هیأت دولت در یک مصوبه قاطعانه به دستگاه‌های اجرایی یک سال مهلت داد تا نسبت به عرضه محصولاتشان فقط از طریق بورس کالا اقدام کنند. براساس این مصوبه هرگونه قیمت‌گذاری کالاهایی که امکان انجام معاملاتشان در بورس کالا وجود دارد، ممنوع است. مدیرعامل بورس کالا در این‌باره توضیح داد: بورس کالا از طریق 2تالار اصلی و فرعی آمادگی عرضه هر نوع محصولی را دارد.

به گزارش همشهری، دولت برنامه آزاد‌سازی‌ و سیاست اصلاح قیمت‌ها را از طریق بورس کالا آغاز کرد. براساس مصوبه جدید دولت دستگاه‌های اجرایی از این پس حق ندارند قیمت‌گذاری محصولاتشان را خارج از بورس کالا انجام دهند مگر اینکه آن محصول شامل کالاهای اساسی یا انحصاری باشد یا قابلیت معامله در بورس را نداشته باشد. حسین پناهیان، مدیرعامل بورس کالا در این‌باره تأکید کرد: تالار اصلی و فرعی بورس کالا به‌گونه‌ای است که قابلیت معامله هر نوعی محصولی را دارد.

در بند 12 مصوبه 25شهریور دولت صراحتا آمده است: قیمت‌گذاری کالاهایی که امکان پذیرش و خرید و فروش آنها در بورس انرژی یا کالا وجود دارد به جز کالاهای اساسی و انحصاری، ممنوع است و دستگاه‌های اجرایی ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه نسبت به پذیرش کالاهای مذکور در بورس مربوط اقدام کنند.

در تبصره همین بند آمده است: مرجع تشخیص قابلیت پذیرش کالاها در بورس‌ها هیأت پذیرش بورس‌های انرژی و کالاست.

هیأت دولت نهایتا به دستگاه‌های اجرایی یک سال فرصت داده تا نسبت به پذیرش کالا و محصولات‌شان در بورس کالا اقدام کنند تا مراحل کشف قیمت این محصولات از طریق بورس کالا انجام شود. این نخستین گام اجرایی دولت برای اجرای سیاست اصلاح قیمت‌ها و آزاد‌سازی‌ قیمت‌هاست. برنامه دولت این است تا از طریق مکانیسم اصلاح قیمت‌ها برنامه خروج از رکود را دنبال کند و بورس کالا برای این کار به محوری‌ترین ابزار اجرای دولت تبدیل شده است. بورس کالا ازطریق ایجاد یک مکانیسم کارا و شفاف و حذف رانت به کشف واقعی قیمت‌ها کمک می‌کند.

در مصوبه دولت همچنین آمده: وزارت نفت و سازمان بورس اوراق بهادار اقدامات لازم برای تأمین مالی نیازهای خود از طریق پیش‌فروش فرآورده‌های نفتی به‌صورت سلف در بورس‌های انرژی و کالا و تشکیل و عرضه واحد (یونیت) صندوق‌های پروژه نفتی با رعایت قوانین و مقررات مربوط به‌عمل آورند.

در حال حاضر در بازار فیزیکی بورس کالای ایران، کالاهایی‌که تناوب و تعهد عرضه دارند، عرضه می‌شوند. هم‌اکنون کلیه فرآورده‌های نفتی، مواد پلیمری، مواد شیمیایی، فولاد، مس، آلومینیوم، سرب، فلزات گرانبها، نیکل، مواد معدنی، کنجاله و تفاله و کنسانتره، ذرت، پنبه، زیره، برنج، گندم، جو، چای، زعفران، عدس، نخود، مرغ منجمد و تخم مرغ در بورس کالای ایران پذیرش شده‌اند و امکان کشف نرخ این محصولات در بازار فیزیکی این بورس وجود دارد. همچنین، امکان معامله املاک و مستغلات دولتی و خصوصی، قراضه آهن و کالاهای فصلی چون محصولات باغی در بازار فرعی بورس کالا فراهم شده است. هم‌اکنون بورس کالای ایران با داشتن 3بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی، شرایط و زیرساخت‌ها را به‌گونه‌ای فراهم کرده است که امکان معامله اغلب کالاها را دارد.

• بورس کالا آماده پذیرش کالا‌هاست

در همین رابطه حسین پناهیان مدیرعامل بورس‌کالای ایران در گفت‌وگو با همشهری درباره مصوبه اخیر دولت توضیح داد: مصوبه دولت بسیار کامل و جامع است و این نشان می‌دهد که دولت به سازوکار بورس کالا به‌عنوان یک نهاد ملی که بر آن نظارت می‌شود، اعتماد کرده است.

او افزود: نکته مهم این است که به جز کالاهای اساسی و انحصاری بیشتر کالاها قابلیت پذیرش و عرضه در بورس کالا دارند. در واقع بورس کالا از طریق مکانیسم‌هایی که دارد و از طریق حذف انحصار در بخش عرضه و تقاضا زمینه کشف قیمت واقعی را فراهم می‌کند.

او تأکید کرد: بورس کالا ویژگی‌های بسیار زیادی دارد که همه این ویژگی‌ها به کشف واقعی قیمت‌ها کمک می‌کند. ازجمله اینکه بورس کالا شفاف است، امکان فرار مالیاتی وجود ندارد و همچنین دولت می‌تواند شاخص‌های اقتصادی را به‌راحتی از طریق بورس کالا و به‌صورت آنلاین به‌دست بیاورد و تجزیه و تحلیل کند. او تأکید کرد: بورس کالا به‌طور کامل آماده پذیرش همه کالاهاست.

از پناهیان پرسیدیم به غیر از کالاهای اساسی و انحصاری چه کالاهایی قابلیت پذیرش در بورس کالا دارند. او توضیح داد: بورس کالا 2تالار دارد؛ یکی تالار اصلی و دیگری تالار فرعی. در تالار اصلی کالاهایی مبادله می‌شوند که می‌توانند براساس استاندارد‌های پذیرش یک نوع توالی عرضه را رعایت کنند و در تالار فرعی محصولاتی قابلیت پذیرش و عرضه را دارند که این ویژگی را ندارند و در واقع یک روند منظم تولید را ندارند به این ترتیب با وجود این دو تالار ظرفیت انجام همه نوع محصولات در بورس کالا وجود دارد.