شهریورماه امسال واحد‌های کمتر از ۴۰ متر مربع با ۷۴ درصد رشد قیمت، بالاترین میزان تورم را در بازار مسکن شهر تهران داشته‌اند.

به گزارش فرارو فشار تقاضا برای واحد‌های کوچک متراژ که از افزایش شدید قیمت مسکن نشأت گرفته، نرخ تورم آپارتمان‌های کمتر از ۴۰ متر مربع را به سطح بالاتری نسبت به دیگر گروه‌های متراژی رساند؛ هرچند قیمت هر متر مربع این گروه از آپارتمان‌ها با توجه به منطقه قرارگیری آن که بیشتر در محدوده جنوب تهران است پایین‌تر از سایر واحد‌ها است.

در شرایطی که میانگین قیمت مسکن شهر تهران در شهریورماه ۱۳۹۸ به ۱۲ میلیون و ۶۶۷ هزار تومان در هر متر مربع رسیده، جزئیات ارایه شده از معاملات نشان می‌دهد واحد‌های با متراژ کمتر از ۴۰ متر بیشترین رشد قیمت را به میزان ۷۵.۴ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل تجربه کرده‌اند. این در حالی است که میانگین رشد قیمت در شهر تهران نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۵۷ درصد گزارش شده است.

گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که آپارتمان‌های کمتر از ۴۰ متر مربع سهم چندانی از بازار را در اختیار ندارند، اما نسبت به دیگر واحد‌ها زودتر به فروش می‌رسند؛ چراکه افزایش بیش از ۲۰۰ درصدی قیمت مسکن در تهران طی دو سال اخیر، متقاضیان را به سمت واحد‌های کوچک متراژ و البته قدیمی سوق داده است. مشاوران املاک می‌گویند در شرایطی که از دو ماه اخیر مالکان واحد‌های بزرگ متراژ نرخ‌های پیشنهادی را بعضا تا ۳۰ درصد پایین آورده‌اند، کاهش قیمت پیشنهادی آپارتمان‌های ۴۰ تا ۵۰ متر، اندک بوده و معمولا مالکان این واحد‌ها کمتر تخفیف می‌دهند.

بر اساس گزارش بانک مرکزی طی سال‌های پس از ۱۳۹۲ واحدهای ۶۰ تا ۷۰ متر مربع همواره بیشترین سهم را از تعداد معاملات مسکن شهر تهران به خود اختصاص می‌دادند تا این‌که آذرماه ۱۳۹۷ برای اولین بار این رتبه از آن واحدهای ۵۰ تا ۶۰ متر مربع شد که نشان می‌دهد جهش قیمت مسکن منجر به سوق یافتن تقاضا به سمت واحدهای کوچک متراژ شده است. این روند با نوساناتی در ماه‌های بعد از آن مواجه شد و در شهریورماه ۱۳۹۸ واحدهای ۵۰ تا ۶۰ متر مربع با ۱۵.۷ درصد از کل معاملات، بالاترین سهم را در توزیع فراوانی تعداد معاملات شهر تهران بر حسب سطح زیربنای و احد مسکونی از آن خود کردند.

از سوی دیگر بر اساس شاخص دفتر اقتصاد مسکن هم‌اکنون گروه متراژی ۴۰ تا ۶۰ متر مربع با سهم ۲۷.۲ درصد بالاترین میزان معاملات را دارد. شهریورماه ۱۳۹۷ و ۱۳۹۶ این رتبه از آن واحدهای ۶۰ تا ۸۰ متر مربع بود.

همان‌طور که نمودار نشان می‌دهد بیش از نیمی از معاملات معادل ۵۳ درصد در واحدهای مسکونی با زیربنای بین ۴۰ تا ۸۰ متر مربع صورت گرفته است.

هم‌چنین نرخ رشد قیمت خانه‌های دارای متراژ کمتر از ۴۰ متر مربع، بیشتر از دیگر گروه‌های متراژی بوده است. شهریورماه ۱۳۹۸ تورم واحدهای کمتر از ۴۰ متر مربع ۷۵ درصد بود که بالاترین میزان رشد در بازه‌های متراژی محسوب می‌شد؛ در حالی که مطابق نمودار زیر، واحدهای ۱۴۰ تا ۱۶۰ متر مربع کمترین نرخ افزایش را با ۳۳ درصد به خود اختصاص دادند.

بیشترین معاملات در واحدهای بیش از ۱۲ میلیون تومان در هر متر مربع

توزیع واحدهای مسکونی معامله شده در تهران برحسب قیمت هر متر مربع نیز حاکی از آن است که بیشترین سهم مربوط به واحدهایی با قیمت بیش از ۱۲ میلیون تومان معادل ۴۸ درصد بوده است. پس از آن واحدهای در بازه قیمت بین ۷ تا ۹ میلیون و ۹ تا ۱۰ میلیون تومان به ترتیب با ۱۵ و ۷.۴ درصد بیشترین سهم از معاملات را برحسب قیمت یک متر مربع در شهریورماه ۱۳۹۸ به خود اختصاص داده‌اند. نمودار زیر نشان می‌دهد تقریبا نیمی از معاملات مسکن شهریورماه ۱۳۹۸ شهر تهران را واحدهای مسکونی با قیمت ۱۲ میلیون تومان در هر متر مربع تشکیل داده است.

افزایش تدریجی معاملات آپارتمان‌های قدیمی

از سوی دیگر طی پنج سال گذشته خریداران به تدریج به واحدهای قدیمی‌تر روی آورده‌اند. در شهر تهران، فروش آپارتمان‌های با عمر شش سال به بالا طی پنج سال گذشته از ۴۵ درصد به ۶۰ درصد افزایش یافته است. مهرماه سال ۱۳۹۳ آپارتمان‌های با عمر بنای شش سال به بالا ۴۴.۷ درصد از کل معاملات شهر تهران را به خود اختصاص داده بودند.

این رقم در مهر سال ۱۳۹۴ به ۴۴.۹ درصد رسید. مهرماه ۱۳۹۵ آپارتمان‌های مذکور ۴۸.۳ درصد از کل معاملات را در بر گرفتند. مهر ۱۳۹۶ واحدهای مسکونی بالای شش سال ۵۳.۸ درصد خرید و فروش را به خود اختصاص دادند. در مهرماه ۱۳۹۷ نیز سهم آپارتمان‌های شش ساله به بالا از کل مبایعه‌نامه‌های شهر تهران ۵۵.۵ درصد شد. شهریورماه ۱۳۹۸ خانه‌های شش سال و بیشتر ۵۹.۲ درصد از کل معاملات پایتخت را به خود اختصاص دادند.

هم‌چنین مهرماه ۱۳۹۳ واحدهای بیش از ۲۰ سال ۶.۶ درصد از کل معاملات را در بر می‌گرفت. این رقم در شهریورماه ۱۳۹۸ به ۱۰.۹ درصد رسیده است. خرید و فروش خانه‌های ۱۶ تا ۲۰ سال نیز از ۶.۱ درصد در مهرماه ۱۳۹۳ به ۱۵.۹ درصد از کل معاملات در تیرماه ۱۳۹۸ رسید.

با وجودی که تعداد قراردادهای خرید و فروش در شهریورماه ۱۳۹۸ با ۲۷۸۷ فقره ۷۳ درصد نسبت به زمان مشابه سال گذشته کاهش داشته، حرکت طرف تقاضا به سمت واحدهای قدیمی و کوچک متراژ از نمایه‌های اصلی بازار مسکن در ماه‌های اخیر بوده است. رسیدن تعداد معاملات به کمتر از ۳۰۰۰ فقره در شرایطی که ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار واحد مسکونی در پایتخت وجود دارد به این معناست که معاملات تقریبا قفل شده است.