سفر به کشور همسایه و دوست جمهوری آذربایجان به همراه «شهیندخت مولاوردی» معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده تجربه ای خوب و جالب برایم بود.



در این سفر پنج روزه علاوه بر همراهی هیات اعزامی رسمی و پوشش خبری و تصویری دیدارها و ملاقات های این هیات با مقامات جمهوری آذربایجانی از برخی اماکن مذهبی و تاریخی شهر باکو پایتخت این کشور نیز دیدن کردیم.







** وجود آرامگاه خواهر امام رضا(ع) در پایتخت



از وجود مسجد و آرامگاه فاطمه صغری معروف به «بی بی هیبت» و «بی بی حکیمه» که دختر حضرت امام موسی کاظم(ع) و خواهر حضرت معصومه(س) است در باکو بی اطلاع بودم بنابر این پس از اطلاع از تدارک برنامه ای برای زیارت این مکان خوشحال شدم.



این محله یکی از زیارتگاه های مسلمان جمهوری آذربایجان است.



برای رسیدن به این مکان زیبا که ساخت آن انصافا وقت و هزینه زیادی برده باید حدود شش کیلومتر از باکو دور می شدیم.



وقتی به نزدیکی های این مسجد رسیدیم نمای بیرونی آن یعنی سه گنبد زیبا و مناره های بزرگ بیش از هر چیز نظر زایران بخصوص گردشگران و میهمانان کشورهای دیگر را به خود جلب می کرد.



مشاهده یک خودروی آراسته به گل و روبان های قرمز در مقابل ورودی آرامگاه برایم جالب توجه بود.



وقتی از مترجم همراه گروه علت را سوال کردم متوجه شدم که بیشتر مسلمان این کشور نیز مانند مسلمانان ایران برای آغاز زندگی مشترک، مراسم عقد و ازدواج در چنین مکان های متبرک حضور یافته تا پیوند آسمانی خود را در فضایی آکنده از معنویت منعقد کنند.



ساختمان این مسجد مشرف به دریای خزر است و در مقابل ساختمان آن قبرستانی قرار دارد که به گفته تولیت آن، گورستان شیعیان است.



هیات ایرانی را از راهی که به قبر بی بی هیبت ختم می شد هدایت کردند و در این مکان سنگ قبر فاطمه صغری و سه تن از منسوبین خاندان عصمت و طهارت به چشم می خورد.



قبر بی بی هیبت دارای ترک هایی است که تولیت مسجد علت را منفجر کردن قبر توسط عوامل استالین عنوان کرد.



وی پس از توضیح درباره چگونگی سفر بی بی هیبت به باکو



افزود: مردم به دلیل ارادت به خاندان عصمت و طهارت، هیچگاه از روی قبر مطهر که آسفالت شده بود، عبور نکردند بلکه از حاشیه خیابان تردد می کردند.



به گفته وی، نظام کمونیستی سابق برای مجبور کردن مردم به عبور از روی قبور یاد شده، در دو سمت محل حرم ، ستونهایی نصب کرد و بر بالای قبر طاق نصرت زدند تا مردم چاره ای جز عبور از روی قبر را نداشته باشند.



«حیدر علی اف» رییس جمهوری فقید جمهوری آذربایجان پس از استقلال این کشور دستور بازسازی مسجد را صادر کرد.



نکته جالب توجه در این مکان، قرار دادن دستکش هایی در موزه آن است که به گفته تولیت آن، حیدر علی اف با آنها در مرمت مسجد، کارگران را همراهی کرده است.



یکی از دلایل محبوبیت حیدر علی اف در بین مردم این کشور، دستور ساخت و بازسازی این زیارتگاه است که اهالی باکو به آن اعتقاد فراوانی دارند و افراد بومی منطقه با نام مسجد حضرت فاطمه زهرا(س) از آن یاد می کنند.







** باکو، باکویه، بادکوبه



هنگام ورود به فرودگاه باکو و زمان پیاده شدن از هواپیما، باد شدید و تندی به استقبال ما آمده بود و من به تصور اینکه در فصل پاییر وزیدن چنین بادی طبیعی به نظر می رسد، بدون توجه سوار بر خودرویی شدم که برای ما آماده شده بود.



در طول مسیر متوجه تکان های شدید خودرو شدم تا جایی که فکر کردم ممکن است این حرکات سریع به خاطر نوع رانندگی راننده باشد اما وقتی علت را از یکی از مسئولان سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو جویا شدم پی بردم که علت سرعت باد است که موجب می شود تا وسیله نقلیه در برخی موارد از کنترل راننده خارج شود.



با توضیحات این هموطن درباره نام باکو ،روشن شد به دلیل وزش بادهای سخت در این شهر، در زمان های قدیم نام باکویه و بادکوبه بر آن نهاده بودند.







** ساعت ها یک ساعت و نیم جلو کشیده شد



با وجود آنکه فاصله جمهوری آذربایجان که در شمال ایران و در کنار دریای خزر قرار دارد با کشور ما زیاد نیست و برای سفر به آن با هواپیما تنها به یکساعت و 10 دقیقه زمان نیاز است ولی ساعت رسمی در این کشور یک ساعت و نیم از ما جلوتر است.



در جمهوری آذربایجان ساعت 6:30 وقت اذان صبح و ساعت 7:55 طلوع آفتاب بود به همین دلیل ساعت کاری نیز در این کشور 9 تا 16 است.







** اقامت در هتل ماریوت آبشرون پنج ستاره باکو



پس از گذر از خیابان های عریض و چند بانده شهر باکو و مشاهده بناهای تاریخی همراه با سنگ فرش کف اطراف آنها ، ساختمان های زیبا و برج های سر به فلک کشیده به محل اقامت هیات ایرانی و همه نمایندگان 57 کشور اسلامی جهان یعنی هتل ماریوت آبشروم محل برگزاری پنجمین اجلاس وزرای امور زنان کشورهای عضو سازمان همکاری های اسلامیOIC رسیدیم.



روسا و نمایندگان کشورها و هیات همراه بر اساس سطح بندی های صورت گرفته در یکی از 24 طبقه این هتل مستقر شدند.



نکته جالب توجه در هتل، وجود زنان مسلمان از کشورهای مختلف با پوشش های متفاوت بود هر چند در میان آنها بانوانی بدون پوشش هم به چشم می خورد.



رزرویشن های هتل ماریوت آبشروم به دلیل بین المللی بودن آن مسلط به زبان های آذری، انگلیسی، روسی،عربی، فرانسه و آلمانی بودند، این مساله مرا که کمی زبان آلمانی بلد بودم، خوشحال کرد.







** جمهوری آذربایجان کشوری با آثار باستانی و تاریخی زیبا



این کشور دارای جاذبه های تاریخی و باستانی زیبا از جمله قلعه دختر و ایچری شهر است که در پایتخت آن قرار دارند.



قلعه دختر که مردم جمهوری آذربایجان به آن 'قز قلعه' می گویند، یک اثر تاریخی است که حدود 30 متر طول و قدمتی 400 ساله دارد.



این بنا که اکنون به موزه تبدیل شده نماد شهر باکو است و توسط سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) در سال 2000 میلادی در فهرست میراث جهانی این سازمان ثبت شده است.



ایچری شهر نیز شهری باستانی در باکو با بیش از 150 اثر تاریخی است که با دیواری محصر شده است.



برای دیدن این مکان زیبا سوار بر خودروهای مخصوص بازدیدکنندگان آن شدیم که در داخل آن در تردد بودند و این خودروها مسقف اما بدون در و پنجره بود.



خودروهای مزبور در میانه راه و در مقابل یک رستوران توقف کرده و در جلوی در ورودی آن از میهمانان با نان تازه و داغ همراه با کره محلی از میهمانان پذیرایی شد.



این را کاملا می شد احساس کرد که مردم مهربان و مهمان نواز جمهوری آذربایجان تلاش داشتند تا هیات ایرانی با خاطراتی خوشایند کشورشان را ترک کنند بنابر این هر آنچه می توانستند انجام می دادند.







** دلجویی مولاوردی از سالمندان یک مرکز نگهداری سالمندان



وقتی به مرکز نگهداری سالمندان در شهر باکو رسیدیم 'قطیبه اسد آوا ' مدیر مرکز و کارکنان آن با روی باز و بسیار صمیمی از هیات ایرانی استقبال کردند.



این مرکز دولتی 63 سال پیش تاسیس و به مکان نگهداری 173 نفر از مردان و زنان سالمند و معلولان و از کار افتادگان جنگ تبدیل شده است.



در و دیوارهای این مرکز با کارهای دستی سالمندان نظیر نقاشی و خطاطی با مضمون صلح و آشتی آراسته شده است.



در سالن غذاخوری مردان و زنانی پشت میز غذا قرار داشتند که گرد پیری بر چهره آنها نشسته بود.



دیدن این صحنه ناخودآگاه انسان را به یاد دوران کهنسالی خود می انداخت.



گروه موسیقی مشغول نواختن موسیقی آذری آیریلیخ (جدایی ) بودند و در این میان بر لب تعدادی از آنها خنده نقش بسته بود و تعدادی نیز اشک در دیدگان داشتند.



مولاوردی ابتدا به زبان آذری با آنها صحبت کرد و از اینکه در میان آنهاست ابراز خوشحالی کرد.



وی به سمت تک تک میزها رفت و صمیمانه زنان پیر را در آغوش گرفت و بوسید در حالی که برخی از آنها توان ایستادن را هم نداشتند، این کار معاون رییس جمهوری نه تنها برای ساکنان این مرکز بلکه برای ما نیز بسیار جالب بود آنها به دنبال این احترام به رسم یادبود قرآن نفیسی را به وی اهدا کردند.







** کالجی با بیش از یک هزار دانش آموز



در یکی از بازدیدها که از یک کالج در باکو داشتیم متوجه حضور دانش آموزان دختر و پسر از سن ابتدایی تا سن دبیرستان در آن شدم.



مدیر کالج با اشاره به اینکه 12 سال از تاسیس آن می گذرد، شعار کالج را« مدرسه موفق، شاگرد موفق و علم موفق» اعلام کرد.



این مدرسه یک هزار و 160 دانش آموز ابتدایی ، راهنمایی و دبیرستان را در خود جا داده و از 85 آموزگار آن 79 نفر زن هستند.



مسئولان کالج معتقدند هدف آنها تربیت و آموزش دانش آموزانی موفق و شهروندانی وطن پرست است به همین دلیل وقت و هزینه های زیادی را متحمل می شوند.



تعداد فارغ التحصیلان این کالج در سال تحصیلی گذشته 47 نفر بود که همگی وارد دانشگاه و 9 نفر از این تعداد نیز در دانشگاه های مختلف دنیا نظیر کانادا و چین موفق به اخذ بورسیه تحصیلی شدند.



2 نفر نیز موفق به اخذ بورسیه ریاست جمهوری برای تحصیل در کشوری که خود تمایل داشتند، شدند.



دانش آموزان این کالج سال گذشته با حضور در المپیاد ریاضیات در کشور بلغارستان 28 جایزه از جمله 8 طلا را از آن خود کردند.



مسوولان این کالج در جریان بازدید هیات ایرانی برای تبادل اطلاعات و طرح های آموزشی و همکاری با ایران اعلام آمادگی کردند.



در جریان این بازدید دانش آموزان با نظمی خاص در سراسر فضای کالج نظیر راه پله ها و حیاط ایستاده بودند و ضمن خوش آمدگویی به زبان آذری به معاون رییس جمهوری به وی ادای احترام کردند.







** کالج تربیت معلم با سه هزار دانشجو



بازدید از کالج تربیت معلم هم یکی دیگر از مکان هایی بود که در برنامه هیات ایرانی گنجانده شده بود. کالجی که 95 سال از تاسیس آن می گذرد و تاکنون250 هزار متخصص و معلم در رشته های مختلف تربیت کرده است.



در این کالج تعداد زیادی از شخصیت های ادبی از جمله نویسندگان و شعرای جمهوری آذربایجان تحصیل کرده اند و در حال حاضر سه هزار دانشجو دارد که 62 نفر از آنها پسر هستند.



هنگام حضور هیات ایرانی تعدادی از دانش آموزان این کالج نیز به اجرای سرود پرداختند.







** سورپرایزی در روز آخر



روز آخر (پنجشنبه اول آبان ) که قرار بود تا ساعاتی بعد جمهوری آذربایجان را ترک کنیم، مشغول صرف صبحانه با معاون رییس جمهوری در رستوران هتل بودیم که ناگهان متوجه حرکت شش نفر از کارکنان رستوران با لباس های سبز به سمت وی شدیم.



یکی از آنها چیزی در دست داشت، وقتی نزدیک شدند یکصدا و در حالیکه خنده بر لب داشتند شروع به خواندن شعر «هپی برت دی تو یو» کردند و کیک کوچکی را که شمعی در وسط آن قرار داشت به خانم مولاوردی تقدیم کردند.



وی که بسیار از این کار غافلگیر شده بود، به زبان آذری تقدیر و تشکر کرد.



برای هیات همراه هم چگونگی پی بردن مسوولان هتل به تاریخ تولد مولاوردی سوال شده بود که در نهایت روشن شد که آنها هنگام فراهم کردن مقدمات پذیرش به تاریخ تولد وی دقت و زمان برگزاری مراسم را برنامه ریزی کرده اند.



اجتمام**1880**1436