این در حالی است که همشهری در گزارشی که92تیرماه منتشر کرد درباره تصویب این استاندارد هشدار داده بود. در گزارش سه‌شنبه هفته گذشته آمد که وزارت صنعت پیش‌نویس تصویب این استاندارد را آماده کرده و در گام دیگر این وزارتخانه طی نامه‌ای به خودروسازان اعلام کرده که برای تدارک و تأمین اقلام خودروهای فاقد فیلتر دوده می‌توانند اقدام کنند. اسناد پیش‌نویس طرح و نامه وزارت صنعت نیز منتشر شد. اما پرسش اصلی این است که چرا استاندارد تاریخ گذشته اروپا به تهران رسید؟

• جدایی اروپا از EEV

روش‌های گوناگونی در کشورهای اروپایی و جهان برای کاهش ذرات معلق درنظر گرفته می‌شود. به‌کارگیری کاتالیست‌، بهبود سیستم سوخت خودرو، کیفیت محفظه احتراق خودرو و استفاده از فیلتر دوده ازجمله نکاتی است که در بیشتر کشورهای اروپایی و پیشرفته به‌عنوان یک راه‌حل درنظر گرفته می‌شود تا انتشار ذرات معلق کمتر از 2.5و 10میکرون به حد صفر برسد. یکی از موانع موجود بر سر راه کشورهایی که با ذرات معلق دست و پنجه نرم می‌کردند، استانداردی بود که تنها توسط برخی خودروسازان در این عرصه عرضه می‌شد که «EURO 5EEV» نام داشت. این استاندارد که فقط در 4شرکت رعایت می‌شد، روی جرم و تعداد ذرات معلق خروجی از موتور خودروها بی‌تأثیر بود و از این‌رو استانداردی با عنوان «EURO 6» طراحی شد که تولید ذرات معلق را به صفر می‌رساند. این استاندارد هم‌اکنون در اروپا و کشورهای پیشرفته جهان چنان همه‌گیر شده که نسل خودروهای دارای استاندارد EEV را منقرض کرده است.

• افق محو مهر 95

سال‌هاست که ذرات معلق به‌عنوان عامل اصلی آلودگی هوای تهران شناخته شده است و شهرداری تهران برای کاهش آن برنامه منسجمی دارد. نتایج گزارش‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نشان‌داده که شاخص جرمی سالانه آلاینده ذرات معلق پایتخت در سال ۱۳۹۴ حدود ۳‌برابر حد استاندارد بوده و میزان غلظت روزانه‌ ذرات معلق در مقایسه با شهرهایی همچون بازل و زوریخ سوئیس 6برابر بیشتر بوده است. از این‌رو باید اعلام کرد که راه‌حل پیشنهادی برای حل معضل آلودگی هوای تهران و سایر کلانشهرها باید آلایندگی ذرات معلق را بیش از همه حل کند. در این میان قرار بود از مهر امسال همه خودروهای دیزلی وارداتی و تولیدی کشور به فیلتر دوده‌ای مجهز شوند که می‌تواند تولید ذرات معلق را به صفر برساند اما آیا این طرح از مهر عملی می‌شود؟

• آلودگی فزاینده با استانداردEEV

اطلاعات رسیده به همشهری نشان می‌دهد استانداردEEV که قرار است فارغ از فیلتر دوده، شرط ورود خودروهای دیزلی باشد حتی در بهترین حالت نیز 50برابر بیشتر از حالت استاندارد EURO 6، ذرات معلق منتشر می‌کند. از سویی نباید فراموش کرد که بازدهی خودروهای دارای استانداردEEV نیز در مقایسه با استاندارد EURO 3تنها 50درصد است. از این‌رو نمی‌تواند گزینه‌ای مناسب برای حل معضل ذرات معلق به‌حساب‌ آید.

• حتی اسکانیا هم فیلتر نصب کرده!

در پی اهتمام دولت به لغو استفاده از فیلتر دوده، خبر رسیده که خودروسازانی مانند اسکانیا هم روی محصولات‌شان فیلتر دوده نصب کرده‌اند اما تولیدکننده‌ای مثل فولکس واگن که سال گذشته به‌عنوان متخلف برای آلودگی خودروهای دیزلی شناخته شد و ضرر و جرایم بزرگی در اروپا و آمریکا پرداخت هم جزو این خودروسازانی است که می‌خواهند خودروهای دیزلی را بدون فیلتر دوده وارد کشور کنند و به سلامت مردم صدمه بزنند.

• تزریق اقتصادی یا...

سال گذشته با پیشنهاد سازمان حفاظت محیط‌زیست مصوبه الزام نصب فیلتر دوده از مهر95 به تصویب رسید اما مدتی است 4خودروساز اروپایی تلاش می‌کنند با همکاری وزارت صنعت راهی برای ورود به بازار ایران بدون نصب فیلتر دوده پیدا کنند. فضای توافق اخیر تهران و غرب موجب شده تا این پیشنهاد آنان در قالب تزریق اقتصادی به بازار کشور تلقی شود. البته از منظر اقتصادی نتیجه این طرح مثبت است اما نکته اصلی آنجاست که با ورود این خودروها، عملا فضا برای دورزدن مصوبه فیلتر دوده باز می‌شود و کنترلی بر دوده و خودروهای دیزلی نمی‌تواند صورت گیرد. بنابراین تصویب استاندارد EEV می‌تواند نتایج اسف‌باری برای سلامت شهروندان کلانشهرها داشته باشد.