به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، محمدحسین صومی امشب در جلسه بررسی مشکلات احیای مجتمع علمی و فرهنگی ربع رشیدی تبریز از احداث برج ملی ربع رشیدی به عنوان پژوهشگاه ربع رشیدی خبر داد و گفت: این پروژه دارای ردیف بودجه عمرانی بوده و در حدود 17 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.

وی یادآور شد: مجموعه ربع رشیدی از نظر ساختاری موقوفه است و برای احیا در حدود 6 هکتار و قرارداد واگذاری آن در اختیار ماست که می‌توانیم به احیای آن پردازیم.

تغییر نام دانشگاه علوم پزشکی تبریز به نام دانشگاه ربع رشیدی تبریز

رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز افزود: اکثر مجموعه ربع رشیدی در دانشگاه علوم پزشکی بوده و ما آماده هستیم نام علوم پزشکی را به ربع رشیدی تغییر دهیم.

صومی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص طرح‌های توسعه‌ای دانشگاه علوم پزشکی تبریز تصریح کرد: ما بر آنیم تا پردیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز را احداث کنیم که از ویژگی‌های مهم این پردیس تاسیس پژوهشگاه ملی ربع رشیدی دانشگاه به عنوان بزرگ‌ترین پژوهشگاه خاورمیانه خواهد بود که برای 300 پژوهشگر متخصص امکان جذب و همکاری را فراهم می‌کند.

گزارش فارس حاکی است، ‌مجموعه ارزشمند ربع رشیدی در سال 1354 و با شماره 943 به ثبت آثار ملی رسیده است.

این مجموعه عظیم شامل 24 کاروانسرای بزرگ، یک‌هزار و 500 مغازه، 30 هزار واحد مسکونی، باغ‌های با صفا، کتابخانه، مدرسه، مسجد، دارالایتام، حمام، مهمانسرا، بیمارستان، مدارس عالی و کارگاه‌های صنعتی بوده است که با درایت فضل‌الله همدانی برای تامین هزینه‌های این مراکز املاک فراوانی در نقاط مختلف اعم از ایران قدیم، بخش‌هایی از عراق، افغانستان، گرجستان، ولایت روم، آذربایجان و سوریه وقف این مرکز شد.

این مجموعه عظیم در سال 718 هجری قمری در ادامه دسیسه های دربار ایلخانی و کشته شدن خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی، دانشمند بزرگ ایرانی، غارت و ویران شد.

خرابه‌های ربع رشیدی باقیمانده شهر علمی و دانشگاهی از زمان غازان‌خان است که توسط وزیر نامی ایران «خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی» در سال 700 هجری قمری در شمال شرق شهر تبریز در محله رشیدیه‌(عباسی) ساخته شد.

این دانشگاه شامل چهار دانشکده در چهار طرف بود‌. این شهر در دوران اوج حیات خود، مورد مراجعه مستقیم دانشمندان معروف جهان و از جمله پزشکان و محققین یونان، روم، مصر، چین و دیگر ممالک آن روز آسیا و اروپایی‌ قرار می‌گرفت.

حفاری‌های صورت گرفته در منطقه، باستان‌شناسان را به نشانه‌های اصلی مرکز ربع رشیدی کشانده است، به طوری که گمانه‌زنی‌ها و سه فصل کاوش در این منطقه نشان می‌دهد که ربع رشیدی و نشانه‌هایش سه متر پایین‌تر از سطح کنونی، قرار دارد.

محله رشیدیه دارای سه بخش ربع‌رشیدی، ربظ و شهرستان بوده است، شهرستان شامل باغات و نهرهای شهر، ربظ محله مسکونی و بناهای عام‌المنفعه مثل مسجد، حمام، بازار و ربع‌رشیدی محل بناهای دانشگاهی، مسجد زمستانه و تابستانه و حوزه‌های علوم اسلامی بوده است.

خواجه رشیدالدین در سال 718 هجری و در زمان سلطان ابوسعید ایلخانی کشته و جنازه وی در مقبره‌اش دفن می‌شود، پس از وی ربع‌رشیدی رو به ویرانی می‌رود.

در دوران صفوی و در سال 1019 هجری قمری (شاه عباس بزرگ) برای جلوگیری از حمله عثمانی یک قلعه از مصالح شنب غازان‌خان (مقبره غازان‌خان) و گورستان‌های تاریخی تبریز و مصالح ربع رشیدی یک قلعه برای حاکم تبریز ساخته می‌شود. بنایی که امروزه از آن به قلعه رشیدی یاد می‌شود، همین قلعه دوران صفوی است و تا پیش از کاوش‌های امسال باستان‌شناسان هیچ نشانی از معماری دوره ایلخانی در این محوطه کشف نشده بود.‌

مجموعه ارزشمند ربع رشیدی در سال 1354 و با شماره 943 به ثبت آثار ملی رسیده است.