به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران؛امام حسین(ع) فرمود: از پدرم از وضع و چگونگی رفتار رسول الله(ص) در داخل منزل پرسیدم، فرمود: به منزل رفتنش به اختیار خود بود و چون به منزل می ‏رفت اوقات خویش را سه قسمت می ‏کرد: قسمتی برای عبادت خداوند، قسمتی برای خانواده و قسمتی ‏برای خود. اما قسمت خودش را باز میان خود و مردم قسمت می ‏کرد و پس از فراغت از کارِ خواص به کارهای عموم می‏ پرداخت و چیزی از آن وقت را برای‏ خود باقی نمی ‏نهاد و از جمله روش آن حضرت در رابطه با امت این بود که اهل ‏فضل را به عنایت خود ویژه می ‏داشت و هر کس را به مقدار فضیلتی که در دین‏ داشت احترام می ‏کرد. برخی یک حاجت، برخی دو حاجت و برخی چندین حاجت ‏داشتند و حضرت به رسیدگی آنها می ‏پرداخت و آنان را سر گرم اصلاح کار خودشان ‏و مردم می ‏کرد، از کار و بارشان می ‏پرسید و آنچه را لازم بود به آنان خبر می ‏داد و می ‏فرمود: «باید حاضران به غایبان برسانند و حاجت کسانی را که به من دسترسی ‏ندارند به من برسانید، زیرا هر که حاجت کسانی را که دسترسی به سلطان ندارند به ‏گوش سلطان برساند خداوند قدم های او را در روز قیامت ثابت و استوار سازد.» در مجلس آن حضرت جز این گونه مطالب گفته نمی ‏شد و از کسی غیر آن را نمی ‏پذیرفت. آنان برای درک فیض و طلب علم خدمت حضرتش شرفیاب می ‏شدند و بی‏‌آنکه چیزی فراگیرند پراکنده نمی‏‌شدند و چون از آن مجلس بازمی‏ گشتند خود رهنمایانی بودند.





حضرت در روایتی می فرمایند: از پدرم امیرمؤمنان(ع) از رفتار رسول خدا(ص) در خارج از منزل پرسیدم، فرمود: رسول خدا(ص) زبان خود را از سخنان غیر لازم ‏باز می ‏داشت. با مردم انس می‏ گرفت و آنان را از خود رمیده نمی ‏ساخت. بزرگ هر قومی را گرامی می ‏داشت و او را بر آنان می ‏گماشت. از یاران خود سراغ می‏‌گرفت و از مردم از آنچه در میان آنان ‏می‏‌گذشت پرسش می‏ نمود. هر کار نیکی را تحسین و تقویت می‏ کرد و هر کار زشتی‏ را تقبیح می ‏کرد و خوار می‏ شمرد. در کارها میانه‌رو بود و افراط و تفریط نداشت. از مردم غافل نمی ‏شد مبادا آنان غفلت ورزند و به انحراف گرایند. درباره حق نه ‏کوتاهی داشت و نه از آن تجاوز می‏ کرد. اطرافیان آن حضرت نیکان مردم بودند و برترین آنان در نظر او کسانی بودند که نسبت به مسلمانان خیرخواه و دلسوزتر بودند و بزرگ ترین آنان کسانی بودند که با برادران دینی خود بهتر همدردی و همکاری داشته باشند.



امام حسین(ع) فرمود: از پدرم از وضع مجلس پیامبر(ص) پرسیدم، فرمود: آن ‏حضرت در هیچ مجلسی نمی ‏نشست و بر نمی ‏خاست مگر به یاد خدا. در مجالس ‏جای مخصوصی برای خود انتخاب نمی‏ کرد و از این کار نیز نهی می ‏نمود. هر گاه به ‏گروهی می‏ پیوست هر جا که خالی بود می ‏نشست و دیگران را نیز دستور می ‏داد که ‏چنین کنند. حق هر یک از اهل مجلس را ادا می‏ کرد و کسی از آنان نمی ‏پنداشت که ‏دیگری نزد آن حضرت از او گرامی ‏تر است. با هر کس می‏ نشست به قدری صبر می ‏کرد تا خود آن شخص برخیزد و برود. هر کس از او حاجتی می‏ خواست ‏باز نمی ‏گشت مگر آنکه یا به حاجت خود رسیده بود یا به بیان خوشی از آن حضرت‏ دلخوش گشته بود. خوی نیکش شامل همه بود به حدی که مردم او را پدری مهربان ‏می ‏دانستند و همه در حق، نزد او برابر بودند. مجلس او مجلس حلم و حیا و صداقت ‏و امانت بود. در آن آوازها بلند نمی‏ شد و عرض و آبروی کسی نمی ‏ریخت و اگر از کسی لغزشی سر می ‏زد جای دیگر بازگو نمی‏ شد. اهل مجلس با یکدگر عادلانه رفتار می ‏کردند و بر اساس تقوا با هم رفاقت و دوستی می‏ نمودند. با یکدگر فروتن بودند، مهتران را احترام می‏ کردند و با کهتران مهربان بودند و نیازمندان را بر خود مقدم‏ می ‏داشتند و از غریبان نگهداری می‏ کردند.



حضرت می فرمایند گفتم: روش رسول خدا(ص) با همنشینان چگونه بود؟ فرمود: همیشه خوشرو و خوش ‏خلق و نرم‌خو بود. خشن و درشت‏خو و پرخنده و سبک‌سر و بدزبان و عیب‌جو و چاپلوس نبود. از آنچه به آن میل و رغبت نداشت غفلت می ‏ورزید. طوری‏ بود که آرزومندان از او مأیوس و نومید نمی ‏شدند. خود را از سه چیز به سختی دور می ‏داشت: «جدال و کشمکش، پر حرفی و ذکر مطالب بی ‏فایده». نسبت به مردم نیز از سه چیز پرهیز داشت: «کسی را نکوهش و سرزنش نمی ‏کرد. لغزشهای کسی را جستجو نمی ‏نمود و عیب کسی را پی نمی ‏گرفت». سخن نمی‏ گفت مگر در جایی که امید ثواب در آن می‏ داشت. هنگام سخن ‏گفتن چنان اهل مجلس را جذب می‏‌کرد که همه سر به زیر افکنده، گویی پرنده بر سرشان نشسته، آرام و بی‏ حرکت می‏ ماندند و چون ساکت می ‏شد آنان سخن ‏می ‏گفتند و نزد آن حضرت بر سر سخنی نزاع نمی‏ کردند. هر که سخن می ‏گفت همه ‏ساکت به سخنانش گوش می‏‌دادند تا سخنش پایان یابد و در محضر حضرتش به‏ نوبت سخن می‏ گفتند. از چیزی که اهل مجلس می‏ خندیدند، می ‏خندید و از آنچه ‏آنان تعجب می ‏کردند تعجب می‏ کرد. بر بی ‏ادبی غریبان در خواسته‏ ها و گفتارشان ‏صبر می ‏کرد تا جایی که اصحاب در صدد جلب اشخاص مزاحم برمی‏ آمدند. می‏ فرمود: چون حاجت‌مندی را دیدید او را کمک کنید. مدح و ثنای کسی را نمی ‏پذیرفت مگر از کسی که بخواهد تشکر نماید. سخن کسی را نمی ‏برید مگر آنکه ‏از حد می ‏گذشت که در آن صورت با نهی او یا برخاستن، سخن او را قطع می‏ کرد.



امام حسین(ع) فرمود: سپس از سکوت رسول خدا(ص) پرسیدم، پدرم فرمود: سکوت آن حضرت بر چهار پایه استوار بود: حلم، حذر، تقدیر و تفکر. سکوتش در تقدیر و اندازه‏ گیری در این بود که همه مردم را به یک چشم ببیند و به گفتار همه ‏یکسان گوش دهد و سکوتش در تفکر آن بود که در چیزهای فناپذیر و فناناپذیر اندیشه می‏ کرد و سکوتش در حلم آن بود که حلم و صبر را با هم داشت، به طوری ‏که چیزی او را به خشم نمی ‏آورد و از کوره به در نمی ‏برد و سکوتش در حذر در چهار مورد بود: به کارهای نیک می ‏پرداخت تا دیگران نیز از او پیروی کنند. کارهای زشت را ترک می ‏کرد تا دیگران نیز از آن بپرهیزند. کوشش خود را به کار می‏ برد تا برای اصلاح امت خود نظری درست ارائه دهد و به آنچه خیر دنیا و آخرت در آن بود اقدام می ‏نمود.



کتاب سنن النبی، علامه طباطبایی