در این همایش بیش از 80نماینده از جمعیت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی ازجمله سازمان ملل، کمیته‌های بین‌المللی و همچنین سفرای خارجی شرکت داشتند.به گزارش همشهری، محمدباقر قالیباف شهردار تهران که در این همایش به‌عنوان مهمان ویژه شرکت داشت، طی سخنانی ضمن یادآوری حادثه تلخ اخیر زلزله نپال و گرامیداشت یاد از دست رفتگان این زلزله، فرصت را غنیمت شمرد و گفت: کشور ما جزو 7کشور نخست دنیا از لحاظ خطرپذیری زلزله و آسیب‌های طبیعی است.

قالیباف به نکته‌ای اشاره کرد که برخاسته از برداشت‌های علمی و تجربی وی بود و در توضیح آن گفت: از سن 17سالگی تا امروز 4حادثه و بحران بزرگ را تجربه کردم که شامل زلزله طبس، زلزله رودبار، زلزله بم و دوران دفاع‌مقدس بود. چون در همه این موارد از نزدیک حضور داشتم به این نتیجه رسیده‌ام که کاهش آسیب پذیری مخصوصا در شهرها بسیار اهمیت دارد.

به گفته قالیباف شهرها هم مراکز جمعیتی ما هستند وهم مرکز تولید ثروت، قدرت، معرفت و منزلت به شمار می‌روند و به همین دلیل نیز ا‌ین کنفرانس بر کاهش خطرپذیری و مدیریت سوانح در شهرها متمرکز شده است. تأکید دیگر قالیباف بر مقابله با بحران در قالب برنامه‌های پیشگیرانه بود و در توضیح آن گفت: ما نباید به بحران به‌عنوان یک وضعیت رسیدگی کنیم به این معنی که وقتی زلزله اتفاق افتاد به سراغش برویم و رسانه‌ها با به نمایش گذاشتن تعداد کشته‌ها و زخمی‌ها افکار عمومی را متوجه این خطر کنند زیرا این شیوه برخورد اثر منفی دارد و مردم را به کنار آمدن با خطر وادار می‌سازد. شهردار تهران اعتقاد دارد که می‌توان بحران را به شکل یک فرایند دید و با اطلاع‌رسانی مستمر در طول زندگی به نوعی با برنامه از پیش طراحی شده راه‌های پیشگیری و کاهش آسیب پذیری را ترویج کرد و مانع از تسلیم شدن مردم در برابرحوادث شد.

شهردار تهران دراین باره به ذکر خاطره‌ای از دوران دفاع‌مقدس پرداخت و گفت: در دوران دفاع‌مقدس به همراه یکی ازهمرزمانم (شهید طوسی) که به درجه شهادت رسید کار ما این بود که برای آغاز عملیات کانال حفر کنیم تا رزمندگان از آنجا به خط دشمن حمله کنند و کمتر دچار آسیب ناشی از شلیک و ترکش شوند. این همرزم برای حفر کانال با وجود خستگی دست از کار نمی‌کشید و وقتی از وی خواستم که کمی هم استراحت کند پاسخ خیلی تأثیر‌گذاری داد و گفت: هرقدر قبل از آغاز حمله اینجا تلاش کنیم و عرق بریزیم در شب عملیات خون کمتری ریخته خواهد شد و جان بهترین دوستانمان را بیشتر حفظ خواهیم کرد!

این حرف شهید طوسی به معنی نگاه فرایندی در کاهش آسیب‌پذیری و توجه به جان انسان‌هاست که می‌تواند به کاهش آسیب پذیری در شهر تهران نیز کمک کند.قالیباف با تأکید بر اینکه با وجود اقدامات صورت‌گرفته در طول یک دهه گذشته هنوز تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله وجود دارد، به مهمانان خارجی حاضر در مراسم نیز گفت: ما شهر 10میلیون نفری تهران را که در روز 13میلیون نفر جمعیت دارد به‌صورت محلی اداره می‌کنیم؛ یعنی شهر تهران را به 374محله تقسیم کرده‌ایم که درهرمحل مردم خودشان آن را اداره می‌کنند.

شهردار تهران افزود: در بیش از 235محله گروه‌های دوام تشکیل داده‌ایم که هرگروه شامل 55نفر است و بحث آنها مبارزه با بحران با اولویت زلزله است. از سوی دیگر بیش از 100سوله بحران احداث کرده‌ایم که در آن امکانات اولیه مستقر شده و تجهیزات آتش‌نشانی تا 3برابر تقویت و مدرن‌تر شده است. قالیباف به این نکته هم اشاره کرد که تهران 3گسل جدی دارد و از این نظر خطر زلزله برای این شهر جدی است. وی تلاش برای مقابله با این پدیده طبیعی و تبادل تجربیات بین‌المللی در این زمینه را از تکلیف‌های مدیریت شهری دانست.

• رشد شهرنشینی و آسیب‌پذیری شهرها

دراین همایش همچنین رئیس جمعیت هلال احمر ایران طی سخنانی از رشد شهرنشینی و تغییرات آب‌و‌هوایی به‌عنوان 2چالش بزرگ جوامع انسانی نام برد. امیرمحسن ضیایی در این ارتباط گفت: رشد جمعیت شهرنشین از روستایی پیشی گرفته و درحال حاضر 53درصد از جمعیت جهان در نواحی شهری زندگی می‌کنند که تا سال 2050این رقم به میزان 75درصد افزایش خواهد یافت.

این درحالی است که به گفته ضیایی رشد سریع و بدون برنامه شهرنشینی باعث مختل شدن توسعه اجتماعی و اقتصادی و افزایش آسیب پذیری و فجایع گسترده شده است که نمونه آن زلزله هائیتی در سال 2010، سونامی و زلزله فوکوشیما در سال 2011، توفان هایان در فیلیپین در سال 2013و زلزله اخیر ویرانگر نپال است. به همین دلیل رئیس جمعیت هلال احمر ایران از اهمیت توسعه تاب‌آوری افراد و جوامع سخن گفت و از آن به‌عنوان وجه اجتماعی و مردمی کاهش خطر‌پذیری سوانح نام برد.

علی بیت‌اللهی، مدیر بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی هم در این مراسم با اشاره به وجود تعداد زیاد گسل‌ها در کشور به مورد تهران اشاره کرد و گفت: اگر یک زلزله 7 ریشتری در تهران روی دهد حدود یک میلیون نفر بر اثر آن کشته می‌شوند.

• زلزله نپال یک هشدار بود

در مراسم افتتاحیه همایش بین‌المللی مدیریت سوانح و کاهش خطرپذیری شهرها پیام دبیرکل فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و هلال‌احمر از سوی محمد مخیر نماینده وی قرائت شد. در این پیام اعلام شد که زلزله نپال هشداری بود تا همه شهرهای در معرض آسیب، موضوع کاهش خطرپذیری حوادث طبیعی را در دستور کار خود قرار دهند.

امضای یک موافقتنامه سه‌جانبه بین‌المللی به‌منظور کاهش آسیب و بلایا و مسائل مختلف در شهرهایی که درمعرض بیشترین خطر سوانح قرار دارند، همکاری با دفاتر منطقه‌ای، آسیایی، آفریقایی، آمریکایی و خاورمیانه‌ای برای کاهش خطرپذیری ازجمله دیگر موضوعات مورد اشاره در این بیانیه بود. بنابراین گزارش، تقدیر از هلال احمر ایران بابت چند برنامه مبتکرانه جهانی ازجمله برنامه کاهش خطرپذیری و مدیریت بحران از دیگر قسمت‌های بیانیه‌ای بود که نماینده دبیرکل فدراسیون بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر دیروز آن را قرائت کرد.