فرهنگی‌هنری 14:53 - 14 شهریور 1394
افکارنیوز نقش انگلیسی‌ها در شهادت دلواری
به مناسبت یکصدمین سالگرد شهادت رئیسعلی دلواری، حبیب احمدزاده به بازخوانی اسناد مرتبط با شهادت این مبارز ملی پرداخته است.
به گزارش افکارخبر، حبیب احمدزاده از نویسندگان باسابقه انقلاب و دفاع مقدس در یادداشتی به بازخوانی سند چگونگی شهادت رئیسعلی دلواری به روایت نیروهای انگلیسی آن هم یکصد سال پس از شهادت این مبارز ملی پرداخته است.
متن یادداشت حبیب احمدزاده به شرح زیر است؛
ده‌ها سال این چنین تصور می شد که رئیسعلی دلواری، دشمن سرسخت استعمارگران و مبارز نامی ایران زمین، بدون توطئه انگلیسی‌ها و به دلایل شخصی، توسط یکی از افراد محلی به شهادت رسیده است، اما انتشار ترجمه گزارشات ارسالی معاون کنسول بریتانیا در بوشهر (در مرکز اسناد وزارت امورخارجه انگلیس) پس از قریب یکصد سال نشان داد که برخلاف تبلیغات سابق، خود آنان، به طور مستقیم در به شهادت رساندن این مبارز، نقش داشته‌اند.
هربرت چیک - ویس کنسول و گرداننده و میدان‌دار اصلی عمل سیاسی (و در واقع نظامی) دولت بریتانیا در بوشهر، خود از این شهر، در یکصد سال قبل، برای روسای بالاترش، چنین نوشته است:
پنج شنبه ۵ ژوین ۱۹۱۵
«رییسعلی شخصییت شگفت انگیزی است. می‌گویند دشمن قسم خورده ماست. برخی هم او را آدم آرامی می‌دانند که کم تر از کوره در می‌رود ولی می‌گویند اگر خشمگین شود قدرت کنترل خود را ندارد.
پیشتر سرش به کار خودش بود و کدخدایی می‌کرد و گاهی تجارت، ولی یک سالی است که روش زندگی اش را تغییر داده و در جستجوی راهی برای مطرح کردن خود است. قبلا فکر می‌کردم به دنبال نان و نوایی است و برای خموش ساختن او در این زمینه کارهایی کردم و پیغام هایی دادم، ولی گویا کارساز نبوده و او روز به روز بر تندروی خود می‌افزاید. دو سه نفری را در اطرافش برای کنترلش کاشته‌ام ولی آنها جرات زیادی برای برخورد جدی با او ندارند. »(چیک هربرت/ گزارش‌های مسترچیک از رویدادهای فارس و بوشهر در جنگ جهانی اول/ مترجم: پرتو افشین/ از مجموعه کتابهای دانشنامه استان بوشهر به دبیری سید قاسم یا حسینی/ نشر همسو و حوزه هنری بوشهر/ ۱۳۹۲/ ص ۱۳۴)
پنجشنبه ۲۷ اوت ۱۹۱۵
«خبرها خوب نیست. تلاش برای هم پیمان شدن خان‌ها ادامه دارد و نیز کوشش ما برای ایجاد تفرقه میان آنها، باید یکی از آنها را از میان برداشت. یکی که از میان برداشته شود، چند روزی ادامه فعلی ماجرا به تعویق می‌افتد.»(ص ۱۵۰ /همان)
سه‌شنبه ۱ سپتامبر ۱۹۱۵
«به گمانم راه را یافتم. دیشب او را یافتم. میرزا رحمت لیلکی مرا به نزد او برد. صحبت‌ها انجام شد. غلام حسین پذیرفت. شاید هیچکس اشک نریخته مرا ندید. آن کس که باید کار را تمام کند، پذیرفت که چنین کاری را انجام دهد. نه تنها در این دیار بلکه در هر دیاری هر نوع آدمی پیدا می‌شود. پذیرفت و رفت. من و میرزا رحمت بازگشتیم. فهمیده بود در فکرم، اصلا صحبتی نکرد. برچنین مردمی حکومت کردن آسان است. به لقمه نانی خرسندند...» (ص ۱۵۰ همان)
سه شنبه ۸ سپتامبر ۱۹۱۵
«در سیلاب دگرگونی ها حادثه ای روی داد. تمام شد. یکی رفت. رییسعلی کشته شد. میرزا رحمت لیلکی همه امروز را چشم به من دوخته بود و وقتی بعدازظهر خبر را آورد از سکوت طولانی ام تعجب کرد. هرگز شانه‌اش را نفشرده بودم. پس از پایان دوره طولانی سکوتم، شانه‌اش را فشردم.
باید قهقهه سر می‌دادم، ولی نمی‌خواهم. آن کس را که برگزیده بودم کار را تمام کرد. در میان درگیری تیری و فریادی و مرگی... پایانی بر یک ماجرا. آدمی افتاده بر خاک که در خاک خواهد خفت. فردا درباره او و من و آن خاک چه خواهند گفت. من و او جنگیدیم ولی فردا درباره ی آن کس که تیر را انداخت چه خواهند گفت؟ بی حوصله ام. باید بروم پرسه‌ای بزنم. شبی شرجی و گرم است. ازشهر هیچ صدایی نمی‌آید. (ص ۱۵۱ همان)
متن یادداشت حبیب احمدزاده به شرح زیر است؛
ده‌ها سال این چنین تصور می شد که رئیسعلی دلواری، دشمن سرسخت استعمارگران و مبارز نامی ایران زمین، بدون توطئه انگلیسی‌ها و به دلایل شخصی، توسط یکی از افراد محلی به شهادت رسیده است، اما انتشار ترجمه گزارشات ارسالی معاون کنسول بریتانیا در بوشهر (در مرکز اسناد وزارت امورخارجه انگلیس) پس از قریب یکصد سال نشان داد که برخلاف تبلیغات سابق، خود آنان، به طور مستقیم در به شهادت رساندن این مبارز، نقش داشته‌اند.
هربرت چیک - ویس کنسول و گرداننده و میدان‌دار اصلی عمل سیاسی (و در واقع نظامی) دولت بریتانیا در بوشهر، خود از این شهر، در یکصد سال قبل، برای روسای بالاترش، چنین نوشته است:
پنج شنبه ۵ ژوین ۱۹۱۵
«رییسعلی شخصییت شگفت انگیزی است. می‌گویند دشمن قسم خورده ماست. برخی هم او را آدم آرامی می‌دانند که کم تر از کوره در می‌رود ولی می‌گویند اگر خشمگین شود قدرت کنترل خود را ندارد.
پیشتر سرش به کار خودش بود و کدخدایی می‌کرد و گاهی تجارت، ولی یک سالی است که روش زندگی اش را تغییر داده و در جستجوی راهی برای مطرح کردن خود است. قبلا فکر می‌کردم به دنبال نان و نوایی است و برای خموش ساختن او در این زمینه کارهایی کردم و پیغام هایی دادم، ولی گویا کارساز نبوده و او روز به روز بر تندروی خود می‌افزاید. دو سه نفری را در اطرافش برای کنترلش کاشته‌ام ولی آنها جرات زیادی برای برخورد جدی با او ندارند. »(چیک هربرت/ گزارش‌های مسترچیک از رویدادهای فارس و بوشهر در جنگ جهانی اول/ مترجم: پرتو افشین/ از مجموعه کتابهای دانشنامه استان بوشهر به دبیری سید قاسم یا حسینی/ نشر همسو و حوزه هنری بوشهر/ ۱۳۹۲/ ص ۱۳۴)
پنجشنبه ۲۷ اوت ۱۹۱۵
«خبرها خوب نیست. تلاش برای هم پیمان شدن خان‌ها ادامه دارد و نیز کوشش ما برای ایجاد تفرقه میان آنها، باید یکی از آنها را از میان برداشت. یکی که از میان برداشته شود، چند روزی ادامه فعلی ماجرا به تعویق می‌افتد.»(ص ۱۵۰ /همان)
سه‌شنبه ۱ سپتامبر ۱۹۱۵
«به گمانم راه را یافتم. دیشب او را یافتم. میرزا رحمت لیلکی مرا به نزد او برد. صحبت‌ها انجام شد. غلام حسین پذیرفت. شاید هیچکس اشک نریخته مرا ندید. آن کس که باید کار را تمام کند، پذیرفت که چنین کاری را انجام دهد. نه تنها در این دیار بلکه در هر دیاری هر نوع آدمی پیدا می‌شود. پذیرفت و رفت. من و میرزا رحمت بازگشتیم. فهمیده بود در فکرم، اصلا صحبتی نکرد. برچنین مردمی حکومت کردن آسان است. به لقمه نانی خرسندند...» (ص ۱۵۰ همان)
سه شنبه ۸ سپتامبر ۱۹۱۵
«در سیلاب دگرگونی ها حادثه ای روی داد. تمام شد. یکی رفت. رییسعلی کشته شد. میرزا رحمت لیلکی همه امروز را چشم به من دوخته بود و وقتی بعدازظهر خبر را آورد از سکوت طولانی ام تعجب کرد. هرگز شانه‌اش را نفشرده بودم. پس از پایان دوره طولانی سکوتم، شانه‌اش را فشردم.
باید قهقهه سر می‌دادم، ولی نمی‌خواهم. آن کس را که برگزیده بودم کار را تمام کرد. در میان درگیری تیری و فریادی و مرگی... پایانی بر یک ماجرا. آدمی افتاده بر خاک که در خاک خواهد خفت. فردا درباره او و من و آن خاک چه خواهند گفت. من و او جنگیدیم ولی فردا درباره ی آن کس که تیر را انداخت چه خواهند گفت؟ بی حوصله ام. باید بروم پرسه‌ای بزنم. شبی شرجی و گرم است. ازشهر هیچ صدایی نمی‌آید. (ص ۱۵۱ همان)
ارتباط دست انگلیسی با شهادت رئیسعلی دلواری خبرگزاری فارس
7009618
پربازدید ها
پر بحث ترین ها
مهمترین اخبار فرهنگی‌هنری
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی از شگفتی سفر به پاکستان، سریلانکا و استقبال گروه‌های گوناگون در هر دو کشور از رئیس‌جمهور صحبت کرد.
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» برنامه سینمایی «هفت» با اجرای بهروز افخمی از جمعه ۷ اردیبهشت‌ماه پخش خود را در شبکه نمایش از سر می‌گیرد.
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» جدیدترین قسمت از «باغ شادونه» با ورود یک شخصیت جدید پنجشنبه 6 اردیبهشت حوالی ساعت 17:15 از شبکه دو سیما روانه آنتن می‌شود.
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» رئیس رسانه ملی درباره تولیدات سازمان متبوع خود در زمینه عملیات «وعده صادق» توضیح داد.
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» فیلم «مست عشق» با جذب ۵۱ هزار مخاطب طی روز گذشته موفق شد تا رکورد بیشترین تعداد مخاطب روز نخست نمایش را از آن خود کند.
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» در روز‌های پایانی اولین هفته از اردیبهشت ماه فیلم‌های سینمایی «جغد شب»، «قاتلان ماه کامل» و «در مسیر بوستون» از قاب شبکه‌های سیما تماشایی می‌شوند.
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» جبلی گفت: رسانه ملی و وزرات ورزش در حال تدوین آیین‌نامه‌ای درباره حق پخش فوتبال هستند که تقدیم هیئت وزیران خواهد شد.
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» استاد پیشکسوت قرآنی گفت: قرآن همه چیز ماست. اگر قرآن می‌تواند تمام مشکلات ما را حل کند، چرا ما آن را در اولویت قرار ندهیم.
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» یک کارشناس مذهبی با اشاره به فضائل متعدد شاه عبدالعظیم حسنی (ع) از ایشان به عنوان یکی از شخصیت‌های برجسته تاریخ اسلام یاد کرد.
فرهنگی‌هنری![]()
«باشگاه خبرنگاران» وزارت فرهنگ، دستورالعمل جدید صدور پروانه فعالیت کانون‌های تبلیغاتی را که در اجرای بند ۱۶ ماده ۲ قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ تدوین شده است، ابلاغ کرد.