به این معنی که دولت کانادا در مقابل لابی‌های صهیونیست و محافظه‌کارانی ‌که با ترفند‌های تبلیغاتی و بهانه‌های مختلف در پی ممانعت از لغو تحریم‌ها و عادی‌سازی روابط با ایران بودند، یک توجیه «اقتصادی» نشاند که هم از منظر افکار عمومی مورد تایید است و هم هیچ پاتک منطقی و پذیرفتنی ندارد!



قطعاً شعارهای عوام‌فریبانه و ایران‌هراسی‌های تکراری هم در مقابل این توجیه جدید، بُرش و قدرت چندانی ندارند.



این نکته‌ٔ بسیار مهمی است که نباید دست کم گرفت.



به واقع، امروز ایران در موقعیتی قرار گرفته که در یک تحلیل «هزینه و فایده» (Cost and benefit analysis) حُسن رابطه با ایران از سوء رابطه با ایران برای سایر کشورها بسیار مهم‌تر شده است؛ و در حدی مهم‌تر شده که دولت‌های غربی (یا دست‌کم برخی جریان‌های معتدل در غرب) قادر شده‌اند با اتکاء به همین استدلال، لابی‌های قدرتمند و عوامل با نفوذ جریان‌ها متخاصم ‌را خلع سلاح کنند.



در مقیاس پایین‌تر، این امتیاز از همان جنس امتیازی است که ایالات متحده از آن برخوردار است و سبب می‌شود بسیاری از دولت‌ها همواره حُسن رابطه با واشنگتن را بر تیرگی روابط ترجیح دهند و همواره در پی تنش‌زدایی و رفع کدورت‌ها به روش‌های مسالمت‌آمیز باشند.



در واقع، «توجیه اقتصادی» یکی از حربه‌های جدیدی است که در اختیار جریان‌های معتدل و منطقی، در برابر جریان‌های ایران‌ستیز و جنگ‌طلب، قرار گرفته است؛ و ایران نیز در دراز مدت، به شرطِ تثبیت و تحکیم آن، می‌تواند در جهت حفظ منافع ملی از آن در مذاکرات و مناسبات بین‌المللی استفاده کند.



رضا نصری/حقوقدان بین المللی