به گزارش همشهری، «مالکوم ایکس» با بازی دنزل واشنگتن در نقش اصلی، پاییز 1992روانه پرده سینماها شد و هنوز و همچنان از بهترین و موفق‌ترین فیلم‌های تاریخ سینماست. نکته اینکه نلسن ماندلا 2سال پیش از رسیدن به مقام ریاست‌جمهوری آفریقای جنوبی نقشی کوتاه در فیلم ایفا کرد تا دین خود را به رهبر جنبش سیاهان آمریکا ادا کرده باشد. مالکوم ایکس دومین همکاری از 4فیلم مشترک واشنگتن با لی بود و نامزدی اسکار بهترین بازیگر مرد را برایش به ارمغان آورد.

الکس هیلی که کتاب تحسین‌شده «ریشه‌ها» را نوشته و نویسنده محبوب رهبر معظم انقلاب است، سال 1963 کار نگارش زندگینامه مالکوم ایکس را با همکاری خود او آغاز کرد اما کتاب پس از شهادت در حادثه تروریستی 21فوریه 1965 منتشر و روانه بازار شد. حدود 3دهه بعد، لی سراغ زندگینامه خودنوشت ایکس رفت و فیلمنامه آن را با کمک و همراهی آرنولد پرل نوشت. فیلم با بودجه 33میلیون دلار تولید شد و در اکران عمومی نزدیک به 50میلیون دلار فروخت.

داستان فیلم 202دقیقه‌ای مالکوم ایکس در 3بخش روایت شده است؛ فیلم با دوران نوجوانی شخصیتی به نام مالکوم لیتل در بوستن و هارلم آغاز می‌شود و در ادامه زندانی شدن او را پس از گرویدن به دین اسلام به تصویر می‌کشد. بخش پایانی هم به ظهور یک فعال اجتماعی، آشنایی و ارتباط با بتی شاباز (بعدها بتی ایکس)، جدایی از امت اسلام و در نهایت ترور در فوریه 1965در هارلم اختصاص دارد.

مالکوم ایکس با وجود تحسین‌هایی که نثارش شد، برای رسیدن به پرده، راهی پرسنگلاخ پیش رو داشت. در دورانی که ارائه تصویری چندبعدی از رهبر جنبش مسلمانان در هالیوود کاری بسیار سخت و تقریبا نشدنی بود، اکران فیلمی با حضور گروهی از هنرمندان رنگین‌پوست، جامعه سفیدپوست‌دوست آمریکا را به چالش کشید و فروش نسبتا خوب مالکوم ایکس راه را برای تولید فیلم‌های مشابه هموار کرد.