در انتخاباتی که برای نخستین بار حواشی‌ عجیب و غریبش بر اصل رقابت سیاسی‌اش می‌چربد، نخستین مناظره بزرگ نامزدها هم بی‌نصیب نماند. در یک سوی میدان، ترامپ میلیاردر و برج ساز معروف نیویورکی از حزب جمهوریخواه قرار داشت و در سوی دیگر، کلینتون وزیر امور خارجه پیشین آمریکا و یکی از سیاستمداران کهنه‌کار این کشور. هر دو نامزد انتخاباتی از لحظه آغاز مناظره که با نیم ساعت تأخیر آغاز شد، حالتی تهاجمی داشتند و برسر مسائل متعدد داخلی و خارجی با هم جدل کردند. اشتغال، مالیات، نژادپرستی، امنیت ملی، داعش و ایران مهم‌ترین نکاتی بودند که کلینتون و ترامپ اختلاف نظر عمیق خود راجع به آنها را بار دیگر به رأی دهندگان آمریکایی گوشزد کردند.

هیلاری کلینتون نخستین حمله ترامپ را اینگونه پاسخ داد: «به‌نظر می‌رسد در پایان این مناظره، من مسئول همه اتفاقاتی باشم که در این کشور افتاده است.» ترامپ سخنان کلینتون را قطع کرد و گفت:‌ «چرا که نه؟» کلینتون پاسخ داد:‌ «بله، چرا که نه؛ تو به اینجا آمده‌ای که فقط دیوانه‌وار حرف بزنی.» در سراسر مناظره 90دقیقه‌ای دیروز، دو نامزد یکدیگر را به دروغگویی و فرار از حقیقت متهم کردند. کلینتون حتی همان ابتدا اعلام کرد که یک تیم «حقیقت‌یاب» در وب سایت خود مستقر کرده است تا بلافاصله سخنان ترامپ را راستی‌آزمایی کرده و نتیجه را روی وب سایتش درج کنند.

نامزد دمکرات‌ها در طول مناظره مسلط‌تر به‌نظر می‌رسید و سعی کرد در میان تقابل با ترامپ، برنامه‌هایش برای اداره آمریکا را هم مطرح کند. اما دونالد ترامپ مثل همیشه ترجیح داد بیشتر به هیلاری کلینتون، همسرش بیل کلینتون، دولت اوباما و به‌طور کلی دمکرات‌ها اتهام بزند تا از برنامه‌هایش دفاع کند.

رفتار تهاجمی ترامپ اما در جایی به برخورد تدافعی تبدیل شد؛ زمانی که لستر هالت، مجری مناظره، از او پرسید چرا اسناد مالیاتی‌اش را منتشر نمی‌کند. او توضیح داد که حسابرسان در حال بررسی این اسناد هستند و پس از اینکه کارشان تمام شود، او اسناد را منتشر خواهد کرد. حالت دفاعی ترامپ تنها چند لحظه طول کشید؛ او بلافاصله گفت که تنها درصورتی اسناد مالیاتی‌اش را منتشر می‌کند که کلینتون هم بیش از 33هزار ایمیلی که حذف کرده تا به‌دست بازرسان نیفتند را منتشر کند. اشاره ترامپ به جنجال بر سر استفاده کلینتون از ایمیل شخصی برای ارسال مکاتبات محرمانه در دوره تصدی‌اش بر وزارت خارجه آمریکا بود. کلینتون در مقابل، به این پاسخ کوتاه بسنده کرد: «من درباره‌ی این کار هیچ بهانه‌ای نمی‌تراشم؛ این اقدام اشتباه بود و من مسئولیتش را می‌پذیرم.»

ترامپ همچنین کلینتون و باراک اوباما را مسئول به‌وجود آمدن گروه تروریستی داعش دانست و با اشاره به خروج نیروهای آمریکایی از عراق گفت: ‌«این اقدام باعث ایجاد خلأ قدرت» در این کشور شد و در نتیجه داعش قدرت گرفت. او با این حال، از برنامه خود برای مبارزه با داعش چیزی نگفت.

• تأثیر مناظره بر بازار

بازارهای مالی جهان برای صدور حکم درباره نخستین مناظره انتخاباتی آمریکا وقت را از دست ندادند: «دونالد ترامپ ضعیف عمل کرد.» بلافاصله با پایان مناظره‌ای که بخش اعظم مباحث اقتصادی‌اش با حمله ترامپ به مکزیک گذشت، ارزش «پزو» واحد پول مکزیک در برابر دلار 2درصد افزایش داشت. این، عکس‌العملی طبیعی به عملکرد ترامپ در مناظره بود.

این در حالی است که طی ماه‌های اخیر هر بار که ترامپ درنظرسنجی‌ها اندکی پیشرفت می‌کرد، ارزش پزو پس‌رفت داشت. ترامپ در مناظره دیروز بسیاری از توافق‌های تجاری میان آمریکا و دیگر مناطق جهان و همچنین رابطه اقتصادی این کشور با چین و اروپا را زیر سؤال برد. کارشناسان هشدار داده بودند که اگر ترامپ در مناظره عالی ظاهر شود، بازارهای مالی و سهام دچار هرج و مرج می‌شوند. ساعاتی پس از مناظره، بازار‌های سهام در آسیا، اروپا و آمریکا شاهد رشد بودند.مناظره بعدی ترامپ و کلینتون 19مهر در واشنگتن برگزار می‌شود. انتخابات نیز 18آبان برگزار خواهد شد.

• اعتراض هواداران ترامپ به مجری

مجری مناظره دیروز آمریکا «لستر هالت» مجری شناخته‌شده شبکه تلویزیونی ان‌بی‌سی بود. از میان 5میلیون توئیتی که در طول 90دقیقه مناظره پست شد، حدود 444هزار توئیت راجع به هالت بود. هواداران ترامپ عملکرد او در مدیریت مناظره را «جانبدارانه» می‌دانستند. او خود یکی از اعضای حزب محافظه کار است اما رسانه‌های طرفدار این حزب، همچون شبکه فاکس نیوز، عملکرد او را به‌شدت مورد انتقاد قرار دادند. ترامپ هم در توئیتی نوشت که توقع داشته هالت سؤال‌های چالشی در مورد «بنغازی و بنیاد خانوادگی کلینتون» از هیلاری کلینتون می‌پرسیده اما او این کار را نکرده است.

• ایران و توافق هسته‌ای در کانون توجه

زمانی که نامزدها در مورد سیاست خارجی صحبت می‌کردند، موضوع برنامه هسته‌ای ایران نیز مطرح شد. ترامپ جمهوریخواه «برجام» را به نفع ایران و «خطرناک» برای آمریکا دانست. کلینتون دمکرات اما توافق هسته‌ای قدرت‌های بزرگ با ایران را موفقیت آمیز دانست و نقش خود در دستیابی به این توافق را یادآور شد. ترامپ در این رابطه گفت:‌

«این هم یک شاهکار دیگر؛ کشوری که داشت سقوط می‌کرد، اقتصادش آنقدر خراب بود و نزدیک بود زیر فشار تحریم‌ها خفه شود، حالا احتمالا در آینده نزدیک به یک قدرت بزرگ تبدیل خواهد شد.» او همچنین اقدام دولت اوباما در بازگرداندن دارایی‌های ایران را مورد انتقاد قرار داد و بار دیگر آن را «باج‌دهی» به ایران خواند. کلینتون در مقابل گفت: «بسیار مهم است که ما به شرایط جهانی توجه داشته باشیم. من نسبت به توافقی که بر سر برنامه هسته‌ای ایران حاصل شده راضی هستم. اگر دونالد ترامپ این توافق را مورد انتقاد قرار می‌دهد، باید بگوید گزینه جایگزین چیست. ما باید در مورد چنین مسائلی با دقت بیشتری صحبت کنیم.»

• کلینتون، پیروز نظرسنجی ها

ساعتی قبل از آغاز مناظره که در دانشگاه «هافسترا» در 10کلیومتری نیویورک برگزار شد، شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان نتایج یک نظرسنجی ملی را منتشر کرد که نشان می‌داد هر دو نامزد دوشادوش یکدیگر حرکت می‌کنند. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران، این اقدام خود تأثیر زیادی در دامن‌زدن به تنش طی مناظره داشت. پس از مناظره، سی‌ان‌ان اعلام کرد 62درصد از بینندگان تلویزیونی کلینتون را پیروز میدان دانسته‌اند و 27درصد هم به ترامپ رأی داده‌اند. نتایج جدیدترین نظرسنجی‌های سراسری در آمریکا پس از مناظره هم نشان می‌دهد کلینتون همچنان 3پله بالاتر از ترامپ قرار دارد و با 45درصد، از نامزد جمهوریخواهان جلو است.