حیدرالخویی، تحلیلگر مسائل عراق در اندیشکده شورای اروپایی روابط خارجی میگوید که این سفر براساس شواهد موجود با فشار آمریکا صورت گرفته و واشنگتن تلاش دارد تا ریاض روابط نزدیکتری با عراق در دوره جدید داشته باشد.
- چه مسائلی باعث شده تا برای نخستینبار در 27سال گذشته یک وزیر امور خارجه عربستان به بغداد سفر کند؟
گفته میشود سفر عادل الجبیر بعد از فشار آمریکا بر این کشور برای بهبود روابط ریاض با بغداد صورت گرفته است. هوشیار زیباری، وزیر سابق امور خارجه عراق هم در توییتر خود نوشته است که این سفر حرکت بسیار خوبی برای بهبود روابط دو طرف بوده و از دوستان آمریکایی در این توئیت برای این سفر تشکر کرده است.
- روابط عراق و عربستان اما در سالهای گذشته پرتنش بوده است. دولت عراق اکنون با چه زمینهای عادیسازی رابطه با ریاض را دنبال میکند؟
درست است. عادل الجبیر حرفهای تندی علیه شیعه عراق زده و مقامهای سعودی میخواهند نشان دهند که شیعیان عراق تابع ایران هستند. اما با وجود همه این مسائل عراق میخواهد این توازن میان ایران و عربستان برقرار باشد. چون عربستان پس از شکست داعش میتواند سرمایهگذاری زیادی در بازسازی و اقتصاد عراق داشته باشد. عراق طی سالهای گذشته کارزار جنگ بین طرفهای خارجی بوده است اما دولت عراق نمیخواهد بخشی از این درگیری باشد. بغداد میخواهد توازنی میان ایران-آمریکا و ایران-عربستان برقرار باشد.
- ایران و عربستان اما اختلافهای جدی دارند. دولت عراق فکر میکند میتواند چنین توازنی را برقرار کند؟
این کار بسیار سخت خواهد بود. این اما نقشی است که تنها عراق میتواند بازی کند. عراق میخواهد که همزمان روابط خوبی هم با عربستان هم با ایران داشته باشد. چون از لحاظ جغرافیایی کارزار نبرد است و اگر عراق بتواند عربستان را به ایران نزدیک کند به نفع خودش است.
- گزارشهای مختلفی از حمایتشدن گروههای افراطی از داخل عربستان وجود دارد. این مسئله باعث نگرانی دولت عراق در رابطه نزدیک با عربستان نمیشود؟
این یک مسئله حتمی است. عربستان برای گروههای افراطی و سلفی تأمین منابع میکند. در اسناد ویکیلیکس هم اسناد مختلفی است که نشان میدهد عربستان نهتنها در عراق بلکه در کل جهان تبدیل به مرکز مالی گروههای افراطی شده است.
دفتر نخستوزیر عراق هم گفته است که عراق و عربستان میخواهند همکاری بیشتری با هم علیه تروریسم و ایدئولوژی و فکر تروریسم داشته باشند؛ یعنی دولت عراق در بیانیه رسمی اعلام نکرده که عربستان تفکر تروریستی دارد اما تأکید کرده که نهتنها با تروریسم بلکه با این تفکر باید جنگید.
- دولت عراق بیشتر در چه بخشی احساس میکند که کمک عربستان را لازم دارد؟
مهمترین بخش، مبارزه با تفکر تروریسم است. تا دو سه ماه دیگر احتمالا در صحنه نظامی، داعش و گروههای تروریستی دیگر در عراق شکست میخورند اما مسئله مهمتر تفکر افراطگرایی است که میتواند باقی بماند و عربستان میتواند نقش مهمی برای مقابله با این تفکر داشته باشد. عراق به همینخاطر بهصورت علنی از عربستان خواسته است تا این نقش را ایفا کند. این نبرد سختتری خواهد بود، چون میتوان در میدان نظامی داعش را با بمب و جنگنده شکست داد اما این ابزارها برای نبرد با تفکر افراطی و سلفی بیفایده خواهند بود.
8861087