در ادامه این یاداشت به قلم 'امیر مهدی عراقی' آمده است: در مدتی که از عمر دولت شیخ حسن روحانی می گذرد بیشترین تلاش ها و راهگشایی ها بر سر مذاکرات اتمی و رفع تحریم صورت پذیرفته است، شاید تنها اشکالی که بتوان به این دولت وارد کرد اصطلاحا قرار دادن همه تخم مرغ ها در سبد سیاست خارجی است، به طوری که دولت مردان حل مشکلات عمده را به پس از توافق جامع هسته ای موکول کردند. گرچه خوشبختانه این رویه در چند ماه اخیر و بالاخص پس از تمدید مذاکرات در سوم آذر تغییر یافته است و از دولت تدبیر جز این نمی توان انتظار داشت.



فرض کنید الان دهم تیر ماه 94 است و توافق جامع هسته ای حاصل شده است (یعنی باید امیدوار بود و دعا کرد که مذاکرات به فرجام برسد و سنگ های8 ساله افتاده در چاه بیرون آورده شود). مهمترین دستاورد در پس این توافق و رفع تحریم ها، ورود شرکت های بین المللی و پول به کشور است. متعاقب آن نیز تزریق بودجه به استان ها و رفع موانع مالی و راه اندازی طرح های نیمه کاره و یا تعطیل انجام می شود.



اخیرا مقامات استان و رییس محترم سازمان صنعت معدن تجارت به کمبود نقدینگی برای حل مشکلات طرح های نیمه تمام اشاراتی داشته اند. اما بحث اصلی زمان و انرژی است که درفرآیند به نتیجه رسیدن مذاکرات از دست می رود. دراین دو سال عملا کار خاصی انجام نخواهد شد و امور به روزمرگی خواهد گذشت.



توضیح علت روزمرگی و عدم پیشرفت کارها برای مردم، توسط کلمه تحریم و عدم بودجه کافی، توضیح ساده و قابل قبولی خواهد بود، اما همین دوسال نیز زمان زیادی برای استانهایی چون استان کردستان است که از مشکلات بی شمار رنج می برد. در هنگام سخنرانی ها و تحلیل های مقایسه ای در سفر اخیر وزرای صنعت معدن و تجارت و بهداشت، به گوشه هایی از این عقب ماندگی های شدید درمقایسه با سایر استان ها اشاراتی صورت می گرفت.



در بعضی پارامترها کردستان به همراه ایلام و سیستان بلوچستان در قعر جدول قرار دارند. همین مقدار زیاد عقب ماندگی باید وادارمان سازد جدای از نتایج و فواید مذاکرات اتمی به فکر رفع موانع ویافتن منابع دیگر درآمدی بود و خیلی به امید فردای مذاکرات و رفع تحریم ها ننشست و برنامه مدونی داشت. در اینکه بودجه ارسالی از مرکز، مشکلات را بر طرف خواهد کرد و اگر این بودجه نباشد کاری از پیش نمی رود شکی نیست. بهترین دولتمردان و مدیران نیز اگر بودجه نداشته باشند نمی توانند کاری از پیش ببرند. اما هنر این است در شرایطی چنین نابسامان بتوان راهی جست. سخت است اما نشدنی نیست.



جذب سرمایه و سرمایه گذار و بخش خصوصی تنها با شعار و دعوت و فراخوان حاصل نمی شود. مردان خستگی ناپذیر و کفش آهنین و برنامه ای که به هدف برساند، می خواهد.



یافتن منابع درآمدی و اقتصادی درکردستان خیلی سخت نیست به عنوان نمونه، سقز و بانه توانایی جذب مسافر و سرمایه دارند. معادن قروه توانایی ایجاد اشتغال و سرمایه برای توسعه دارد. حدود 180کیلومتر مرز مشترک با عراق راه را برای صادرات به این کشور جنگ زده هموار می کند، بخصوص پس از خسارات فراوانی که داعش به این کشور زده طبعا عراق نیازمند واردات بیشتری خواهد بود. ترکیه ای که طیب اردوغانش به سمت خودکامگی می رود باید انتظار داشت این کشور از حالت تهاجمی اقتصادی و فرصت طلبی پیشین خود بیفتد و برنامه های توسعه ای و صادراتی آن کمرنگ شود. در صورت داشتن برنامه و انعطاف پذیری در قوانین می توان جای ترکیه را در صادرات به عراق پر کرد.



فردای این مذاکرات اتمی که امیدواریم به سرانجام خوش برسد، احتمالا فردایی سخت تر نیز خواهد داشت و آن مساله درآمد کشور بر اساس فروش نفت است. با روند فعلی کاهش قیمت نفت این احتمال می رود که بازیگران بر سر مسایل مختلف جهانی باز به کاهش مجدد قیمت نفت روی آورند. بودجه بر اساس نفت 72 دلاری به مجلس پیشنهاد شده و گویا مجلس درصدد کاهش آن به 65-60 دلار است. اما در صورت کاهش بیشتر قیمت و در نتیجه کاهش درآمدهای کشور، کسری بودجه گریبان کشور و استانها را خواهد گرفت.



واضح است در پس این کسری، بودجه استان ما نیز کاسته خواهد شد. به عبارت دیگر در صورت حل مناقشه اتمی، کسری بودجه از طریق دیگری و این بار به سبب کاهش قیمت نفت تکرار خواهد شد. عاقلانه این است از همین امروز فکر فردا کنیم و پیش از وقوع چاره کار. طرحی که از امروز برای تا قبل از رفع تحریم هاریخته می شود شاید دوای درد روز مبادای کاهش قیمت نفت نیز باشد.امید در دلمان است اما باید چاره در سر و توان در بازو داشت.ک/1



533