این روزهای سرد و نمناک قم در حالی سپری می شود که تعطیلی های فراگیر در کشور بر سر قم و کاسبان و بازاریان و مشاغل مختلف سایه افکنده است. ده روز از اجرای این طرح گذشته و مردم و مسئولان و کسبه منتظر هستند که این دو هفته تمام شود و آمارهای امیدوار کننده ای در اخبار پخش شود که میزان مرگ و میر و ابتلای این بیماری را به حداقل رسانده است.
گروه بندی یک تا چهار مشاغل و پایین کشیدن کرکره مغازه ها و بستن مراکز بزرگ خرید در شهر همه نشان از اجرای یک طرح بزرگ می داد که اگر به خوبی اجرا شود می تواند سهم قابل ملاحظه ای از صید بی رحمانه کرونا را از بین ببرد.
از ابتدای اجرای این طرح گمانه زنی های بسیاری بر این مبنا بود که شاید این طرح آن چنان که باید و شاید موفق نباشد زیرا هدفمندی این گروه ها به شکلی است که وقتی در شهر تردد می کنیم اکثر مغازه ها باز هستند. بخصوص وقتی در محلات سنتی تر شهر که از اماکن بزرگ تجاری خبری نیست همچنان شلوغی مردم در چشم می زند.
اولین منتقد اجرای این طرح رسانه ها بودند که با آمارهای موجود به نقد این جریان پرداختند. بسیاری از آنها بر این باور هستند بر اساس آمارهای اعلام شده، بیش از ۵۰ درصد ابتلائات در میهمانی ها و دورهمی های خانوادگی رخ می دهد و بیش از ۶۰ درصد ابتلائات نیز مرتبط به تهران است. این مساله می تواند یک نشانه بسیار بزرگ باشد برای اینکه بدانیم میزان تاثیرگذاری طرح های اعلامی و تعطیلی در چه حدی است.
در این بین سری به اقشار مختلف مردم زدیم تا از آنها در خصوص تجربه ۱۰ روز تعطیلی و محدودیت های کرونایی بپرسیم.
یک نانوا و مشتریانش
شلوغ اما کم نظارت
علی کرباسی یکی نانوایان شهر قم است که در سالهای اخیر در پخت نان سنگک فعالیت دارد. وی در گفتگو با ما در خصوص اجرای این طرح گفت: با توجه به اینکه نانوایی ها جزو مشاغل ضروری هستند چندان این تعطیلی را حس نکردیم ولی با حضور مردم در نانوایی و کاسبان محلی صحبت هایی در خصوص این طرح انجام می شود.
وی افزود: به نظرم همین نانوایی ها هم محل انتشار کرونا است. بنده با چند تن از همکارانم در مناطق مختلف شهر تلاش کردیم که بحث ماسک را در نانوایی خود جدی بگیریم. واقعا اگر کسی ماسک نداشته باشد به او نان نمی دهیم.
یکی از افرادی که در صف نانوایی است هم با ما همکلام شد. او معتقد بود که درست است که این مغازه این امر را دنبال می کند ولی این مساله تا جایی است که همه رعایت کنند. یعنی همه نانوایی ها. اما می شنوم که این کار انجام نمی شود. یعنی اجباری برای مردم نیست. به نظرم همین نانوایی ها که روزانه بیش از ۲۰۰ نفر در یک فضای سربسته حضور پیدا می کنند میتواند محل نشر ویروس باشد.
وی گفت: واقعا هنوز یک بار هم به چشمان خود ندیدم که ناظری به نانوایی بیاید و بگوید که چرا مردم ماسک ندارند؟ شاید می آیند ولی من ندیدم. اگر هم نظارت قاطعی بود قطعا نانوایی ها از واهمه جریمه و پلمپ هم مجبور می شدند مشتریانشان را مجاب به زدن ماسک کنند.
وی اظهارکرد: تنها مساله ای که در نانوایی ها به چشم می خورد همین خط های رنگی و چسبی فاصله گذاری است که به نظرم من یک شوخی است چون همین فاصله ای که رسم شده ۲۰ سانتیمتر هم نیست ضمن اینکه هیچ کسی آن را رعایت نمی کند.
عطر فروش:
روزانه ۲۰ مشتری هم نداشتیم آن هم ...
حسین عباسی صاحب مغازه عطر فروشی در یکی از خیابان های پیرامونی قم است که در گفتگو با ما اظهارکرد: روزانه شاید جمع مشتریان ما به ۲۰ نمی رسد که تازه همه آنها هم خرید نمی کنند و شاید ۱۰ درصد آنها به خرید می انجامد ولی متاسفانه نمیدانم بر چه اساسی باید تعطیل باشیم.
وی افزود: اگر بنا است که کسی در مغازه ها کرونا بگیرد به نظرم باید مغازه هایی را مد نظر داشت که هیشه شلوغ هستند و با انبوه حضور مردم مواجه است ولی امثال ما مغازه هایی که مشتریان خاص دارند چندان مشتری نداشتیم که همان تعداد هم دیگر نیستند.
وی گفت: به نظرم باید در تقسیم بندی ها دقت بیشتری صورت گیرد. اینکه صرفا مغازه هایی که نیاز عموم باشدباز باشند ولی نظارتی روی حضور مردم در آنها نشود و مغازه هایی مثل ما که جمع حضور مردم در یک روز به اندازه یک ساعت این مغازه ها هم نیست باید بسته باشیم.
وی اظهارکرد: همین الان هم می بینیم که مردم کرکره ها را نیمه می گذارند و کار می کنند، آرایشگران کرکره را پایین می کشند و مشتریانی که نوبت گرفته اند مخفیانه وارد می شوند، برخی باشگاه های ورزشی پنهانی و چراغ خاموش فعالیت دارند. در خیابان های کوچک هم مغازه ها باز هستند. نظارت می شود ولی کافی نیست.
خبرنگار:
برای ما فرقی نکرده و برای دیگران هم فکر نکنم
حسین حیات بخش خبرنگار یکی از خبرگزاری های رسمی کشور بیان کرد: کرونا برای خبرنگاران چندان تفاوتی نکرده است. البته بیشتر اخبار ما از طریق مجازی کسب می شود و روی سایت ثبت می شود. به همین دلیل شکل فعالیت خبرنگاران تغییر کرده ولی میزان تولید آنها خیر.
وی افزود: به عنوان یک کارشناس رسانه می توانم بگویم اجرای این طرح با توجه به حضور گسترده مردم در جشن ها و میهمانی ها و دورهمی های خانوادگی و فعالیت مترو و اماکن شلوغ کم نظارت درد چندانی از ما دوا نمی کند. به نظرم این مسایل بیشتر به یک تلاش رفع تکلیفی می ماند تا علاج کار. البته باید به دولتمردان هم حق داد زیرا مدیریت تعطیلی ها و عواقب اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی آنها چیزی نیست که بتوان به راحتی مدیریت کرد.
وی گفت: به نظرم سهم حضور مردمی در اجرای چنین طرح هایی بسیار اندک بوده است. اگر بسیج مردمی از روز اول کرونا شکل می گرفت امروز می توانستیم این مشکلات را بهتر مدیریت کنیم. هیچ دولتی نمی تواند به خودی خود این مشکلات را حل کند.
وی تصریح کرد: به نظرم رسانه ها تا حد توان تلاش خود را برای آگاهی بخشی به مردم انجام دادند و چیزی فروگذار نکردند. همه رسانه ها در حد توان خود تولیدات علمی و فرهنگی و اجتماعی خوبی داشتند ولی به نظرم اینکه چرا مردم با این همه تولیدات رسانه ای و فرهنگی بازهم رعایت مسایل را ندارند سوالی است که باید جامعه شناسان و روانشاسان اجتماعی به آن پاسخ دهند.
معلم:
کار ما راحت نشده، برای با وجدان ها هیچ وقت کار، راحت نمی شود
مهدی احمدی در گفتگو با ما گفت: بنده به عنوان معلم در دو دبیرستان استان فعالیت دارم و امسال به شکل کامل فعالیت خود را به شکل مجازی دنبال کردم که سختی های خاص خود را هم دارد.
وی افزود: همه به ما می گویند که کار شما راحت شده است ولی واقعا این گونه نیست اگر کسی وجدان کاری داشته باشد که اکثر معلمان همین گونه اند قطعا کار آنها سخت تر از قبل شده است زیرا الان به جای یک سخن برای همه باید مطالب را به شکل موردی برای دانش آموزان و خانواده آنها توضیح داد.
وی گفت: جالب است که به جای دانش آموزان خانواده ها هم وارد چرخه آموزش شده اند که البته امیدوارم در آینده نیز این نظارت را روی تحصیل فرزندانشان بیشتر کنند.
وی در خصوص تعطیلی های این دو هفته اظهارکرد: اگر جمع بندی نهایی با کارشناسان امر بر این باشد که این تعطیلی می تواند همه چیز را درست کند من مشکلی ندارم ولی به نظرم در روزهای آینده و پس از اولین روز از اتمام طرح مسایل مختلفی مطرح می شود. می توان بد بینانه به قضیه نگاه کنم و بگویم که شاید بعد از آخرین روز یک مرتبه آمارهای اعلامی مثل دو روی یک سکه تغییر ناگهانی می کند ولی امیدوارم که چنین نباشد.
این معلم قمی بیان کرد: ما به مسئولان کشور اعتماد کامل داریم ولی در این اواخر بحث هایی پیرامون رنگ های برخی شهرها از جمله قم در فضای مجازی می چرخد سوالات را بیشتر می کند. ولی امیدوارم اگر مصلحت های نیز برای مدیریت امور در نظر گرفته می شود با کارشناسی دقیق انجام شود. وگرنه در گذشته درب شمال و جنوب باز بود و کشور هم تعطیل می شد که همین مساله انتشار ویروس را بیشتر کرد و الان هم که مغازه ها بسته شده ولی دورهمی ها که عامل اصلی انتشار ویروس هستند تعطیل نمی شود مشکلات دیگری را ایجاد می کند.
وی گفت: تصور می کنم تا زمانی که همه مردم به این نتیجه برسند که دور دورهمی ها را خط نکشند این مشکلات حل نمی شود. همین دیشب جشن تولد یکی از دوستان با حضور گسترده اقوام و بستگان برگزار شد. جالب است که وقتی دلیل را می پرسیم می گویند با پروتکل بوده که همین مساله رعایت همه پروتکل ها هم به یک لطیفه مبدل شده است.
دانشجوی دکتری:
هنوز نمی دانم این تعطیلی ها برای چه بود؟ مردم ماسک نمی زنند و تعطیل اند
محمد عزیززاده در گفتگو با ما اظهارکرد: به نظرم اجرای این طرح وقتی با الزامات دیگر همراه نباشد چندان اثر بخش نیست.
وی گفت: مردم آزادانه در شهرها می گردند و الزامی برای ماسک زدن ندارند. در همین قم هنوز کسی بخاطر ماسک نزدن جریمه نشده است. نانوایی ها صف طولانی مرغ، فروشگاه ها و... هیچ کدام از حضور کسانی که ماسک ندارند جلوگیری نمی کنند. البته نه این که کلا اینکار را نکنند ولی می توان با لطایف الحیلی بدون ماسک عبور و مرور کرد.
دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد قم بیان کرد: به نظرم من اصلا نیازی نیست جایی بسته باشد. هیچ لزومی ندارد که مراکز مختلف اداری و فروشگاهی بسته باشد بلکه باید کیفیت خدمات، نظارت روی اصول فاصله گذاری اجتماعی، ضرورت استفاده از ماسک در همه فعالیت ها، فراگیرتر شدن تست های کرونا و اجباری شدن آنها، گشت های مستمر مردمی در اماکن مختلف و... اجرا شود تا به یک طرح درست برسیم.
وی گفت: این تعطیلات زمانی جواب می دهد که مثل برخی کشورها هزینه بسته شدن مغازه ها و اماکن مختلف را به شکل بلاعوض جبران کنیم یا اینکه با نظارت بیشتر مردم هم به کار خود برسند و امورات خود را بگذرانند. مثلا نانوایی ها به کسی که ماسک ندارد نان ندهند. اگر هم ماسک نداشت هزینه ماسک را از او بگیرند. به جای پلمب کور و فراگیر به نظرم باید مغازه هایی که ماسک را اجباری نمی کنند، جریمه و پلمب کرد.
با این تفاسیر و با این گفتگوی محدود به نظر می رسد که مردم امید محدودی به موفقیت این طرح دارند و اگر دورهمی ها کم نشود و فکری برای توسعه شبکه سلامت و پایش سلامتی انجام نشود قطعا به نتایج اثربخش این طرح ها نخواهیم رسید.
نکته دیگر آنکه مرجعیت اطلاع رسانی و ذهنی مردم برای اجرای پروتکل های اجتماعی و فرهنگی و... تغییر کرده و طرح های حاکمیتی به دلیل نظارت پایین و کم اثر، عدم استفاده ا از ظرفیت های مردمی، عدم هماهنگی بین بخشی، آوانس های گاه و بیگاه نهادی و شخصی، عدم حمایت مالی مناسب از کسبه و مشاغل خسران دیده از کرونا، تشتت و اجرای طرح های مختلف و تزاحم آنها، عدم شفافیت لازم در اطلاع رسانی در خصوص وضعیت شهرها از حیث رنگ بندی بحران، دلبستن مردم به حل مشکل کرونا پس از شنیدن خبر کشف و... به نتیجه دلخواه منتج نمی شود.
انتهای پیام
