این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
این عروسک‌ها طبیعت را نجات خواهند داد
یکی از آن عروسک‌ها عروسک «بی» بود. خودش گفته بود اهل دزفول است و بخشی از جهیزیه‌ی عروس‌های دزفولی.لعبتک‌ها‌ی زیبا را دیدم که از سیستان آمده بودند. «آروسک» استان گلستان را دیدم و عروسک‌هایی از روستاهای اصفهان.
«دتوک» را هم دیدم که از روستای تاجمیر خراسان‌جنوبی آمده بود. دتوک‌ها، ثبت ملی شده‌اند؛ صورت‌هایشان یک دکمه است و لباس‌هایشان زیبا و با چوب و موی بز ساخته می‌شوند. چندی است که زنان روستایی با ساخت آن‌ها درآمدی به دست می‌آورند و زندگی می‌گذرانند.
چند عروسک خریدم برای دخترم و دوستانم که می‌دانستم از این عروسک‌ها انرژی می‌گیرند. هم خود این عروسک‌ها قصه دارند و هم ماجرای تولید آن‌ها، به نوبه‌ی خود داستانی است.
این حرکت از کجا شروع شد؟ زنان بومی برای ساخت این عروسک‌های قدیمی و درست‌کردن دست‌سازهایی که بتواند وسیله‌ی خوبی برای امرار معاش باشد از کی و از کجا انگیزه گرفتند؟
افسانه احسانی، زیست‌شناس و کارشناس ارشد جغرافیا و گردشگری (توریسم) و مدرس گردشگری است. او طرح‌های گوناگونی برای احیای عروسک‌های بومی، آموزش زنان و کمک به ساخت عروسک‌ها و تشویق آن‌ها برای تولید دست‌سازه‌هایشان و فروش آن به گردشگران داشته است.
احسانی طرح‌های متنوعی با همکاری سازمان «جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری» و حمایت «بخش کمک‌های کوچک تسهیلات محیط‌زیست جهانی سازمان ملل متحد» (SGP)، به اجرا درآورده است؛ طرح‌هایی که هدفشان کمک به اقتصاد مردم محلی است تا محیط‌زیست بیش‌تر تخریب نشود. او نویسنده‌ی کتاب اکوتوریسم است و سال‌هاست در زمینه‌ی اکوتوریسم (طبیعت‌گردی) و آموزش اکوتوریسم فعالیت می‌کند.
- برگ دوم
سال‌ها پیش سفری به قشم داشتم، اولین‌بار افسانه احسانی و همسرش نیما آذری را در جزیره‌ی قشم دیدم. آن‌ها راهنمای تور بودند. بسیار جوان و بسیار باانگیزه. خیلی خوشحال شدم وقتی دیدم که آن‌ها در طول سفر، اطلاعات خوبی درباره‌ی طبیعت قشم و لاک‌پشت‌های پوزه‌عقابیِ این منطقه می‌دادند که در حال انقراض بودند.
نیما آذری طرحی برای حفاظت لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در حال انقراض جزیره را پی‌گیری می‌کرد.
افسانه احسانی نیز پی‌گیر و مشوق زنان بومی آن منطقه بود برای تولید دست‌سازهای بومی‌شان. بعدها افسانه‌ی احسانی در سفرهای متعدد، زنان روستایی را به ساخت عروسک‌های دست‌ساز تشویق کرد که همین عروسک‌ها وسیله‌ای برای امرار معاش آن‌ها شد.
او به روستاهای دور و نزدیک سفر می‌کرد و از زنان روستایی می‌خواست عروسک‌های قدیمی و دست‌ساز محل زندگی خود را بسازند. گاهی نیز با ساخت صنایع‌دستی سوزن‌دوزی و گلابتون‌دوزی و صنایع اصیل و قدیمی خود به گردشگران منبع درآمد داشته باشند.
واقعا می‌توان برای این که جامعه‌ی محلی با ساختن دست‌سازه‌ها از نظر اقتصادی خودکفا بشود طبیعت را از آسیب حفظ کرد. او می‌گوید:
«سال 89 در قشم، جشنواره‌ای برگزار کردیم و از روستاییان قشم خواستیم عروسک‌های خود را بسازند در این جشنواره شش روستا عروسک‌های خود را ساختند. اوایل عروسک‌ها کیفیت کافی نداشتند اما به مرور زمان این عروسک‌ها زیباتر و با کیفیت‌تر ساخته شدند.»
- برگ سوم
افسانه احسانی می‌گوید: «سال 84 برای آموزش به علاقه‌مندان گردشگری به خوزستان رفتم. دختری به من عروسکی داد که بسیار زیبا بود. او گفت که این عروسک را مادربزرگم ساخته است و من خیلی خوشحال شدم از دیدن این عروسک.
احساس کردم تشویق زنان بومی برای ساخت عروسک و فروش عروسک‌ها باعث ایجاد درآمدی برای آن‌ها خواهد شد. در واقع دیدن آن عروسک تلنگری به من زد.»
او به مسئله‌ی صلح و عروسک‌های بومی هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «هدف از اجرای این طرح‌ها کمک به گسترش صلح و دوستی بوده و این‌که زنان ایرانی بتوانند به ساخت عروسک‌ها و تولید صنایع‌دستی خود بپردازند؛ اما الآن برخی اختلافات هم هست. انگار هدف این طرح که صلح و دوستی بوده، فراموش شده است. گویی خودخواهی‌های قومی به‌نوعی ایجاد اختلاف می‌کند که این عروسک مال فلان قوم است و نباید به نام دیگری ثبت بشود. کاش هدف اولیه را فراموش نکنیم.»
- برگ چهارم
حالا احیای عروسک‌های بومی به حرکتی گسترده تبدیل شود و گروه‌های متنوعی دنبال این جریان هستند. به‌هرحال حفظ میراث‌فرهنگی کشورمان و ارائه‌ی آن به‌عنوان محصولی فرهنگی، اتفاق بسیار خوبی است.
- برگ پنجم
یادمان باشد به هرکجا سفر می‌کنیم، از مردم محلی صنایع‌دستی اصیل و با هویت بومی بخریم و تولید‌کنندگان آن‌ها را حمایت کنیم.
گردشگری آدابی دارد؛ هنگام سفر به طبیعت احترام بگذاریم و با حمایت از جامعه‌ی محلی آن منطقه کمک کنیم که مردمان منطقه بتوانند فرهنگ و آداب و رسوم محصولات بومی خود را حفظ کنند و بتوانند هم‌چنان به تولید محصولات محلی خود بپردازند تا ناچار نشوند برای امرار معاش به طبیعت آسیب برسانند یا از محل زندگی خود کوچ کنند.
9688258
