به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، آبان ماه سال گذشته با حجت‌الاسلام سیدحسن موسوی بروجردی که هم‌اکنون مدیر مرکز «دارالتراث» در نجف اشرف و ریاست کتابخانه «علامه مجلسی» مرکز تحقیق و پژوهش میراث مکتوب شیعه در شهر مقدس قم است درباره کتابخانه عتبه علویه گفت‌وگو کردیم، وی تاکنون دو جلد از فهرست نسخه‌های خطی حرم حضرت عباس(ع) در کربلا و فهرست کتابخانه کاشف‌الغطاء در نجف اشرف را تهیه و چاپ کرده و بقیه فهرست‌ها در حال تکمیل و صفحه آرایی است.

حجت‌الاسلام موسوی که در حال حاضر مشغول آماده‌سازی فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه حرم امیر المؤمنین(ع) است این میراث باقیمانده را یکی از بی‌نظیرترین مواریث فرهنگی جهان اسلام می‌داند و از وجود یکی از تألیفات شیخ طوسی که متن کامل آن به دستخط خود شیخ است، در این کتابخانه خبر می‌دهد.

مشروح این گفت‌وگو از اینجا قابل مطالعه است.

کتابخانه عتبه حسینیه

گزیده‌ای از این گفت‌وگو را با هم مرور می‌کنیم:

*الحمدلله موفق شدم طی سفرهای متعددی 2 جلد فهرست نسخه‌های خطی حرم حضرت عباس(ع) را در بیش از 1200 صفحه فهرست کرده و منتشر کنم، که الحمدلله این فهرست بعدها حائز جایزه برتر کنگره شهاب شود که کنگره تخصصی نسخه‌شناسی و فهرست‌نگاری بود.

*در نجف اشرف هم در کتابخانه‌ مرحوم شیخ محمدحسین کاشف الغطاء، دو جلد فهرست‌ نسخه‌های خطی این کتابخانه را انجام دادم، قبل توضیح بگویم که این کتابخانه و نسخه‌های آن غیر از نسخه‌هایی است که به اسم کاشف الغطاء منتشر می‌شود، این کتابخانه از قدیمی‌ترین کتابخانه های نجف است که محتوی نفایس بسیار زیاد و مشتمل بر خطوط علمای شیعه مخصوصا علمای خاندان کاشف الغطاء است.

*در کتابخانه حرم امیر المؤمنین علی(ع) حدود 700 قرآن و 200 نسخه خطی وجود دارد، به جرأت می‌توان گفت که این کتابخانه یکی از نفیس‌ترین و بهترین کتابخانه‌های شیعه است، به طور مثال از نفایس این کتابخانه می‌شود از این نسخه‌ها نام برد:

کتاب «الشیرازیات» ابوعلی فارسی به تاریخ حدود سال 360 هجری، نسخه‌ای از «شرح قصیده ابن درید» تألیف ابن خالویه نحوی که در حدود سال‌های  370 هجری، روی این دو نسخه خط و اجازه ابن خالویه و ابوعلی فارسی وجود دارد و یکی از نفیس‌ترین نسخه‌های این کتابخانه نسخه‌ای از کتاب «مبسوط» شیخ طوسی به دستخط خودش(تنها نسخه موجودی که به خط شیخ طوسی باقی مانده است).

*در سال 1226 هجری قمری به جهت حمله وهابیت به عتبات عراق و وارد شدن به کربلا به انسان‌ها رحم نکردند چه برسد به کتاب‌ها! در این هجوم کتابخانه حرم امام حسین(ع) تماماً به غارت رفت، ولی خوشبختانه در آن زمان، در هجوم وهابیت به نجف اشرف مردم نجف به زعامت مرحوم شیخ جعفر کاشف الغطاء جانانه از این شهر دفاع کردند و این کتابخانه مورد تعرّض واقع نشد، به همین خاطر کتب خطی کتابخانه سالم مانده است.

*در کتابخانه حرم حضرت عباس(ع) 63 ورقه از قرآنی کوفی منسوب به خط امام زین‌العابدین(ع) است، یک جزء بسیار نفیس و فاخر قرآن به خط کوفی ایرانی است، همچنین برخی تصنیفات علمای ایرانی که در کربلا بودند، مانند ابوعلی حائری مازندرانی شاگرد مرحوم وحید بهبهانی و تألیفات عارف و فقیه شیعه سیدمرتضی کشمیری حدود 8 تا 10 جلد از تألیفات ایشان و مجموعه‌هایی که ایشان جمع کرده‌اند به خط ایشان وجود دارد و تعداد بسیار زیادی از نسخه‌های کهن مثل نسخه‌ای از کتاب نهج‌البلاغه که به خط ابن الحداد بجلی حلی اسدی استاد شهید اول است.