به گزارش گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران،فراز رابعی‌غلامی، با بیان اینکه سامانه پایش توزیع آب در شبکه‌های آبیاری و زهکشی در ستاد آب کشور راه‌اندازی شده است، گفت: این سامانه بستری را آماده می‌کند که داده‌های جریان آب با تجهیزات الکترونیکی به سرور مرکزی مخابره شود تا بتوان در سطوح مختلف با تعریف نام کاربری از اطلاعات ایستگاه‌ها به‌صورت برخط استفاده کرد.



به‌گفته وی، این اطلاعات در سراسر کشور به‌صورت آن‌لاین در اختیار کاربر قرار می‌گیرد و در بحث اندازه‌گیری بسیار کاربردی است.



وی افزود: با استفاده از سامانه پایش در شبکه‌های آبیاری و زهکشی، امکان دریافت سریع اطلاعات و نیز امکان پایش و ارزیابی عملکرد بهره‌برداری در سطح عالی فراهم می‌شود و به شفاف‌سازی مصرف آب کمک می‌کند.



وی اظهار داشت: این کار به اصلاح الگوی مصرف آب در شبکه‌ها با رعایت حق‌آبه‌ها، تسهیل‌ در استقرار نظام حسابداری آب، شفاف‌سازی در دریافت‌آب بها، رعایت عدالت بیشتر در بین مصرف‌کنندگان به‌ویژه در شرایط خشکسالی و کمک به شناسایی تلفات در شبکه منجر می‌شود.



وی با بیان اینکه تا پایان سال گذشته، 219 نقطه به این ابزار تجهیز شده است و تا پایان سال 93 نیز حدود 770 نقطه دیگر به‌شرط تحقق اعتبار لازم به این ابزار تجهیز می‌شود، تصریح کرد: چنانچه اعتبار لازم تامین شود، تا پایان برنامه ششم توسعه 1900 نقطه از شبکه‌های کشور به این سامانه تجهیز می‌شود.



مدیرکل دفتر بهره‌برداری از تاسیسات انتقال و توزیع آب شرکت مدیریت منابع آب ایران سطح زمین‌های کشاورزی کشور را حدود 18.8 میلیون هکتار ذکر کرد و گفت: از این میزان، سطحی در حدود 10 میلیون هکتار شامل زمین‌های دیم و آیش و 8.8 میلیون هکتار زمین‌های آبی است.



وی افزود: میزان مصارف آب سطحی در کشور، حجمی در حدود 47 میلیارد مترمکعب است که حدود 42.8 میلیارد مترمکعب آن در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و مبین این موضوع است که بیش از 92 درصد از آب استحصال‌شده با توجه به بیلان ارایه‌شده در این بخش به مصرف می‌رسد.  

وی در ادامه با بیان اینکه به‌منظور افزایش شاخص بازده انتقال آب اقدام‌های مختلفی در سال‌های اخیر صورت گرفته است تا بتوان پارامترهای تاثیرگذار در این شاخص نظیر تلفات آب و برداشت‌های غیرمجاز را به حداقل رساند، اظهار داشت: با توجه به اینکه موضوع انتقال و توزیع آب در بخش کشاورزی امری فرابخشی است، لذا فقط شاخص بازده انتقال و مولفه‌های تشکیل‌دهنده آن یعنی میزان آب ورودی و آب تحویلی در نقاط تحویل در کانال‌های درجه دو در حیطه مدیریت و وظایف محوله به وزارت نیرو است که در بعضی شبکه‌ها با توجه به ضرورت‌های منطقه حتی مدیریت آب در کانال‌های درجه سه نیز بر عهده مجموعه‌های پایین‌دستی وزارت نیرو است. 



غلامی با بیان اینکه متوسط بازده انتقال آب در شبکه‌های آبیاری و زهکشی حدود 88 درصد است، عنوان کرد: شاخص کنونی بازده انتقال درمقایسه با استانداردهای بین‌المللی در حد مناسب است. 



وی اضافه کرد: درباره شاخص بازده توزیع و کاربرد در شبکه‌های آبیاری و زهکشی، مجموعه‌های وابسته به وزارت جهادکشاورزی دست‌اندرکار مدیریت موضوع هستند که با هدف ارتقای بهره‌وری بایستی فعالیت‌های زیادی در این بخش صورت گیرد.



به‌گفته وی، با ایجاد فضای همکاری مناسب درباره زمینه‌سازی جهت انجام فعالیت‌های مختلف ازجمله به‌روزرسانی سند ملی آب، استقرار الگوی مدیریت مشارکتی آبیاری (ایجاد تشکل‌های آب‌بران)، تغییر الگوی کشت، تحویل حجمی‌ آب و پیاده‌سازی الگوی مصرف بهینه آب در جهت افزایش بازده کل آبیاری گام‌های خوبی برداشته شده و ضروری است که این برنامه‌ها با توجه به برنامه‌های دولت و سند چشم‌انداز شتاب بیشتری به‌خود گیرد.



وی افزود: یکی از اقدام‌هایی که می‌تواند درباره شناسایی و تحلیل عملکردها در شاخص‌های مختلف ازجمله شاخص بازده انتقال مفید باشد، ایجاد سامانه‌های مدیریت اطلاعات است و به همین منظور، سامانه مدیریت یکپارچه تاسیسات آبی (سیمتا) در سطح این دفتر مستقر شده است و اطلاعات عملکردی به‌صورت روزانه در این سامانه بارگذاری می‌شود و در بازه‌های ماهانه شاخص بازده انتقال تحلیل ‌می‌شود و اطلاعات عملکرد بهره‌برداری در شبکه‌های آبیاری و زهکشی در سایت شرکت مدیریت منابع آب ایران جهت اطلاع عموم درج می‌شود. 



وی تصریح کرد: نظر به ضرورت اندازه‌گیری آب ورودی به شبکه‌های آبیاری و زهکشی، طرح تجهیز نقاط هدف به ابزارهای مناسب اندازه‌گیری جریان آب در شبکه‌های آبیاری و زهکشی در حال اجراست.



مدیرکل دفتر بهره‌برداری از تاسیسات انتقال و توزیع آب شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه اولویت انجام این طرح نیز در شبکه‌های پیشرفته آبیاری و زهکشی و مبادی ورودی به این شبکه‌ها و نیز نقاط کلان تحویل به مصرف‌کنندگان است، گفت: هدف از انجام این طرح افزایش دقت اندازه‌گیری‌ها با استفاده از فناوری‌های نوین است که قابلیت ارسال اطلاعات به مراکز مدیریت و پایگاه داده را نیز دارا خواهد بود. 



وی با بیان اینکه آمار و اطلاعات پایه اصلی مدیریت است و ما باید در سنجش مصارف کشور از مرحله تخمین به مرحله تعیین و بعد تدقیق حرکت کنیم تا بتوانیم تحلیل درستی ارایه دهیم، گفت: از سال 88 طرح تجهیز نقاط به ابزار اندازه‌گیری جریان اجرا شده که این طرح شامل سه بخش "تجهیز نقاط تحویل و درون شبکه به ابزار هیدرولیکی جریان"، "تجهیز نقاط ورودی اصلی و کلیدی به ابزار الکترونیکی جریان" و "بخش مخابرات یا انتقال داده" است که این داده‌ها در یک بستر مخابراتی به سرور مرکزی ستاد آب کشور منتقل می‌شود تا بتوان آن را به‌صورت آن‌لاین نمایش داد. 



غلامی سپس خاطرنشان کرد: شبکه‌های آبیاری و زهکشی کشور به سه بخش شبکه‌های پیشرفته، نیمه پیشرفته و سنتی تقسیم‌بندی می‌شود که تعداد شبکه‌های پیشرفته آبیاری و زهکشی در حال بهره‌برداری کشور 130 شبکه و سطح زمین‌های زیرپوشش قابل آبیاری این شبکه‌ها وسعتی درحدود یک میلیون و 470 هزار هکتار است.



وی افزود: حجم متوسط آب ورودی به این شبکه‌ها نیز رقمی درحدود 13.7 میلیارد مترمکعب است که در شبکه‌های نیمه پیشرفته آبیاری و زهکشی و سنتی به ترتیب حجمی درحدود شش میلیارد مترمکعب و 23 میلیارد مترمکعب آب ورودی برآورد می‌شود. 



مدیرکل دفتر بهره‌برداری از تاسیسات انتقال و توزیع آب شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه تعداد 24 شبکه پیشرفته آبیاری و زهکشی با سطحی معادل 868 هزار هکتار که معادل 50 درصد کل شبکه‌های کشور است، بیش از 30 سال عمر دارند و این امر موجب فرسودگی آنها شده است، به کمبود اعتبار برای نگهداری و تعمیر این شبکه‌ها اشاره کرد و گفت: با توجه به رویکرد وزارت نیرو به حفاظت و نگهداری و از سویی نیز شرایط خاص خشکسالی و کاهش بارندگی و محدودیت منابع آبی، چاره‌ای جز مدیریت مصرف در بخش‌های کشاورزی و افزایش بازده و بهره‌وری آب نیست و باید بحث تعمیر و نگهداری شبکه‌های آبیاری جدی گرفته شود.



وی با بیان اینکه ارزش سرمایه‌گذاری ایجادشده در بخش تاسیسات و تجهیزات تامین، انتقال و توزیع آب در کشور افزون‌بر 26 هزار میلیارد تومان است، تاکید کرد: اعتبار نگهداری و تعمیر و بهره‌برداری از این تاسیسات نیز باید متناسب با ارزش سرمایه‌گذاری ایجادشده باشد و برای جلوگیری از فرسودگی زودهنگام تاسیسات، باید به این مهم توجه ویژه‌ای شود.



غلامی افزود: برای یکپارچه‌سازی اطلاعات و آمار بهره‌برداری از منابع آب سطحی، سامانه‌ای تحت عنوان "سامانه اطلاعاتی حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب سطحی، زیرزمینی و امور مشترکان" تعریف شده است که تا پایان امسال با استقرار در شرکت‌های آب منطقه‌ای و شرکت مدیریت منابع آب ایران عملیاتی می‌شود.



وی در این‌باره افزود: هدف از اجرای این سامانه متمرکز کردن اطلاعات مربوط به برداشت از منابع آب (سطحی و زیرزمینی) در یک بستر مبتنی بر وب، یکسان‌سازی تمام فرآیندها ازجمله شیوه‌های محاسبه آب‌بها و ... و خدمات قابل ارایه بهره‌برداران از منابع آبی کشور و در ادامه تحقق اهداف دولت الکترونیکی و نیز اجرای اصول متعالی مشتری‌مداری در قالب طرح تکریم ارباب رجوع است.



وی یکی از کارهای مهمی را که دفتر بهره‌برداری از تاسیسات انتقال و توزیع آب برنامه‌ریزی کرده است، استقرار الگوی مدیریت مشارکتی آب با رویکرد جدید مبنی‌بر توانمندسازی کشاورزان برای ایجاد تشکل ذکر کرد و با بیان اینکه با کمک کشاورزان می‌توان مشکلات موجود را به حداقل رساند و به افزایش بازده کمک کرد، گفت: مشارکت ذی‌نفعان و کشاورزان در امور بهره‌برداری از شبکه‌ها و توانمندسازی آنان موجب می‌شود که بتوان بسیاری از امور را به کشاورزان سپرد.



مدیرکل دفتر بهره‌برداری از تاسیسات انتقال و توزیع آب شرکت مدیریت منابع آب ایران ضمن تاکید بر این نکته که با اصلاح قانون تثبیت آب‌بهای زراعی می‌توان تحویل حجمی آب را براساس قیمت تمام‌شده آب کشاورزی برنامه‌ریزی کرد، افزود: با دریافت آب‌بهای متناسب با هزینه‌های تمام‌شده، می‌توان بهره‌وری مصرف آب را افزایش داد.



انتهای پیام/