سرویس سیاسی «فردا»- یک ماه پیش بود که وزیر بهداشت در اظهاراتی جالب به افشاگری در خصوص واردات و استفاده غیر مجاز برخی شرکت های تولید لبنیات از روغن پالم پرداخت و به مردم نیز توصیه کرد که بجای استفاده از لبنیات پرچرب، از لبنیات کم چرب استفاده کنند و در ادامه نیز از برخورد با واحدهای استفاده کننده از این نوع روغن خبر داد.  

 

همین افشاگری کافی بود تا به یکباره افکار عمومی در کشور به شکل قابل توجهی درگیر مسئله روغن پالم و مضرات استفاده آن در برخی لبنیات و روغن های نباتی شود. اما نکته مغفول‌مانده در این رابطه چگونگی واردات روغن پالم در کشور است. روغنی که سلامت مردم را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد و در سال گذشته بیش از 700 هزارتن به صورت قانونی و یک و نیم میلیون تن به صورت غیر قانونی وارد کشور شده است. روغنی که باوجود اسید‌های چرب مضراتش هم‌اکنون در تمامی روغن‌های سرخ‌کردنی در ایران، شیرینی‌پزی‌ها، شکلات‌سازی‌ها و لبنیات استفاده می‌شود.



 

آمار حیرت آور از واردات غیرقانونی پالم

 

شنیده ها حاکی از آن است که روغن پالم در حال حاضر به 2 شکل وارد کشور می شود. راه اول و قانونی، وارداتی است که دولت برای مصارف خوراکی انجام می دهد و سال گذشته واردات این روغن در کشور به صورت قانونی به 700 هزار تن رسید. این در حالی است که بعد از سر و صدای ایجاد شده در رسانه ها رئیس سازمان غذا و دارو اعلام کرد که امسال با کاهش ۳۰۰ هزار تنی، ۴۰۰ هزار تن از این روغن وارد خواهد شد که اگر مصرف شود سرانه مصرف آن در ایران مشابه سرانه مصرف در دنیا می شود.  

 

البته سرانه مصرف این روغن در کشور ایران نزدیک به 2 برابر بیشتر از سرانه مصرف آن در دنیاست. به طوری که سرانه مصرف آن در ایران حدود 10 کیلوگرم است، اما در اکثر کشورهای دنیا این رقم معادل 5 تا 6 کیلوگرم می باشد.  

 

در این بین اما ماجرا زمانی تاسف بار جلوه می کند که شنیده می شود علاوه بر واردات قانونی این روغن، وارداتی بسیار بیشتر از میران واردات دولتی وجود دارد. به طوری که سالانه نزدیک به یک و نیم میلیون تن روغن پالم نیز به صورت غیر قانونی از مرزهای کشور وارد می شود که آماری حیرت انگیز و 2 برابر آنچه که دولت در سال گذشته وارد کرده، می باشد.  

 

بنابراین با توجه به میزان 700 هزار تنی واردات دولتی و رقم یک و نیم میلیون تنی واردات این روغن به صورت غیر قانونی، واردات این محصول به بیش از 2 میلیون تن در سال می رسد که در مقایسه با مصرف جهانی، به رقمی شگفت آور تبدیل می شود.  

 

پالم چگونه وارد ایران شد؟

 

مالزی به‌عنوان بزرگ‌ترین صادر‌کننده روغن پالم به ایران، سود‌های میلیاردی به جیب زده و بازرگانان ایرانی نیز برای ورود هرچه بیشتر روغن پالم به کشور برای مالزیایی‌ها فرش قرمز پهن کرده‌اند. دامنه این تجارت سودده به شکلی است که بازرگانان مالزی به همراه وزیر صنعت‌ومعدن و کشاورزی این کشور در اسفند ماه سال 1392 در همایش و نمایشگاه تجارت روغن پالم (ایران – مالزی) در سالن همایش‌های صداوسیما به میزبانی انجمن صنفی روغن نباتی ایران شرکت کردند.

 

اما ماجرای واردات این روغن به کشور ما به 25 سال پیش بازمی گردد. زمانی که یکی از مقامات مسئول فعلی، سفیر ایران در کشور تولید کننده این روغن ها بود و اولین بار آقای سفیر بود که روغن پالم را جزو واردات ایران قرار داد. در این باره البته شنیده می شود این مقام مسئول از بازرگانی روغن پالم سود خوبی نیز به دست آورده است.  

 

روغن پالم چیست و چه ضررهایی دارد؟

 

تا مدتها قبل بسیاری باورها با این بود که شیر کم چرب چندان فایده ای ندارد و شیر مغذی و عالی همان شیر پرچرب است که به گفیه ی برخی ها مستقیما از دامداری ها بدون انجام هیچ افزایش و کاهشی به دست مصرف کننده میرسد اما هم اکنون بحث داغ افزودن روغن پالم به این نوع شیرها نظر بسیاری را تغییر داده است.

 

روغن پالم روغنی از مغز میوه ی نخل است. بزرگترین عرضه کننده ی این روغن کشور مالزی است که به عنوان روغنی بدن کلسترول در اکثر کشورهای آفرقایی مورد استفاده قرار می گیرد. روغن پالم در بین روغن های گیاهی در رده ی آخر قرار دارد و به دلیل داشتن میزان بالای چربی های اشباع شده برای مصرف بعد از تمام روغن های گیاهی دیگر توصیه می شود.

 

روغن پالم دارای اسید اوئیک است که محققان مصرف آن را دلیلی برای ایجاد و افزایش بیماری های قلبی دانسته اند. این روغن دارای اسیدچرب پالمیتیک نیز هست که یک اسید چرب زنجیره متوسط و اشباع می باشد. درضمن گفته شده که این اسیدچرب ترانس است. اسیدهای چرب که دارای پیوند دوگانه باشند یعنی غیر اشباع باشند، بسته به زاویه پیوند دوگانه می توانند سیس یا ترانس باشند که نوع ترانس به دلیل عدم شکست آنزیمی در سلولها تجمع یافته و مشکل ساز می شود. اسیدچربی که اشباع باشد یعنی پیوند دوگانه ندارد و نمی تواند ترانس باشد. به همین دلیل روغن پالم ضرر دارد.از این روغن به عنوان یک سوخت زیستی برای مصارف و ساخت بیودیزل ها نیز استفاده می شود. جالب است بدانید که از این روغن در طول جنگ جهانی دوم برای تهیه بمب های ناپالم استفاده می شده است.