فرهنگی‌هنری 16:57 - 05 مهر 1399
کاوش سد «بستانخانی دیدگان» از شاهکارهای مهندسی دوران هخامنشی، با کارکرد آبادانی و با هدف افزایشِ دانش باستان‌شناسان درباره روش‌ها و شگردهای سدسازی و سازه معماری موجود در این سد به عنوان یکی از بی‌همتاترین سازه‌های آبی هخامنشی، آغاز شد.

باستان‌شناسان کالبد سد خاکی هخامنشی‌ها را شکافتند

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، حمیدرضا کرمی - باستانشناس پایگاه میراث جهانی پاسارگاد و سرپرست کاوش باستان‌شناسی سد بستانخانی دیدگان - این سد را یکی از باارزش‌ترین آثار و ساختارهای دوران هخامنشی دانست که در منطقه دیدگان در فاصله نزدیکی از شمال شرق پاسارگاد قرار دارد و گفت: این سد به همراه چندین سد دیگر، به عنوان آبراهه و شبکه توزیع آب محسوب می شود که با کارکرد مدیریت منابع آبِ دوران هخامنشی و به عنوان یکی از زیرساخت‌های برجسته و تاثیرگذار در شکل‌گیری و توسعه پایتخت هخامنشی پاسارگاد در نظر گرفته شده است.

او با بیان این‌که سد بستان‌خانی از گونه سدهای خاکی با هسته خاکی و پوسته لاشه سنگی است که با پلان مستقیم در دهانه دره کوهستانی اجرا شده است، افزود: بر پایه بررسی‌ها و پژوهش‌های میدانی آب ذخیره‌شده در دریاچه سد از چشمه‌سارهای پیرامون و رودخانه پلوار فراهم می‌شده است که در پایین ترین بخش سد و همسطح کف دره، بقایای یک ساختار معماری فاخر با بکارگیری بلوک های سنگی تراش خورده چهارگوش وجود دارد و مانند بناهای پاسارگاد به روش خشکه چین و استفاده از بست های فلزی ایجاد شده است.

کرمی با اشاره به اینکه متاسفانه بخش هایی از کالبد سد و ساختار معماری آن در سال های گذشته به دست سودجویان و حفاران غیرمجاز تخریب شده و آسیب های جدی دیده است، افزود: با توجه به وضعیت موجود سد و نیاز به آگاهی از چگونگی ساختار سد، ساماندهی، مرمت و شناساندن این اثر، برنامه ای چند مرحله ای در پایگاه میراث جهانی پاسارگاد تهیه و تدوین شد که گام نخست آن کاوش باستان شناسی دیواره سد و بقایای سازه معماری آن است.

سرپرست هیئت باستان شناسی با تاکید بر این که در این پژوهش میدانی بقایای ساختار معماری سد کاوش شده و تلاش می شود پلان و نقشه معماری سازه سد تهیه و ترسیم شود، اضافه کرد: این کاوش دانش و فهم ما را در ارتباط با روش ها و شگردهای سدسازی و سازه معماری موجود در این سد به عنوان یکی از بی همتاترین سازه های آبی هخامنشی افزایش خواهد داد و جای آن را در هنر معماری و مهندسی سازه‌های هخامنشی باز خواهد کرد.

وی با تاکید بر این که بررسی و مطالعه دقیق هسته خاکی و پوسته لاشه سنگی سد و همچنین جزئیات سازه معماری آن باستان شناسان را به تاریخ ساخت سد که یکی از اهداف کاوش است، نزدیک تر کند، ادامه داد: آگاهی از کارکرد سازه معماری که دارای خروجی های چندگانه آب است نیز جزو اهداف پرویه در دستور کار قرار گرفته است.

کرمی با بیان این نکته که تعداد زیادی بلوکهای سنگی مربوط به سازه خروجی آب پیرامون سد پراکنده شده، افزود: اگر بتوانیم در این کاوش نقشه و پلان ساختار معماری سد را بازسازی کنیم، در مرحله ساماندهی و مرمت سد می توان بلوکهای پراکنده شده را در جای اصلی سازه قرار داد و ساختار تخریب شده را ساماندهی و بازسازی کرد.

به گفته ی وی، در چند روز نخست کاوش، تعداد کمی تکه های سفال در لایه های سطحی محدوده کاوش به دست آمد که با توجه به تک دوره بودن این اثر، امیدواریم سفالهای بیشتری به دست آید تا شناخت و دانش بهتری از سفالهای هخامنشی به دست آوریم.

سرپرست هیئت باستان شناسی با اشاره به این که کنترل سیلاب های فصلی، ذخیره سازی آب در ماه های بارندگی و توزیع آن با استفاده از شبکه های آبرسانی در مناطق پایین دست از مهمترین دلایل ساخت سد بستانخانی است، گفت:  این سد به همراه دیگر سازه های آبی تاریخی شناسایی شده در ناحیه پاسارگاد و تخت جمشید از شاهکارهای مهندسی دوران هخامنشی با کارکرد آبادانی و سازندگی بخشی از قلمرو جهان هخامنشی در زمینه مدیریت منابع آب محسوب می شود که به گونه ای با دانش، سنجش و با دوام ساخته شده که پس از گذشت ۲۵ سده هنوز سدهای خاکی با الگوی مهندسی هخامنشی ساخته می شوند.

انتهای پیام


10734862
 
پربازدید ها
پر بحث ترین ها

مهمترین اخبار فرهنگی‌هنری

فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» مدیرکل فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه از حضور ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار زائر طی نوروز ۱۴۰۳ در بقاع متبرکه خبر داد.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» مراسم تجلیل از خادمان قرآنی به رسم هر ساله در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم با حضور رئیس جمهور شنبه در مصلی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» مجموعه نمایشی «اعتبار» با هنرنمایی رضا توکلی، نیما شاهرخ شاهی، افسانه ناصری، غلامرضا اوصانلو از جمعه ساعت ۱۹ پخش و روز بعد ساعت ۱۰:۴۰ بازپخش می‌شود.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» یکی از آن مساجدی که به دستور امام زمان (عجّ) ساخته شده، مسجد مقدس جمکران است که دارای اهمیت و جایگاهی بزرگ در میان مردم است.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» دختر سعید راد بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون، آخرین وضعیت این هنرمند در بیمارستان را تشریح کرد و از ادامه بستری او در بیمارستان خبر داد.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» حجت‌الاسلام حسینی نیشابوری گفت: دشمنان اصرار دارند بگویند قرآن اولویت جمهوری اسلامی و مردم ایران نیست.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» نصیریان بازیگری با پیشینه تئاتری است که در طول سال‌های فعالیتش در سینما در فیلم‌های ارزنده و مهمهی نقش‌آفرینی کرده است.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» بر اساس آمار، ۳۲۴ هزار و ۵۶۳ نفربازدید از موزه‌ها، پایگاه‌های میراث ملی و جهانی و اماکن فرهنگی تاریخی سراسر کشور انجام شد.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» در شب نزول قرآن، دعا و استغفار، شبکه‌های سیما مراسم شب‌های قدر را از اماکن مقدس و معنوی به صورت ویژه و از نقاط مختلف کشور پخش می‌کنند.
فرهنگی‌هنری
«باشگاه خبرنگاران» همان‌گونه که انتظار می‌رفت، استقبال از سینما‌ها با شتاب بسیاری دنبال می‌شود و علاوه بر شکستن چندین رکورد، گیشه هم اختلاف خود را با مدت زمان مشابه سال گذشته، بیشتر کرده و به رقم ۷۶ میلیارد تومان رسیده است.

مشاهده مهمترین خبرها در صدر رسانه‌ها

صفحه اصلی | درباره‌ما | تماس‌با‌ما | تبلیغات | حفظ حریم شخصی

تمامی اخبار بطور خودکار از منابع مختلف جمع‌آوری می‌شود و این سایت مسئولیتی در قبال محتوای اخبار ندارد

کلیه خدمات ارائه شده در این سایت دارای مجوز های لازم از مراجع مربوطه و تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد.

کلیه حقوق محفوظ است