به گزارش ایسنا، سید عباس عراقچی در سخنانی در گفتوگوی ویژه خبری گفت: در زمانی که ترامپ مصمم بود از برجام خارج شود و شانزده ماه تلاش کرد و سعی کرد تا هزینه این خروج به عهده ایران بیفتد اما نتوانست و بعد سراغ اروپایی ها و کنگره رفت اما در آنجا هم نتوانست تا این که در نهایت از توافق خارج شد.
ما تصور نمی کنیم با خروج آمریکا منافع ما تامین شود و در کنار آن به اروپایی ها هم اطمینان نداشتیم اما بعد از خروج آمریکا از برجام اروپا از ایران خواست تا ایران در برجام بماند و این مساله به ایران منتقل شد و رییس جمهور تصمیم گرفتند چند هفته فرصت دهند تا این مساله بررسی شود.
معاون ظریف با اشاره به مذاکراتش با اعضای کمیسیون مشترک برجام بدون آمریکا اظهار کرد: الان داریم به وضعیت روشنتری میرسیم اینکه اروپاییها درباره نحوه تامین خواستههای ایران راهکار ارائه کنند و همانطور که خودشان اعلام کردهاند یک بسته اقتصادی برای ایران آماده خواهند کرد که در آن راه حل های عملی برای تامین خواسته های ما در برجام مشخص میشود و اینکه آثار تحریمهای آمریکا و بازگرداندن این تحریمها را چطور میخواهند جبران کنند. در زمینه فروش نفت، گاز و مسائل بانکی اروپاییها باید عملیاتی و عینی به ما بگویند که چه تضمینهایی را میدهند تا ایران در برجام بماند و از منافع آن بهرهمند شود.
وی ادامه داد: تضمینها باید بهگونهای باشد که ما در مقابل تعهدات اروپاییها با بدعهدی، تاخیر و تعلل مواجه نشویم؛ اینها مراحل مهمی است که باید در چند هفته به آنها برسیم.
وی درباره خروج برخی شرکتهای اروپایی از تعامل با ایران و یا اعلام تردید نسبت به آینده همکاری با ایران مثل ایرباس و زیمنس اظهار کرد: با اتفاقی که افتاد برخلاف آنچه که منتقدان در این دو سال تاکید داشتند مشخص شد که بسیاری از کمپانیهای اروپایی وارد ایران شده و تفاهم و قراردادهای متعددی بستهاند و الان که سروصدای خارج شدن آنها درآمده درست نبودن این انتقادات بیشتر نمود پیدا کرده است. درباره شرکت ایرباس سه هواپیما تحویل ایران شد و بقیه قرار بود از 2018 تحویل شود بنابراین اینکه میگویید بسیاری از این قراردادها عملی نشد، درست نیست.
عراقچی تاکید کرد: بسیاری از شرکتهای اروپایی وارد فضای اقتصادی ایران شدند و محیط همکاری خوبی در چارچوب برجام ایجاد شد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه در پاسخ به اینکه آیا اروپاییها واقعا میتوانند در مقابل خروج آمریکا از برجام منافع ایران را تامین کنند و یا به مقابله با تصمیمهای آمریکا بپردازند، اظهار کرد: اروپا با دو مشکل اساسی در این زمینه روبهرو است. اول مشکل سیاسی است. آنها شریک استراتژیک آمریکا هستند؛ این به معنای آن نیست که در همه چیز عین هم فکر میکنند و در یک سال اخیر اختلافنظرهای آنها بیشتر دیده شده است و اینگونه نیست که اروپا بخواهد در فضای فعلی از شریک استراتژیک خود فاصله بگیرد و کنار ایران، روسیه و یا چین بایستد. این برای اروپا بسیار سنگین و کار سختی است و اظهارات ضد و نقیض مقامات اروپایی به همین دلیل است. اروپاییها از یک طرف تحت فشار آمریکا هستند که به ائتلاف ضدایرانی ترامپ بپیوندند و از طرفی فشار ایران است که از برجام خارج میشود اگر خواستههایش تامین نشود.
عراقچی ادامه داد: مشکل بعدی اروپاییها فنی است. سیستم سرمایهداری اروپا مستقل است و هیاتمدیرهها برای شرکتها تصمیم میگیرند و این شرکتها معاملات و قراردادهای وسیع در آمریکا دارند از جمله شرکت توتال که 40 درصد سهامدارانش آمریکایی هستند و یا ایرباس که در 40 ایالت آمریکا پایگاه دارد بنابراین یکی از چالشهای اروپا برای ماندن در برجام این دو مشکل است.
معاون ظریف اظهار کرد: من انکار نمیکنم که ارائه تضمین از سوی اروپاییها به ایران برای اینکه از منافع برجام منتفع شود، سخت است اما اروپاست که باید تصمیم بگیرد این چالش را حل کند. مشکل ما نیست که توتال و یا ایرباس از همکاری با ایران انصراف میدهد. این مشکل اروپاییهاست. باید دید که آنها چگونه میتوانند چالشهای بزرگ ناشی از عدم حضور آمریکا در برجام را حل کنند. سیستم مالی دلار در عرصه بینالملل غالب است و باید دید اروپاییها میتوانند مکانیزم یورو را برای تبادلات اقتصادی و مالی ایجاد کنند یا خیر. باید دید این اتفاق چگونه میافتد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه در عین حال خاطرنشان کرد: ما جدیت اروپا را برای همکاری با ایران شاهدیم اما نسبت به تواناییشان مطمئن نیستیم که سعی داریم در مذاکرات در حال انجام ببینیم این مساله امکانپذیر است یا نه.
عراقچی در پاسخ به این سوال که خروج آمریکا از برجام نقض قطعنامه 2231 بود، آیا نقض آمریکا از سوی اروپاییها در شورای امنیت مورد بررسی و واکنش قرار خواهد گرفت؟ تصریح کرد: در مذاکرات روز جمعه کمیسیون مشترک برجام درباره این مساله صحبت شد مبنی بر اینکه اروپا باید اقدامی در شورای امنیت در این خصوص انجام دهد. البته آمریکا عضو شورای امنیت است و هر تصمیمی را میتواند وتو کند اما اینکه اروپا به شورای امنیت مراجعه و اقدامی را انجام دهد موضوعی است که از نظر ما به قطع دنبال میشود و اروپا باید کاری را انجام دهد اما درباره شکل این اقدام در حال بحث هستیم. این موضوع از شروط رهبری است و باید مورد توجه قرار گیرد.
عراقچی در پاسخ به اینکه برخی از کشورهای اروپایی همسو با آمریکا بر این مساله تاکید دارند که بعد از پایان برجام باید درباره مساله موشکی و منطقهای چارچوبی برای تعامل با ایران تعیین کرد، آیا هدف اروپا ملزم کردن ایران به اجرای یک جانبه برجام است؟ گفت: ممکن است اروپاییها هر نیتی داشته باشند. این ما هستیم که تشخیص میدهیم چگونه به یک بحث وارد شویم یا نشویم. در هر حال عرصه بینالملل، عرصه تقابل منافع است. ترامپ مدعی بود برجام بدترین توافق آمریکا در تاریخ این کشور است چراکه به برنامه موشکی و فعالیتهای منطقهای ایران نمیپردازد. در طول 10 سال تحریم و چالش هستهای تلاش ما این بود که موضوع موشکی که به ناحق و به طور سیاسی به مساله هستهای گره زده شده بود از آن جدا شود و برجام این گره را باز کرد. در حالی که منتقدان میگفتند بحث موشکی در برجام وجود دارد اما در عمل مشخص شد که اینطور نیست.
وی ادامه داد: ایراد دیگری که به برجام از سوی آمریکا گرفته شد این بود که دسترسی به مکانهای نظامی تضمین شده نیست و اینکه چرا دوره برجام کوتاه است.
عراقچی خاطرنشان کرد: نگرانی بین ما و غرب در مسائل هستهای، موشکی، منطقهای و حقوق بشر همواره وجود داشته است. ما در مذاکرات فقط بحث هستهای را بررسی کردیم و سعی کردیم بحثهای دیگر را از هستهای جدا کنیم و حالا ترامپ میخواهد آنها را دوباره برگرداند و اروپاییها میگویند این مسائل برای بعد از برجام بماند. در رابطه با مواضع اروپا باید بگویم هر مذاکرهای دو طرف دارد و اینکه آنها چنین مسالهای را مطرح میکنند، خواست آنهاست در حالی که ما برای این مذاکرات آمادگیای نداریم و برای ما برجام برای دوره خودش ملاک است و فراتر از آن یک قدم برنمیداریم.
عراقچی تاکید کرد: اگر در برجام گفته شده تحریم نفت ایران باید برداشته شود و پول آن به کشور بازگردد این مساله در مذاکرات اروپاییها باید تضمین شود و این موضوع به هیچ چیز دیگری نه در رابطه با مسائل منطقهای و نه در رابطه با فعالیتهای موشکی ربطی ندارد.
وی در پاسخ به این پرسش که گفته شده در رابطه با مسائل موشکی مذاکراتی با ایران انجام شده با تکذیب صریح این مساله اظهار کرد: ما فقط در موضوع یمن با چهار کشور فرانسه، انگلیس، آلمان و ایتالیا آن هم به دلایل انسانی و شرایط بد مردم یمن وارد مذاکره شدهایم که کاملا از مسیر مذاکرات هستهای جداست و آقای جابری انصاری این مذاکرات را پیگیری میکند. غیر از این ما مذاکرهای نداریم و مساله موشکی خط قرمز ماست.
این خبر تکمیل می شود.