بنابراین تلاش آمریکا برای حذف تروریست‌های داعش صوری و بیشتر برای بازسازی چهره آمریکا در موضوع مبارزه با تروریست است. از سویی هدف دیگر آمریکایی‌ها در تشکیل چنین ائتلافی اعمال کنترل بیشتر بر متحدان عرب در منطقه است چرا که برخی کشورهای عربی سیاست‌های گریز از مرکز آمریکا را اتخاذ کرده بودند که بهانه تشکیل ائتلاف مبارزه با داعش می‌تواند متحدین سنتی عرب را کنار آمریکا نگه دارد.

شاید مهم‌ترین هدف آمریکا از تشکیل ائتلاف پاریس به بهانه مبارزه با داعش تأثیرگذاری در تحولات منطقه به‌خصوص کشورهای سوریه و عراق و به تبع آن خاورمیانه است. سیاست مقابله با داعش این فرصت را به آمریکا می‌دهد تا مجددا در سوریه نقش ایفا کند و نیروهای غربگرای ضد‌اسد را در سوریه تقویت کند.

همچنین ائتلاف مقابله با داعش بهانه خوبی است تا آمریکا در آینده عراق نقش بیشتری ایفا کند و در آرایش سیاسی این کشور تأثیر‌گذار باشد. در این بین درخصوص موافقت برخی کشورهای اروپایی با حضور ایران در ائتلاف پاریس هم باید گفت که آنها به‌علت قرابت جغرافیایی که نسبت به آمریکا به منطقه دارند احساس تهدید بیشتری می‌کنند. همچنین با توجه به بحران اوکراین و تنش‌هایی که بین اروپا و روسیه به‌وجود آمده کشور‌های اروپایی تمایل بیشتری دارند تا با ایران به‌خصوص در حوزه انرژی تعامل و همکاری بیشتری داشته باشند. از سویی اروپایی‌ها واقعیت امر را درک کرده‌اند که بدون حضور ایران، مقابله با داعش امکان پذیر نیست.

دولت عراق نیز که واقعیات صحنه را به خوبی مشاهده می‌کند می‌داند که در صحنه عمل، این ایران است که با داعش مبارزه می‌کند و سایر کشور‌های غربی حامیان این گروه تروریستی هستند. اما درخصوص اینکه چرا جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا مخالف حضورش در ائتلاف پاریس بود باید گفت که ایران هیچ اعتمادی به صداقت آمریکا در موضوع مقابله با داعش ندارد. کشور‌هایی که ائتلاف را تشکیل دادند خودشان عاملان تشکیل این گروه تروریستی هستند و نخستین قدم ائتلاف پاریس برای مبارزه با داعش قطع کمک‌های این کشور‌ها به داعش است.

نکته دیگر اینکه حضور ایران در ائتلاف پاریس به‌گونه‌ای تأیید سیاست‌های خاورمیانه‌ای آمریکاست که جمهوری اسلامی ایران به‌هیچ‌وجه موافق سیاست‌های خارجی آمریکا به‌ویژه در خاورمیانه نبوده است. از آنجا که جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که چنین ائتلافی بدون نتیجه خواهد ماند لذا شرکتش در ائتلافی که از پیش شکست خورده، باعث لطمه زدن به اعتبار و جایگاه جمهوری اسلامی ایران می‌شود. همچنین ایران معتقد است که برای مبارزه با داعش تنها اقدامات نظامی و نمایشی کفایت نمی‌کند و باید ریشه‌های شکل‌گیری و تقویت داعش را از بین برد.

• استاد روابط بین‌الملل علامه طباطبایی