اوضاع ملتهب منطقه و خصومتهای سیاسی کشورهای عربی و مخصوصا" عربستان به گونه ائی تحولات منطقه را ترجمه و روایت میکنند که حتی عقلگرائی در سیاست خارجی ایران را نه تنها تحمل نمی کنند بلکه حل شدن مشکلات بین المللی ایران را علیه خود پنداشته و به آن جهت ضد عربی میدهند! در دستگاه دو دوئی آنان اگر ضد غرب نباشی لابد ضد عرب هستی و همه چیز در این راستا سیاه و سفید معنا و مفهوم دارد. یعنی به مجرد تلاش ایران برای تعامل و تفاهم با غرب قطار ضد ایرانی اعراب به راه می افتد بدون آنکه مطمئن شوند سوزن بانی در مسیر برای تنظیم جهت حرکت آنان وجود دارد یا خیر؟

بیش از چهار سال است که عربستان به دلیل سترونی سیاست خارجی اش در منطقه به تخریب روی آورده و با تمام قدرت و قوت در مقابل سیاست خارجی ایران در خاورمیانه به خشونت دست زده است ولی متاسفانه مسئولین وقت کشور و سیاست خارجی با حرکات احساسی پیام این تغییر جهت را دریافت نکردند. این حق کشورها است که در نگاه به سیاست خارجی و نحوه تامین منافع ملی با رویکردهای متفاوتی به میدان وارد شوند. اما تبدیل این اختلافات به تقابل و تخاصم در سیاست خارجی و به خاک و خون کشیدن مردم اقدام وجیهی به نظر نمیرسد و بعید است منطقه کشش و توان تحمل چنین حرکاتی را داشته باشد. دو سال پیش نگارنده نوشت که با سعدیها سیاست لحمی لحمک دیگر جواب نمیدهد. عربستان هم اکنون روی چند گسل سیاسی، اجتماعی و نسلی قرار گرفته و آبستن حوادث و زلزله ائی است که تاثیرات فراوانی را بر جای خواهد گذاشت.

با این زمینه سازی، حادثه منا اگر چه حتی با خوشبینانه دیدن وقایع ریشه در بی تدبیری مسئولین برگزاری حج و یا مسئولین سیاسی منطقه دارد ولی با توجه به عمق فاجعه و اثرات روحی روانی چنین فجایعی بر مسلمانها سرسوزنی از مسئولیتهای دولت و حکومت سعودی نمی کاهد. اما مسئولیت پذیری عربستان در قبال حادثه منا و برای اینکه نشان دهد کشوری امن و پاسخگو است 1- باید اهتمام ویژه ائی نسبت به تادیه خسارات مادی و معنوی حادثه دیدگان و مجازات مقصرین اصلی و اجرائی از خود نشان دهد، 2- با اتخاذ سیاست ، راهکار و روشی که به مسلمانان اطمینان دهد چنین فجایعی دیگر تکرار نخواهد شد و 3- نه تنها مسائل سیاسی بین دو کشور و اختلافات را با این فاجعه ائی که اتفاق افتاده مخلوط نکند بلکه تلاشهای ایران برای احقاق حقوق شهروندانش را نیز به مسائل سیاسی و سیاست بازی آلوده نسازد. با آن چهره ائی از سیاست و حکومت در عربستان که من می شناسم امید و روزنه ائی نمیبینم و روزهای اینده جنبه های دیگری از این اوضاع رخ خواهد نمود.

منبع: هفته نامه پایتخت کهن شماره 45 ، مورخ 11/7/1394 صفحه 31.