال مصالح بکار رفته در آثار معماری قلعه به ویژه آجرهای با ابعاد بزرگ(۴۰×۴۰) توسط روستائیان برای ساخت و ساز خانه های مسکونی خبر داد که آسیب شدیدی به آثار معماری قلعه وارد کرده است.
این باستان شناس، با بیان این‌که با توجه به تهدیدهای موجود و ادامه‌دار و احتمال تخریب بیشتر مجموعه آثار سانسیز وجود دارد، در این برنامه گمانه‌هایی در بخش‌هایی از زمین‌های کشاورزی پیرامون قلعه و دامنه های پائین گورستان‌ها در خارج از محدوده عرصه باز شد که در نتیجه آن تا حدود زیادی محدوده آثار تاریخی مجموعه سانسیز مشخص شد.
به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری؛ عالی با بیان این‌که قلعه سانسیز در سال ۱۳۵۶ با قدمت ساسانی- اسلامی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است، افزود: پس از پایان مطالعات و تهیه نقشه عرصه و حریم برای بررسی و تصویب در شورای حرائم به سازمان ارائه خواهد شد.
او با اشاره به این نکته که پیش از گمانه زنی اخیر، قلعه سانسیز یک‌بار مورد گمانه زنی باستان‌شناختی قرار گرفت، گفت: بر اساس مستندات موجود در پرونده ثبتی قلعه دو باستان‌شناس«جهانگیر یاسی» و «موسی درویش روحانی» از اداره کل باستانشناسی کشور در سال ۱۳۵۱ شمسی، در جریان بازدید و ثبت اثر در فهرست آثار ملی، چند گمانه در بالاترین قسمت قلعه باز شد که در نتیجه آن قسمت هایی از آثار معماری قلعه آشکار شد.
انتهای پیام
