المانیتور در مطلبی با اشاره به تلاش دولت برای تک نرخی کردن ارز نوشت: در حال حاضر، دلار در ایران دونرخی است؛ یک نرخ رسمی حدوداً 31000 ریالی و یک نرخ غیررسمی تقریباً 35000 ریالی که در بازار آزاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

«ولی‌الله سیف» رئیس بانک مرکزی ایران اعلام کرده است به منظور کمک به رشد اقتصادی کشور قصد دارد پیش از پایان سال جاری شمسی ارز را در داخل کشور تک نرخی کند. چنین طرحی در صورت تحقق، گام بزرگی در جهت جلوگیری از نوسانات ریال و پایان دادن به کنترل دولت بر بازار ارز خواهد بود.

المانیتور در ادامه نوشت: ایران از سالها پیش به دنبال تک نرخی کردن ارز است؛ اما پایان دادن به نرخ دوگانه ارز، آسان نیست و با وجود اینکه سیف تاکنون بارها در مناسبت‌های مختلف از لزوم تک نرخی شدن ارز سخن گفته است، این امر به دلیل چالشهای اقتصادی زیادی که به همراه دارد تاکنون محقق نشده است. 

کارشناسان اقتصادی ایران در این مدت دلایل زیادی را برای تحقق نیافتن رویای بانک مرکزی ایران ذکر کرده‌اند. به اعتقاد آنها، تثبیت نرخ تورم در زیر 10 درصد، کاهش نوسانات بازار ارز و اعطای مجوز به بانک‌ها برای خرید و فروش ارز، گامهای ضروری و مثبتی هستند که دولت برای تک نرخی کردن ارز برداشته است؛ اما این گامها برای انجام این مهم به هیچ وجه کافی نیستند.

فقدان دسترسی به نظام‌های مالی بین‌المللی و ذخایر ارزی خود ایران در خارج از کشور، نگرانی از افزایش مجدد تورم پس از مهار موفقیت‌آمیز آن در سالهای اخیر، دورنمای نامعلوم انتخابات ریاست جمهوری ایران و آمریکا و رکود اقتصادی فعلی در ایران، چالشهای مهمی هستند که به باور این کارشناسان، تحقق سیاست تک نرخی کردن ارز را با مشکل مواجه کرده‌اند.

البته با وجود چالشهای فراوان، فشار زیادی نیز به نفع تک نرخی کردن ارز در داخل ایران وجود دارد. اتاق بازرگانی تهران در مطالعه اقتصادی جدید خود با تشریح تلاشهای دولت‌های اخیر ایران برای ایجاد ثبات در بازار ارز نتیجه‌گیری کرده است تک نرخی کردن ارز و تعیین صحیح نرخ آن برای تقویت تولید ملی و اقتصاد کشور ضروری است.

با این حال، در این مطالعه نگرانی‌هایی نیز درباره نوسانات بعدی بازار ارز پس از تک نرخی شدن آن در صورت فقدان انضباط مالی لازم مطرح شده است. اتاق بازرگانی تهران همچنین در مطالعه جدید خود مدعی شده است چنانچه ارز پیش از این تک‌نرخی شده بود، از نوسانات شدید دلار و تضعیف ارزش ریال در سالهای اخیر بر اثر افزایش تحریم‌های بین‌المللی و کاهش فروش نفت تا حدی جلوگیری می‌شد.

المانیتور در ادامه نوشت: با توجه به شرایط اقتصادی کنونی ایران، سیاست تک‌نرخی کردن ارز در صورت اجرای صحیح اگر در کوتاه مدت فواید اقتصادی زیادی به همراه نداشته باشد، بدون تردید در درازمدت آثار مطلوب آن بر بدنه اقتصاد ایران به خوبی نمایان خواهد شد که یکی از آنها افزایش تولید ملی و توسعه صادرات نفتی ایران است.

در این میان، شناور گذاشتن نرخ ریال نیز یک مزیت رقابتی خوب برای ایجاد ثبات در بازار ارز به شمار می‌رود. در حال حاضر، ارزش ریال کمتر از نرخ رسمی کنونی آن است و اتاق بازرگانی تهران معتقد است در صورت شناور گذاشتن نرخ ریال به صورتیکه ارزش آن صرفاً بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود، این واحد پولی در کوتاه مدت 12 درصد و در دراز مدت 31 درصد از ارزشی که در حال حاضر از سوی مراجع رسمی برای آن تعیین شده است را از دست خواهد داد. 

با این حال، به اعتقاد اتاق بازرگانی تهران، این میزان کاهش ارزش ریال تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای بر افزایش نرخ تورم که از ضروریات تک نرخی کردن ارز است، نخواهد داشت و نرخ تک رقمی کنونی تورم نیز احتمال سقوط سریع و چشمگیر ارزش ریال در صورت شناور شدن آن را کاهش می‌دهد.

المانیتور در پایان نوشت: با وجود چالشهای زیادی که پیش روی بانک مرکزی ایران قرار دارد، به نظر می‌رسد تنها معضلی که در این میان وجود دارد مسئله زمان است و بانک مرکزی ایران به زودی طرح خود برای یکسان‌سازی نرخ ارز و کمک به احیای تولید داخلی را با توجه به شرایط مساعدی که از نظر نرخ پایین بودن تورم، آرامش اقتصادی و سیاست‌های مالی انقباضی برای آن فراهم است، عملی خواهد کرد. 

انتهای پیام /