به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری فارس، مهران صمدی، عضوهیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در مقاله‌ای با عنوان «امام (ره) دربیانات مقام معظم رهبری» نوشت: یکی از روش های شناخت بیشتر و بهتر بنیانگذار کبیر جمهوری اسلامی ایران، تبیین دیدگاه های مقام معظم رهبری در مورد ایشان است. مقام معظم رهبری در مناسبت های مختلف و به ویژه در مراسم ارتحال ملکوتی آن عزیز از دست رفته، هر بار بخشی از ابعاد شخصیتی امام بزرگوار را تبیین نموده اند که مرور و تمرکز بر آنها می تواند یکی از روش های مقابله با تحریف شخصیت امام ( ره ) باشد.

مقام معظم رهبری گاه درباره ی «شخصیت امام» صحبت کرده اند، گاه درباره ی «خط امام»، گاه درباره ی «آرمان امام» و گاه پیرامون «اصول و یا خط امام» که بعضاً دارای نکات مشترکی است، به عنوان مثال شاخص هایی چون  «عدالت محوری» و یا «استکبار ستیزی» هم در آرمان ها، هم در خط و اصول و هم در ویژگی های شخصیتی امام ملاحظه می شود که به دلیل رعایت امانت در نقل  بیانات مقام معظم رهبری، از دسته بندی مجدد آن خودداری شده و به عین بیانات معظم له وفادار مانده ایم.لذا  متن زیر بر گرفته از بیانات مقام معظم رهبری در راستای عمل به توصیه ی معظم له مبنی بر تبیین اصول امام ( ره ) برای مقابله با تحریف شخصیت بنیانگذار کبیر انقلاب می باشد.  کما اینکه مقام معظم رهبری، قبلاً نیز بر آن تأکید داشته اند: «ما با این موافق نیستیم که هر کسی بیاید حرفی را به امام نسبت بدهد؛ در حالی که نمی‌داند روش و ممشای امام(ره) چه بود. ممشای امام را اهل بصیرت و اهل خبره و کسانی که معاشر و محشور با ایشان بودند، می‌دانند؛ نه این‌که هر کس بیاید حرف بزند که اگر امام(ره) بود، چنین می‌کرد و چنان می‌فرمود(11369/07/1سخنرانی در دیدار با گروه کثیری از آزادگان و اقشار مختلف مردم، در اولین روز از هفته‌ی وحدت‌).» «خود امام برجسته‌ترین شاخصهاست؛ رفتار امام، گفتار امام. خوشبختانه بیانات امام در دسترس است، تدوین شده است. وصیتنامه‌ی امام آشکارا همه‌ی مافی‌الضمیر امام را برای آینده‌ی انقلاب تبیین میکند. نباید اجازه داد این شاخصها غلط تبیین شوند، یا پنهان بمانند، یا فراموش بشوند. مواضع امام بایستی به طور روشن و واضح - همان طور که خود او گفت، همان طور که خود او نوشت - تبیین شود؛ این ملاک راه امام و خط امام و صراط مستقیم انقلاب است. نباید برای خوشامد این و آن، برخی از مواضع حقیقی امام را یا انکار کرد، یا مخفی نگه داشت. بعضی اینجور فکر میکنند - و این فکر غلطی است - که برای اینکه امام پیروان بیشتری پیدا کند، کسانی که مخالف امام هستند، آنها هم به امام علاقه‌مند شوند، بایستی ما بعضی از مواضع صریح امام را یا پنهان کنیم یا نگوئیم یا کمرنگ کنیم؛ نه، امام هویتش، شخصیتش به همین مواضعی است که خود او با صریح‌ترین بیانها، روشن‌ترین الفاظ و کلمات، آنها را بیان کرد. همین‌ها بود که دنیا را تکان داد. همین مواضع صریح بود که توده‌های عظیم را مشتاق ملت ایران و بسیاری را پیرو ملت ایران کرد. (1389/03/14 خطبه‌های نماز جمعه‌ی تهران در حرم امام خمینی (ره)»«نکات برجسته‌ی زندگی امام - مثل تزکیه‌ی آن بزرگوار - باید روشن بشود و این‌قدر تکرار گردد که به صورت حرف آخر، عمیقاً در ذهنیت جامعه رسوخ کند. (1369/01/31 بیانات در دیدار شعرای سازمان تبلیغات اسلامی)»

دلایل تلاش برای تحریف یا تخریب شخصیت امام ( ره )

از دیدگاه مقام رهبری، هدف از دشمنی، تحریف و یا حتّی تخریب شخصیت امام ( ره ) از بین بردن مسیری است که وی ترسیم کرده است : «اگر بخواهیم امام را تشبیه کنیم، باید او را به پیغمبران تشبیه کنیم. وجود و هویت پیغمبران به دوران حیاتشان خلاصه نمی‌شود؛ هویتشان در امتداد تاریخ است؛ یعنی بعد از خودشان، وجود آنها باید در تعلیم و دین و راهشان ادامه پیدا کند؛ این می‌شود پیغمبر اولوالعزم؛ والّا زندگی پیغمبران هم مثل بقیه‌ی انسانهای دیگر می‌شود.این‌جاست که وقتی انسان تأمل می‌کند، می‌فهمد علت این‌که روی این شخصیت بزرگ این‌طور متمرکز شده‌اند و حتّی بعد از وفات او تا امروز دشمنان در صدد تخریب چهره‌ی او برآمده‌اند، چیست. هدف از تخریب او عبارت است از پاک کردن راه او و از بین بردن خطی که او ترسیم کرده. (1384/03/10 بیانات‌ در دیدار اعضای ستاد برگزاری مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی(ره)»

«هیچ کس در چشم این دشمنان منفورتر از چهره‌ی درخشان و آفتاب فروزان امام بزرگوار ما نبود؛ برایش احترام قائل بودند، امّا از ته دل دشمنش بودند؛ به‌خاطر اینکه ایستاده بود، به‌خاطر اینکه امام با دو خصوصیّت بی‌نظیر «بصیرت کامل» و «قاطعیّت تمام» - هم خوب میدید و درست میفهمید، هم قاطع می‌ایستاد - سدّی بود در مقابل پیشرفت اینها و در مقابل ناخن زدن و نیش زدن و ضربه زدن اینها؛ لذا با او دشمن بودند. البتّه عرض کردیم برایش احترام هم قائل بودند، میفهمیدند عظمت او را، امّا هرچه عظیم‌تر، از چشم آنها مبغوض‌تر؛ امروز هم همین‌جور است؛ هر کسی که در پایبندی به این ارزش اصولی و اصلی، یعنی ارزشی که هویّت سیاسی انقلاب را معیّن میکند - لا تَظلِمونَ وَ لا تُظلَمون - پایبندتر باشد و بفهمد که فهرست مشکلات تولیدشده و ایجادشده‌ی دشمنان علیه نظام اسلامی در این چهارچوب میگنجد - هرکسی با یک چنین بینشی و با ایستادگی در این راه باشد - همان‌قدر برای آنها مبغوض است. (1392/06/26 بیانات در دیدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)»

ابعاد اصلی مکتب امام ( ره )

از دیدگاه مقام معظم رهبری، ابعاد  اصلی مکتب امام ( ره ) عبارتند از معنویت، عقلانیت و عدالت ؛ ابعادی که باید با هم دیده شوند و تکیه بر یکی بدون توجه به سایرابعاد، جامعه را به خطا می کشاند: «دو بُعد اصلی در مکتب امام بزرگوار ما، بُعد معنویت و بُعد عقلانیت است. بُعد معنویت است؛ یعنی امام بزرگوار ما صرفاً با تکیه‌ی بر عوامل مادی و ظواهر مادی، راه خود را پی نمیگرفت؛ اهل ارتباط با خدا، اهل سلوک معنوی، اهل توجه و تذکر و خشوع و ذکر بود؛ به کمک الهی باور داشت؛ امید او به خدای متعال، امید پایان‌ناپذیری بود. و در بُعد عقلانیت، به کار گرفتن خرد و تدبیر و فکر و محاسبات، در مکتب امام مورد ملاحظه بوده است. بُعد سومی هم وجود دارد، که آن هم مانند معنویت و عقلانیت، از اسلام گرفته شده است. این بُعد هم از متن قرآن و متن دین گرفته شده است؛ و آن، بُعد عدالت است. اینها را باید با هم دید. تکیه‌ی بر روی یکی از این ابعاد، بی‌توجه به ابعاد دیگر، جامعه را به راه خطا میکشاند، به انحراف میبرد. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره(»

از دیدگاه مقام معظم رهبری، نمونه هایی که مظهر عقلانیت مکتب امام ( ره ) به شمار می روند عبارتند از:

-    انتخاب مردمسالاری دینی برای نظام سیاسی کشور

«من چند نمونه از مظهر عقلانیت امام عرض میکنم. اولین نمونه، همین گزینش مردم‌سالاری برای نظام سیاسی کشور بود؛ یعنی تکیه‌ی به آراء مردم. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره(»«در مورد مردم، مهمترین کاری که امام کرد، این بود که مفهوم مردم‌سالاری را از چیزی‌که طرّاحان دمکراسی غربی و عوامل آنها در صحنه‌های عملی می‌خواستند نشان دهند، به‌کلّی دور کرد. سعی آنها این بود که این‌طور القاء کنند که مردم‌سالاری با دین سالاری و دینداری سازگار نیست. امام این مفهوم باطل را زایل کرد و مردم‌سالاری دینی - یعنی همان جمهوری اسلامی - را در دنیا مطرح نمود. (1382/03/14 بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»

-    سرسختی و عدم انعطاف او در مقابله‌ی با دشمن مهاجم

«یک نمونه‌ی دیگر از عقلانیت امام و تکیه‌ی او به خرد و هوشمندی، عبارت است از سرسختی و عدم انعطاف او در مقابله‌ی با دشمن مهاجم. امام به دشمن اعتماد نکرد. بعد از آنکه دشمن ملت ایران و دشمن این انقلاب را درست شناخت، در مقابل او مثل کوه ایستاد. آن کسانی که خیال کردند و خیال میکنند عقل اقتضاء میکند که انسان گاهی در مقابل دشمن کوتاه بیاید، امام درست نقطه‌ی مقابل این تصور حرکت کرد. عقلانیت امام و آن خرد پخته‌ی قوام‌یافته‌ی این مرد الهی، او را به این نتیجه رساند که در مقابل دشمن، کمترین انعطاف و کمترین عقب‌نشینی و کمترین نرمش، به پیشروی دشمن می‌انجامد. در میدان رویاروئی، دشمن از عقب‌نشینی طرف مقابل، دلش به رحم نمی‌آید. هر یک قدم عقب‌نشینی ملت مبارز در مقابل دشمنان، به معنای یک قدم جلو آمدن دشمن و مسلط شدن اوست. این، یکی از مظاهر عقلانیت امام بزرگوار بود. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره(»

-    تزریق روح اعتماد به نفس و خوداتکائی در ملت

«یک مظهر دیگر عقلانیت امام، تزریق روح اعتماد به نفس و خوداتکائی در ملت بود. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره(»

-    تدوین قانون اساسی

«یک مظهر دیگر، تدوین قانون اساسی بود. امام خبرگان ملت را از طریق انتخابات مأمور کرد که قانون اساسی را تدوین کنند. آن تدوین‌کنندگان قانون اساسی، با انتخاب ملت این کار را انجام دادند. اینجور نبود که امام یک جمع خاصی را بگذارد که قانون اساسی بنویسند؛ به عهده‌ی ملت گذاشته شد. ملت خبرگانی را با شناسائی خود، با معرفت خود انتخاب کردند و آنها قانون اساسی را تدوین کردند. بعد امام همین قانون اساسی را مجدداً در معرض آراء مردم قرار داد و رفراندوم قانون اساسی در کشور تشکیل شد. این، یکی از مظاهر عقلانیت امام است. ببینید، پایه‌های نظام را امام اینجور مستحکم کرد. هم از لحاظ حقوقی، هم از لحاظ سیاسی، هم از لحاظ فعالیت اجتماعی، هم از لحاظ پیشرفتهای علمی، امام یک قاعده‌ی محکم و مستحکمی را به وجود آورد که بر اساس این قاعده میشود تمدن عظیم اسلامی را بنا نهاد. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره(»

-    ایشان به مردم تفهیم کرد که آنها صاحب و مالک این کشورند

«از جمله‌ی مسائلی که مظهر عقلانیت امام بزرگوار بود، این بود که ایشان به مردم تفهیم کرد که آنها صاحب و مالک این کشورند. مملکت صاحب دارد. امام به مردم تفهیم کرد که مملکت صاحب دارد و صاحب مملکت، خود مردم هستند. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره)»

از دیدگاه مقام معظم رهبری، نمونه هایی که مظهر معنویت  مکتب امام ( ره ) به شمار می روند عبارتند از:

-    اخلاص

«مظهر معنویت در امام بزرگوار، در درجه‌ی اول، اخلاص خود او بود. امام کار را برای خدا انجام داد. از اول، هرچه که احساس میکرد تکلیف الهی اوست، آن را انجام میداد. مظهر مهم معنویت در رفتار امام، اخلاص او بود. برای خاطر تعریف و تمجید این و آن، حرفی نزد، کاری نکرد، اقدامی نکرد. آنچه که برای خدا انجام داد، به وسیله‌ی خدای متعال به آن برکت داده شد؛ ماندگار شد. خاصیت اخلاص این است. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره(»«برادران عزیز! عامل اخلاص امام(ره) و رابطه‌ی او با خدا و نیز اخلاص مردم، تاکنون ما را به این‌جا رسانده است؛ بعد از این هم باید همین‌گونه باشد. این، درس همیشگی امام برای ماست.    ( 1368/03/18بیانات در مراسم بیعت فرماندهان کمیته‌های انقلاب اسلامی)»

شاخص های مکتب سیاسی امام ( ره )

-    در هم تنیدگی معنویت و سیاست

«مکتب سیاسی امام دارای شاخصهایی است. یکی از این خطوط این است که در مکتب سیاسی امام، معنویت با سیاست در هم تنیده است. آنچه او را به سوی آن هدفها پیش می برد، تکلیف و عمل به وظیفه ی الهی بود؛ برای خدا حرکت کردن بود. چون انگیزه ی او این بود، لذا نمی ترسید؛ شک نمی کرد؛ مأیوس نمی شد؛ مغرور نمی شد؛ متزلزل و خسته هم نمی شد. اینها خاصیت عمل به تکلیف و عمل برای خداست. کسی که برای تکلیف عمل می کند، دچار تردید و تزلزل نمی شود؛ ترسیده و خسته نمی شود؛ از راه برنمی گردد و مصلحت اندیشی های شخصی، تعیین کننده ی راه و جهتگیری او نمی شود. کسی که سیاست را با عرفان جمع می کند و معنویت را با حرکت سیاسی، یکجا در برنامه زندگی خود قرار می دهد، برای او ترس از مرگ معنا ندارد؛ ترس از شکست هم معنا ندارد. (1383/03/14 بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»

-    اعتقاد راسخ و صادقانه به نقش مردم

«شاخص دوم، اعتقاد راسخ و صادقانه به نقش مردم است؛ هم کرامت انسان، هم تعیین کننده بودن اراده ی انسان. (1383/03/14 بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)». «  امام دنبال خواص نمیگشت، به توده‌ی مردم دل میداد، با آنها حرف میزد و با آنها رابطه داشت؛ همان‌طور که امیرالمؤمنین(ع) به مالک اشتر سفارش میکرد. ( 1368/04/04 بیانات در مراسم بیعت اقشار مختلف مردم)»

-    نگاه بین المللی و جهانی

«شاخص سوم از شاخصهای مکتب سیاسی امام، نگاه بین المللی و جهانی این مکتب است. (1383/03/14 بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»

-    پاسداری از ارزشهاست

«شاخص مهم دیگر مکتب سیاسی امام بزرگوار ما پاسداری از ارزشهاست. (1383/03/14 بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»

-    متمرکز نبودن مسئولیت

«بارها از ایشان شنیده‌اید که همه مسؤول هستند و مسؤولیت در یکجا متمرکز نیست. (1368/03/16 بیانات در مراسم بیعت نخست‌وزیر و هیأت وزیران‌)»

ویژگی ها و خصوصیات شاخص امام ( ره ) در بیانات رهبری

مقام معظم رهبری، در بیانات خود، برخی از خصوصیات و ویژگی های شاخص امام ( ره ) به شرح زیر بر شمرده اند:

-    صبر

«یکی از کارهای امام این بود که به خاطر مشکلاتی که احیاناً پیش می‌آمد - چه در زمینه‌ی مسائل داخلی، چه در زمینه‌ی چالشهای بین‌المللی - ایشان از مبانی و اصول کوتاه نیامد؛ یعنی صبر کرد. من تعبیر کردم به صبر امام. صبر ایشان به این معنا بود که تحمل کرد. (1390/06/17 بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری‌)»

-    بی اعتنایی به زخارف دنیوی

«مردان خدا این‌طورند؛ علی‌رغم بی‌اعتناییِ به زخارف دنیا می‌توانند دنیایی را متحول کنند. عامل اصلی قدرت آنها، بی‌اعتنایی به زخارف دنیاست. (1384/03/14 بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)» «دنیای بد، آن خودخواهی، آن افزون‌طلبی و آن احساس تعلّقی است که در درون انسان است. امام از این دنیای بد به‌کلّی منقطع بود. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    تقوا

-    نظم

-    شجاعت

«امام بزرگوار مظهر تقوا و نظم و شجاعت بود.تقوا در زندگی امام بزرگوارِ ما صرفاً به معنای انجام کارهای عبادی نبود؛ تقوا در همه امور بود. تقوا یعنی مراقب درستیِ کار و عمل؛ بخصوص در آن‌جایی که به مسائل مهم ارتباط می‌یابد. (1378/02/29 بیانات در دانشگاه دریایی امام خمینی(ره) و دانشگاه دریایی سپاه)» «خصوصیت امام بزرگوار ما رعایت تقوا بود. درست است که شاگردان امام و آشنایان با امام، امام را در حدّ بالایی با عشق و محبّت دوست می‌داشتند؛ اما آنچه درباره امام گفته شده است، منشأش محبّت نیست؛ محبّت منشأش آن خصوصیّاتی است که در امام بود. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)» «نکته آخری که من می‌خواهم عرض کنم، این است که همه اینها را امام از عمل به دین، از پایبندی به دین، از تقوا و از مطیع امر خدا بودن داشت. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)» خصوصیت سوم، شجاعت و دلیری و جان‌نثاری او بود؛ آماده بود که در آن‌جایی که او حق می‌گوید و دنیا باطل می‌گوید، با آن دنیا مواجه شود. (1378/07/09 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه)»

-    حکمت

«امام یک حکیم بود؛ یعنی همان فعل و انفعالات معنویِ باطنیِ پشت پرده را می‌دید. (1369/06/29 سخنرانی در دیدار با فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و رؤسای دفاتر نمایندگی ولیّ فقیه در این نهاد)»

-    قانون گرایی

«امام(ره) مقید به قانون بودند. یکی از خصوصیات آن بزرگوار، تقید به قانون بود که کاری برخلاف آن انجام نگیرد. (11369/07/1سخنرانی در دیدار با گروه کثیری از آزادگان و اقشار مختلف مردم، در اولین روز از هفته‌ی وحدت‌)»

-    اخلاص

«اولین مسأله این است که آن بزرگوار، همه‌ی کارهای خود را برای خدا انجام می‌داد.اخلاص او، نقطه‌ی اساسی حیاتش بود. (1369/03/16 سخنرانی در دیدار با میهمانان خارجی مراسم اولین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره)» «نکته‌ی اصلی این است که اگر در مجموعه‌ی ذیقیمتی که شخصیت معنوی امام(ره) را تشکیل داده بود، عنصر عبودیت و اخلاص وجود نمیداشت، او به این موفقیتها نمیرسید. (1368/03/20بیانات در مراسم بیعت جهادگران جهاد سازندگی)» «به اعتقاد من، مهمترین و تعیین‌کننده‌ترین راز موفقیت او، همان اخلاص و توجه و اتصال به خدا بود. (1368/03/21بیانات در مراسم بیعت اعضای شورای نگهبان)» «حُسن بزرگ امام این بود که خود را به عنوان یک شخص، مطرح نکرد و برای خودش هم در مسائل مربوط به اسلام و مسلمین، عنوان شخصی قائل نشد. امام به عنوان یک انسان حل شده در اسلام و یک انسان دل داده به معارف الهی مطرح بود. او از بن دندان و از صمیم قلب، این معارف را پذیرفته بود و جزو جانش شده بود. او حاکمیت خدا را بر زندگی انسان قبول کرده بود؛ کمااین‌که در زندگی شخصی خودش حاکمیت خدا را حقیقتاً پذیرفته بود؛ عبد خدا و مطیع خدا بود. (1378/06/13 بیانات در دیدار دانشجویان و دانش‌آموزان بسیجی طرح ولایت)»

-    صراحت

«از اوّل، امام رژیم طاغوتیِ موروثیِ استبدادیِ سلطنتی را نفی کرد، ملاحظه نکرد؛ از اوّل معلوم بود که امام دنبال یک نظام و یک تشکیلات مردمی است. سلطنت موروثی، مردود؛ نظام استبدادی، مردود؛ نظام فردی و متّکی به اراده‌ی فرد، مردود؛ اینها را امام صریح بیان کرد؛ پرده‌پوشی نکرد. امام بصراحت بیان کرد که نظام اسلامی - نظامی بر مبنای اندیشه‌ی اسلام و ارزشهای اسلامی - باید سرِ کار بیاید؛ پرده‌پوشی نکرد. امام در قضیّه‌ی مقابله‌ی با شبکه‌ی صهیونیستیِ خطرناکی که بر دنیا میخواهد حکومت بکند، هیچ ملاحظه‌ای نکردند، حرفی را پوشیده نگذاشتند، صراحتاً در مقابل صهیونیسم موضع گرفت. امام در مقابل رژیم صهیونیستی که یک رژیم جعلی و غاصب است که بر منطقه‌ی فلسطینِ مظلوم حکومت میکند، صریحاً موضع گرفت؛ هیچ ملاحظه و پرده‌پوشی نکرد؛ ببینید اینها اصول و پایه‌ها است. آن نظام سلطه هم در شکل کامل خود تجسّم و تجسّد پیدا میکند در رژیم و دولت کنونی ایالات متّحده‌ی آمریکا؛ لذا امام صریحاً در مقابل آمریکا موضع گرفت. (1392/11/19 بیانات در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش)»

-    اعتماد به خداوند

-    زمان شناسی

«توکل و حسن ظن به خدا داشت. (1368/04/23 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه)»«امام اوّلاً با اخلاص بود و برای خود چیزی نمی‌خواست؛ ثانیاً به خدای خود اعتماد داشت و می‌دانست که کار و هدف، تحقّق پیدا خواهد کرد - به بندگان خدا هم اعتماد داشت - ثالثاً زمان و «موقع» را از دست نداد. در لحظه لازم، اقدام لازم، صحبت لازم، اشاره لازم و حرکت لازم را کرد. (1377/09/02 بیانات در دیدار جمعی از پاسداران و بسیجیان)» «امام به مردم اعتماد داشت. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    اعتماد به مردم

«وقتی امام بر روی عنصر «مردم» تکیه می‌کرد، لفّاظی نمی‌کرد؛ به معنای حقیقی کلمه به اصالت عنصر «مردم» در نظام اسلامی معتقد بود و مردم را در چند عرصه مورد توجّه دقیق و حقیقی خود قرار داد.عرصه اوّل، عرصه تکیه نظام به آراء مردم است.پس یکی از عرصه‌هایی که امام همواره بر آن تأکید می‌کرد و آن را در ساخت نظام اسلامی کار گذاشت و برای همیشه آن را ماندگار کرد، مسأله حضور مردم در انتخاب مسؤولان نظام و منتهی شدن مسؤولیتها به اراده و خواست مردم است. (1380/03/14 بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره)» «امام عزیزمان میگفتند: عمق اعتقاد و شور ایمان مردم در سطح عموم، حتّی از دوران صدر اسلام هم بالاتر است.( 1368/03/19بیانات در مراسم بیعت عشایر خوزستان و مردم نجف آباد)»

-    اراده ی پولادین

«  امام به معنای حقیقی کلمه، مردی با اراده و عزم پولادین بودند؛ شخصی بودند صددرصد مؤمن به راه خود؛ایشان به راه خود ایمان کامل داشتند؛ مردی بودند صادق و صریح. (1377/11/13 بیانات در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان در دومین روز از دهه فجر (روز انقلاب اسلامی و جوانان)» «اراده و قاطعیت و علم و شجاعت و صدق و صراحت و تقوا و ورع، ویژگیهای بارز امام بودند. (1368/03/20بیانات در مراسم بیعت جهادگران جهاد سازندگی)»

-    پیگیر و خستگی ناپذیر

«ایشان پیگیر و خستگی‌ناپذیر بودند. (1377/11/13 بیانات در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان در دومین روز از دهه فجر (روز انقلاب اسلامی و جوانان)»

-    معنویت

«کسی مثل امام بزرگوار ما که یک تنه وارد شد و توانست به برکت عزم و اراده‌ی راسخ و ایمان و توکل، همه‌ی ملت را بسیج کند و این حرکت عظیم را راه بیندازد، بیش از هر چیز متکی بود به همان جوشش قلبی، معنوی، روحی، توکل، معرفت، عبادت. تا آخر عمر هم این بزرگوار با وجود پیری و ناتوانی و شکستگی، نیمه‌ی شب برمیخاست، اشک میریخت. ما خبر داشتیم از نزدیکان ایشان که به همه‌ی خصوصیات زندگی ایشان واقف بودند، شنیده بودیم، اطلاع داشتیم؛ ایشان نیمه‌های شب برمیخاست، از خدای متعال استمداد میکرد - «رهبان اللّیل»(3) - شب با آن حالت، آن وقت روز مثل شیر غرّانی می‌آمد توی میدانها، قدرتها را شکست میداد، ضعفهای ملت را برطرف میکرد، اراده‌های همه‌ی ما مردم را تقویت میکرد و راه می‌انداخت؛ به برکت آن پشتوانه‌ی معنوی. (1392/02/25 بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم‌)»

-    صبر و یقین

«مایلم عرایض خود را با آیه‌ای از قرآن آغاز کنم که امام بزرگوار ما مصداق آن بود.  در سوره مبارکه سجده، خدای متعال ضمن بیان حالات ملتها و اقوام و انسانهای مبارز و پر تلاشِ مؤمن، این تعبیر را می‌فرماید: «و جعلنا منهم أئمّة یهدون بأمرنا لمّا صبروا و کانوا بأیاتنا یوقنون(1)»؛ کسانی‌که دو خصوصیت و دو امتیاز را در خود به‌وجود آوردند، به این موهبت بزرگ سرافراز شدند که خدای متعال زمام هدایت مجموعه‌های انسانی را به آنها سپرد. آن دو خصوصیت، یکی صبر است و دیگری یقین. یقین، همان ایمان آگاهانه و روشن‌بینانه است که وسوسه‌ها نمی‌تواند آن را در دل انسان، سست‌بنیاد کند. صبر، خصوصیتی است که به یک انسان بزرگ این امکان را می‌دهد که در راه آرمانهایی که آگاهانه و روشن‌بینانه انتخاب کرده است، به هنگام مواجهه با مشکلات، خود و راه خود را گم نکند؛ هدف را فراموش نکند و منصرف نشود. (1382/03/14 بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»

-    تواضع

«این شخصیتِ دارای ابعاد گوناگون، هیچ اصرار و عجله‌ای نداشت که آن زیباییها و درخشندگیهای وجود خود را به رخ کسی بکشد. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    مظهر نوآوری علمی و تبحّر در فقه و اصول

«او مظهر نوآوری علمی و تبحّر در فقه و اصول بود. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    رویگردانی از مقام

«این مرد از مقام و از مطرح شدن برای ریاست - حتّی اگر آن ریاست، مرجعیّت باشد که یک ریاست روحانی و معنوی است - رویگردان است و برای مقام و منصب و رتبه و شخصیت، هیچ‌گونه تلاشی نمی‌کند؛ بلکه اگر دیگران هم بخواهند برای مطرح‌کردنش تلاش کنند، تا آن‌جایی که بتواند، مانع می‌شود. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    هوشیاری و تیزفهمی

-    غیرت دینی

«در نیمه دوم سال 1341، بُعد دیگری از ابعاد این شخصیت آشکار شد و آن، هوشیاری و تیزفهمی و توجّه به نکاتی که غالباً به آن توجّه نمی‌کردند، از یک طرف، و غیرت دینی از طرف دیگر بود. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    خردمندی و دانایی

«غیر از همه خصوصیاتی که در این بزرگوار بود، سه خصوصیت ممتاز در شخصیت او به شکل بسیار پیچیده و درهم‌تنیده‌ای، جذّابیت و تأثیر عجیبی در این مرد بزرگ به وجود آورده بود. خصوصیت اوّل، عبارت از خردمندی و دانایی بود.خصوصیت دوم، دینداری و ایمانِ روشن‌بینانه بود. او متعبّد بود؛ اما تعبّدی دور از تحجّر و توقّف. خصوصیت سوم، شجاعت و دلیری و جان‌نثاری او بود؛ آماده بود که در آن‌جایی که او حق می‌گوید و دنیا باطل می‌گوید، با آن دنیا مواجه شود. (1378/07/09 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه)»

-    رهبری

-    شجاعت سیاسی

-    آشنایی با ریزه‌کاریهای کارهای دشمن

-    هوشیاری نسبت به هدفهای دشمنان

«در این‌جا بُعد جدیدی از شخصیت این مرد آشکار شد؛ بعد قدرت رهبری، شجاعت سیاسی، آشنایی با ریزه‌کاریهای کارهای دشمن، هوشیاری نسبت به هدفهای دشمنان؛ این بُعد در عمل آشکار شد. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)» «امام دو خصوصیت دیگر هم داشت، که این هم جز با نورانیت الهی ممکن نبود، و آن عبارت بود از: دشمن‌شناسی و دوست‌شناسی. (1368/04/23 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه)»

-    طراح فکری و تئوریسین

-    رهبری مردم

در دوران تبعید امام، ابعاد تازه‌ای از شخصیت این مرد کم‌نظیر و حقیقتاً استثنایی در زمان ما بروز کرد؛ چیزهایی که انسان در زندگی شخصیتهای بزرگ، بعضی از آنها را به‌ندرت مشاهده می‌کند.اوّلاً او در موضع یک طرّاح فکری - و به قول معروفِ مذاکراتِ سیاسی، یک تئوریسین - قرار می‌گیرد که طرح یک حکومت را، طرح یک نظام را، طرح یک بنا و دستگاه جدید را می‌ریزد؛ آن هم طرحی که هیچ‌گونه سابقه موجود و محسوسی در مقابل چشم ندارد. ثانیاً این مرد با این‌که در ایران نبود، اما از راه دور، مدت چهارده سال قضایای مبارزات اسلامی و نهضت اسلامی در ایران را به معنای واقعی کلمه رهبری کرد. او با متن مردم و توده مردم حرف می‌زد و آنها را هدایت می‌کرد و توانست در طول چهارده، پانزده سال، از راه دور این مایه فکر اسلامی و نهضت اسلامی را اوّلاً در ذهنها عمیق کند، ثانیاً در سطح جامعه توسعه دهد؛ دلهای جوانان و ذهنها و ایمانها را به آن متوجّه کند، تا زمینه برای آن انقلاب عظیم آماده شود. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)

-    تحمل مصیبت ها

«در ماجرای درگذشت فرزندش، یک بُعد دیگر از ابعاد این شخصیت عظیم آشکار شد.  خیلیها بزرگند، عالمند، شجاعند؛ اما آن کسانی‌که این عظمتها در درون عواطف و در زوایا و اعماق دل آنها امتداد داشته باشد، خیلی زیاد نیستند. مرد مسنّی در سنین نزدیک به هشتاد سال در آن زمان، وقتی که فرزند فاضل و برجسته‌اش از دنیا رفت - که در واقع پسر او هم یک پسر برجسته و یک فاضل و یک عالم ممتاز و یک امید آینده بود - جمله‌ای که از او نقل شد و شنیده شد، این بود که «مرگ مصطفی از الطاف خفیه الهی است»! او این را مهربانی الهی و لطف پنهانی خدا تلقّی کرد؛ این‌طور فهمید که خدا به او لطف کرده است؛ آن هم لطفی پنهانی! ببینید چقدر عظمت می‌خواهد در یک انسان! این مصیبتها و این سختیها و این شدّتهایی که در دوران انقلاب بر این مرد بزرگ وارد آمد و او مثل کوه استواری آنها را تحمّل کرد. آن عظمت، آن شجاعت، آن شرح صدر، آن استقامت کم‌نظیر، آن قدرت رهبری الهی و پیامبرگونه، باز خودش را در این‌جا نشان داد. این هم بُعد جدیدی از ابعاد شخصیت آن بزرگوار بود. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    عاقل

-    دوراندیش

-    محتاط

-    دشمن‌شناس

-    اعتماد به دوستان

-    قاطعیت

«امام هم عاقل بود، هم دوراندیش بود، هم محتاط بود، هم دشمن‌شناس بود، هم به دوست اعتماد می‌کرد و هم ضربه‌ای را که به دشمن وارد می‌کرد، قاطع وارد می‌کرد. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)» «یک عنصر دیگر، دشمن‌شناسی و فریب نخوردن از دشمن است. اوّلین کار دشمن این است که تبلیغ می‌کند هیچ دشمنی وجود ندارد.امام، دشمن را می‌شناخت؛ روشهای سیاسی و روشهای تبلیغاتی آنها را می‌فهمید، می‌شناخت و در مقابل آنها محکم می‌ایستاد. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)» «امام(ره)، خصلتهای گوناگونی داشت: بسیار خردمند و عاقل و متواضع و هوشیار و زیرک و بیدار و قاطع و رئوف و خویشتندار و متقی بود.( 1368/03/18بیانات در مراسم بیعت جمعی از نیروهای نظامی)»

-    ایمان

-    عمل صالح

-    تزکیه و تهذیب نفس

«در امام عزیز، سه خصوصیّتِ درخشان وجود داشت. ایمان، خصوصیّت اوّل و عمل صالح، خصوصیّت دوم است. خصوصیّت سومی هم درخصوصیّت تزکیه و تهذیب نفس است. (1373/03/14بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»

-    خویش و بیگانه و دوست و آشنا، برایش فرقی نداشت

«مهمترین خصلت امام بزرگوار ما این بود که خویش و بیگانه و دوست و آشنا، برایش فرقی نداشت. (1369/10/10 بیانات در دیدار با فرماندهان و جمعی از پاسداران کمیته‌های انقلاب اسلامی‌)»

-    انطباق قول و عمل

«اگر امام بزرگوار که قائد این کاروان بود، حرف او منطبق با رفتارش نمی‌بود، امکان نداشت؛ منتها آن بزرگوار چیزی را نگفت، مگر آن‌که عمل کرد؛ و عمل کرد، بیش از آنچه که گفت؛ (1370/11/02 بیانات در دیدار جمعی از فرماندهان نیروی انتظامی)» «امام، در مفهوم اسلامی صحیحش، به همان اندازه که با زبان و دستورات خود، انسانها را هدایت می‌کند، به همان اندازه یا بیشتر، با منش و شخصیت و رفتار خود، انسانها را جهت می‌دهد و آنها را به سمت راه راست هدایت می‌کند. این، مسأله‌ی مهمی است. (1372/10/06 بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم )»

-    متانت و بردباری

«متانت و بردباری و حلم امام به‌گونه‌یی بود که اگر صد نفر در مجلسی سخنانی میگفتند که او آنها را قبول نداشت، تا لازم نمیدانست، حرفی نمیزد و سکوت میکرد؛ در صورتی که اگر در حضور آدمهای معمولی کلمه‌یی گفته شود که برخلاف عقیده‌ی آنها باشد، طوفانی در روحشان به وجود میآید که سریعاً پاسخ بدهند. ( 1368/03/18بیانات در مراسم بیعت فرماندهان کمیته‌های انقلاب اسلامی)»

-    استقامت در مقابل شداید و امید به آینده

«  حقیقتاً استقامت ایشان در مقابل شداید و امیدشان به آینده این بود؛ و همین است که امروز هم می‌تواند ملت ما را پیش ببرد؛ یعنی امید به آینده و ایستادگی در مقابل مشکلات. ایشان درس عملی و عینیِ این را دادند و راهشان این راه بود. (1370/12/01 بیانات پس از بازدید از منزل حضرت امام خمینی(ره)»

خط امام ( ره ) از دیدگاه رهبری

«بُعد دیگر شخصیت او عبارت است از اصول و خطوط روشنی که او در این کشور، در این منطقه و در مقابل چشم همه مردم جهان آنها را بنیاد کرد؛ براساس آن یک نظام سیاسی و اجتماعی به وجود آورد و امیدهای بزرگی را در دل مستضعفان عالم و امّت اسلامی ایجاد نمود. هنر بزرگِ امام بزرگوار ما این بود که چارچوب محکمی را برای این انقلاب به وجود آورد و نگذاشت این انقلاب در هاضمه قدرتها و جریانهای سیاسیِ مسلّط هضم شود. شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی»، یا شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» که تعالیم امام و خطّ اشاره انگشت ایشان در دهان مردم انداخت، معنایش این بود که این انقلاب متّکی به اصول ثابت و مستحکمی است که نه به اصول سوسیالیزمِ اردوگاه آن روز شرق ارتباطی دارد، نه به اصول سرمایه‌داریِ لیبرال اردوگاه غرب. علّت این‌که شرق و غرب با این انقلاب دشمنی کرده‌اند و سرسختی نشان داده‌اند، همین بود. (1381/03/14بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»از نگاه مقام معظم رهبری  شاخص های خط امام عبارتند از:

-    بازگشت به اسلام ناب

«درس امام زنده است، اگر ما بخواهیم این درس را برای مسلمانان عالم خلاصه کنیم، این خلاصه عبارت است از بازگشت به اسلام ناب؛ اسلامی که می‌تواند برای مردم و ملتها همه چیز را به ارمغان آورد. (1378/03/12 بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مراسم سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»

-    تعقیب هدف اسلامی و حاکمیت اسلامی در صحنه ایمان و در صحنه عمل

«چند مطلب از نظر امام، در درجه اوّل بود؛ اوّل، اسلام و دین بود. امام، هیچ ارزشی را بالاتر از ارزش اسلام به حساب نمی‌آورد. انقلاب و نهضت امام، برای حاکمیت اسلام بود. البته اسلام که امام فرمود، در دو بخش قابل توجّه است: یکی بخش اسلام در قالب نظام. چهره دوم در مورد پایبندی به اسلام، عمل فردی اشخاص است. در این‌جا دیگر آن صلابت و قاطعیت و اعمال قدرت، وجود ندارد. این‌جا موعظه، نصیحت، زبان خوش و امر به معروف است. امام، به این عقیده داشت. پس اوّل چیزی که در خطّ امام، مهم است، تعقیب هدف اسلامی و حاکمیت اسلامی در صحنه ایمان و در صحنه عمل است. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    ایستادگی در برابر تحمیل و نفوذ قدرتهای خارجی و نداشتن سرِ سازش با این قدرتها

-    اهتمام به تعبّد وعمل فردی و ایستادگی در برابر سلطه شیطان نفس و وسوسه‌های نفسانی

-    اهمیت دادن به توانایی ملتها و «اصل» دانستن آنها

-    اصرار بر وحدت مسلمین و مبارزه با تفرقه‌افکنی استکبار

-    اصرار بر ایجاد روابط سالم دوستانه با دولتها؛ مگر استثناهایی که هرکدام استدلالی قوی پشت سرش بود

-    اصرار بر شکستن حصار تحجّر و التقاط در فهم و عمل اسلامی و التزام به اسلام ناب

-    نقش محوری دادن به نجات محرومین و تأمین عدالت اجتماعی

-    توجّه ویژه به مبارزه با رژیم اشغالگر قدس و رژیم غاصب صهیونیستی

-    حفظ وحدت ملی و ایجاد یکپارچگی در میان ملت ایران و اصرار بر مقابله و مبارزه با هر شعار تفرقه افکنانه

-    حفظ مردمی بودن حکومت و ایجاد رابطه با مردم و حفظ ارتباط با آنها

-    حراست و صیانت از جمهوری اسلامی

-    جاذبه و دافعه‌ی

-    محاسبات معنوی و الهی

-    ایمان به وعده ی الهی

«من رئوس مطالبی را در خصوصیات این خط و این جهتگیری - که ما به آن «خطّ امام» میگوییم و مشخّصه حرکت نظام جمهوری اسلامی در ده سال حیات با برکت امام بوده است - عرض میکنم: خطّ امام، یعنی آن مسلک و سلوک حکومتی امام امّت. یعنی چیزیکه تفسیرکننده نظام جمهوری اسلامی است. اوّل، ایستادگی در برابر تحمیل و نفوذ قدرتهای خارجی و نداشتن سرِ سازش با این قدرتها. دوم اهتمام به تعبّد وعمل فردی و ایستادگی در برابر سلطه شیطان نفس و وسوسه‌های نفسانی. سوم، اهمیت دادن به توانایی ملتها و «اصل» دانستن آنها بود. چهارم، اصرار بر وحدت مسلمین و مبارزه با تفرقه‌افکنی استکبار. پنجم، اصرار بر ایجاد روابط سالم دوستانه با دولتها؛ مگر استثناهایی که هرکدام استدلالی قوی پشت سرش بود. ششم، اصرار بر شکستن حصار تحجّر و التقاط در فهم و عمل اسلامی و التزام به اسلام ناب. هفتم، نقش محوری دادن به نجات محرومین و تأمین عدالت اجتماعی. هشتم، توجّه ویژه به مبارزه با رژیم اشغالگر قدس و رژیم غاصب صهیونیستی بود. نهم، حفظ وحدت ملی و ایجاد یکپارچگی در میان ملت ایران و اصرار بر مقابله و مبارزه با هر شعار تفرقه افکنانه. دهم، حفظ مردمی بودن حکومت و ایجاد رابطه با مردم و حفظ ارتباط با آنها. یازدهم، اصرار بر سازندگی کشور و تحویل یک نمونه عملی از کشور و جامعه اسلامی به جهان.«امام حراست و صیانت از جمهوری اسلامی را اوجب واجبات میدانست. اوجب واجبات، نه از اوجب واجبات. واجب‌ترین واجبها، صیانت از جمهوری اسلامی است.جمهوری اسلامی، هم جمهوری است، یعنی متکی به آراء مردم است؛ هم اسلامی است، یعنی متکی به شریعت الهی است.هر کسی درباره‌ی حاکمیت نظام جمهوری اسلامی برخلاف این فکر کند، برخلاف فکر امام است.این واضح‌ترین خط از خطوط اندیشه‌ی امام است.»«یک شاخص دیگر در برنامه‌ی امام و خط امام و راه مستقیم امام، مسئله‌ی جاذبه و دافعه‌ی امام بود. امام اینجوری بود؛ دشمنیِ شخصی با کسی نداشت. اگر کدورتهای شخصی‌ای هم بود، امام زیر پا میگذاشت؛ اما دشمنی به خاطر مکتب، برای امام بسیار جدی بود. امام دعوای شخصی ندارد؛ اما در دائره‌ی مکتب، با قاطعیت کامل، جاذبه و دافعه‌ی خود را اعمال میکند. این یک شاخص عمده از زندگی امام و مکتب امام است.»«یک شاخص دیگر در مشی امام و خط امام که خیلی مهم است، مسئله‌ی محاسبات معنوی و الهی است. امام در تصمیم‌گیری‌های خود، در تدابیر خود، محاسبات معنوی را در درجه‌ی اول قرار میداد. یعنی چه؟ یعنی انسان برای هر کاری که میخواهد بکند، در درجه‌ی اول هدفش کسب رضای الهی باشد؛ کسب پیروزی نباشد، به دست گرفتن قدرت نباشد، کسب وجاهت پیش زید و عمرو نباشد. هدف اول، رضای الهی باشد. این یک. بعد هم به وعده‌ی الهی اطمینان و اعتماد داشته باشد. وقتی انسان هدفش رضای خدا بود، به وعده‌ی الهی هم اعتماد و اطمینان داشت، آن وقت دیگر یأس معنا ندارد، ترس معنا ندارد، غفلت معنا ندارد، غرور معنا ندارد.»«امام به وعده‌ی الهی اطمینان داشت. ما برای خدا مجاهدت میکنیم، قدم برای خدا برمیداریم، همه‌ی تلاش خودمان را به میدان می‌آوریم؛ نتیجه را خدای متعال - آنچنان که وعده فرموده است - تحقق خواهد داد. ما برای تکلیف کار میکنیم؛ اما خدای متعال بر همین عمل برای تکلیف، بهترین نتیجه را به ما خواهد داد. این یکی از خصوصیات مشی امام و خط امام است. راه انقلاب، صراط مستقیم انقلاب این است.»(1392/03/14 بیانات در مراسم بیست و چهارمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی)»«در سیاست خارجی، اصول امام عبارت است از ایستادگی در مقابل سیاستهای مداخلهگر و سلطهطلب؛ برادری با ملتهای مسلمان؛ ارتباط برابر با همهی کشورها، بجز کشورهائی که تیغ را بر روی ملت ایران کشیدهاند و دشمنی میکنند؛ مبارزهی با صهیونیسم؛ مبارزه برای آزادی کشور فلسطین؛ کمک به مظلومین عالم و ایستادگی در برابر ظالمان. (1392/03/14 بیانات در مراسم بیست و چهارمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی)»

-    توجه به نقش مردم

 «یکی دیگر از خطوط اصلی خط امام، نقش مردم است.»در غیر مسائل انتخابات هم بارها مردم مورد توجه امام قرار گرفتند و امام به نقش آنها اشاره‌ی روشن کردند.» (1389/03/14 خطبه‌های نماز جمعه‌ی تهران در حرم امام خمینی (ره )»«امام از روز اول پیروزی یا حتی قُبیل پیروزی با کشاندن مردم به عرصه، با گذاشتن بار حرکت به دوش مردم، با اعتماد به مردم، پایه‌ی بسیج را گذاشت. به مردم اعتماد کرد؛ مردم هم به خودشان اعتماد پیدا کردند؛ اعتماد به نفس پیدا کردند؛ پایه‌ی بسیج همان جا گذاشته شد. (1389/04/02 بیانات در دیدار اعضای بسیجی‌ هیئت علمی دانشگاه‌ها)»  «در سیاست داخلی، اصول امام عبارت است از تکیه به رأی مردم؛ تأمین اتحاد و یکپارچگی ملت؛ مردمی بودن و غیر اشرافی بودن حکمرانان و زمامداران؛ دلبسته بودن مسئولان به مصالح ملت؛ کار و تلاش همگانی برای پیشرفت کشور. (1392/03/14 بیانات در مراسم بیست و چهارمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی)» «عرصه ای که باز بر محور مردم حرکت می‌کند - عبارت است از بهره‌برداری از فکر و عمل مردم در راه اعتلای کشور؛ یعنی استعدادها را شکوفا کردن و معطل نگذاشتن.عرصه ی دیگر  در خصوص توجه امام به مردم، عبارت است از لزوم آگاه‌سازی دائمی مردم. (1380/03/14 بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره)»

-    جهانی بودن نهضت

  «یک نقطه‌ی دیگر از نقاط روشن خط امام، جهانی بودن نهضت است. امام نهضت را جهانی میدانست و این انقلاب را متعلق به همه‌ی ملتهای مسلمان، بلکه غیر مسلمان معرفی میکرد. (1389/03/14 خطبه‌های نماز جمعه‌ی تهران در حرم امام خمینی (ره )»

-    اعتقاد راسخ به لزوم اتحاد مسلمین

 «نکته‌ی دیگر اعتقاد راسخ او به لزوم اتحاد مسلمین بود. (1369/03/16 سخنرانی در دیدار با میهمانان خارجی مراسم اولین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره)»

-    توجه توأمان به عدالت‌خواهی، انقلابیگری و  اخلاق

«همین طور در نقطه‌ی دیگر: اگر به نام عدالت‌خواهی و به نام انقلابیگری، اخلاق را زیر پا بگذاریم، ضرر کرده‌ایم؛ از خط امام منحرف شده‌ایم. اگر به نام انقلابیگری، به نام عدالت‌خواهی، به برادران خودمان، به مردم مؤمن، به کسانی که از لحاظ فکری با ما مخالفند، اما میدانیم که به اصل نظام اعتقاد دارند، به اسلام اعتقاد دارند، اهانت کردیم، آنها را مورد ایذاء و آزار قرار دادیم، از خط امام منحرف شده‌ایم. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره(»

-    نفی فرهنگ اباحهگری غربی

-    نفی جمود و تحجر و نفی ریاکاری در تمسک به دین

-    دفاع قاطع از اخلاق و احکام اسلام

-    مبارزه با ترویج فحشا و فساد در جامعه

«در عرصهی فرهنگ، اصول امام عبارت است از نفی فرهنگ اباحهگری غربی؛ نفی جمود و تحجر و نفی ریاکاری در تمسک به دین؛ دفاع قاطع از اخلاق و احکام اسلام؛ مبارزه با ترویج فحشا و فساد در جامعه. (1392/03/14 بیانات در مراسم بیست و چهارمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی)»

-    تکیهی به اقتصاد ملی

-    تکیهی به خودکفائی

-    عدالت اقتصادی در تولید و توزیع

-    مقابلهی با فرهنگ سرمایهداری

-    احترام به مالکیت

-    هضم نشدن در اقتصاد جهانی

-    استقلال در اقتصاد ملی

 «در اقتصاد، اصول امام تکیهی به اقتصاد ملی است؛ تکیهی به خودکفائی است؛ عدالت اقتصادی در تولید و توزیع است؛ دفاع از طبقات محروم است؛ مقابلهی با فرهنگ سرمایهداری و احترام به مالکیت است - اینها در کنار هم - امام فرهنگ ظالمانهی سرمایهداری را رد میکند، اما احترام به مالکیت، احترام به سرمایه، احترام به کار را مورد تأکید قرار میدهد؛ همچنین هضم نشدن در اقتصاد جهانی؛ استقلال در اقتصاد ملی؛ اینها اصول امام در زمینهی اقتصاد است؛ اینها چیزهائی است که در فرمایشات امام واضح است. (1392/03/14 بیانات در مراسم بیست و چهارمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی)»

-    دفاع از طبقات محروم

«البته وقتی می‌گوییم «مردم»، منظور همه طبقات مردمند؛ لیکن بدیهی است کسانی از مردم باید بیشتر مورد توجّه قرار گیرند که بیشتر مورد محرومیت قرار گرفته‌اند؛ لذا امام دائماً روی طبقات محروم و پابرهنگان کشور تکیه می‌کردند.  (1380/03/14 بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره)» در اقتصاد، اصول امام تکیهی به اقتصاد ملی است؛ تکیهی به خودکفائی است؛ عدالت اقتصادی در تولید و توزیع است؛ دفاع از طبقات محروم است. (1392/03/14 بیانات در مراسم بیست و چهارمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی)»

-    عدالت اجتماعی

 «  از مشخصه‌های خطّ امام، عدالت اجتماعی و کمک به طبقات مستضعف و محروم است که امام آنها را صاحب انقلاب و صاحب کشور می‌دانست. امام، پابرهنگان را مهمترین عنصر در پیروزیهای این ملت می‌دانست. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    علاقه و حساس بودن به سرنوشت مسلمانان عالم

«محور دیگر، علاقه و حساس بودن به سرنوشت مسلمانان عالم است. مسلمانان عالم، عقل استراتژیک نظام اسلامی به حساب می‌آیند. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    تعالی علمی و سازندگی کشور

«و بالاخره تعالی علمی و سازندگی کشور. (1378/03/14 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌)»

-    طرد اجانب، طرد دشمنان مسلمین و دشمنان اسلام

«پیام امام بزرگوار ما به مسلمانان این بود: طرد اجانب، طرد دشمنان مسلمین و دشمنان اسلام. (1378/03/12 بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مراسم سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»

-    عرصه تکلیف مسؤولان در قبال مردم

«در اسلام و نظام جمهوری اسلامی، فلسفه مسؤولیت پیدا کردنِ مسؤولان در کشور این است که برای مردم کار کنند. مسؤولان برای مردمند و خدمتگزار و مدیون و امانتدار آنها هستند. مردم، محورند. کسی که در نظام جمهوری اسلامی مسؤولیتی به دست می‌آورد، باید همه همّ و غمّش برای مردم باشد؛ هم برای دنیای مردم، هم برای مادیّت مردم، هم برای معنویّت مردم، هم برای ایجاد عدالت در میان مردم، هم برای احیای شأن انسانی مردم، هم برای آزادی مردم. اینها جزو وظایف اصلی حکومت است. (1380/03/14 بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره)»

اقدامات شاخص امام

از دیدگاه مقام مغظم رهبری، براخی از شاخص ترین کارهای بزرگ امام ( ره ) عبارتند از:

-    احیای اسلام

-    اعاده‌ی روح عزت به مسلمین

-    دادن احساس درک امت اسلامی به مسلمانان

-    ازاله‌ی یکی از مرتجعترین و پلیدترین و وابسته‌ترین رژیمهای منطقه و جهان

-    ایجاد حکومتی بر مبنای اسلام

-    ایجاد نهضت اسلامی در عالم

-    نگرشی جدید در فقه شیعه

-    ابطال باورهای غلط در باب اخلاق فردی حکام

-    احیای روحیه‌ی غرور و خودباوری در ملت ایران

-    اثبات این نکته که «نه شرقی و نه غربی»، یک اصل عملی و ممکن است

«امام حقایق فراموش‌شده اسلام را احیاء کرد؛ عدالتخواهی اسلام را سرِ دست بلند کرد؛ ضدّیت اسلام را با تبعیض و اختلاف طبقاتی و اشرافیتها علنی کرد. (1382/03/14 بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»اولین کار بزرگ او، احیای اسلام بود. دومین کار بزرگ او، اعاده‌ی روح عزت به مسلمین بود.سومین کار بزرگ او این بود که به مسلمانها احساس درک امت اسلامی داد.چهارمین کار بزرگ او، ازاله‌ی یکی از مرتجعترین و پلیدترین و وابسته‌ترین رژیمهای منطقه و جهان بود.کار پنجم او، ایجاد حکومتی بر مبنای اسلام بود.کار ششم او، ایجاد نهضت اسلامی در عالم بود.هفتمین کار بزرگ او، نگرشی جدید در فقه شیعه بود.کار هشتم او، ابطال باورهای غلط در باب اخلاق فردی حکام بود.در دنیا پذیرفته شده است که کسانی که در رأس اجتماعات قرار میگیرند، اخلاق فردیِ خاصی داشته باشند! تکبر ورزیدن، برخوردار بودن از زندگی راحت و مسرفانه، تجمل‌گرایی، خودرأیی و خودخواهی و امثال اینها، چیزهایی است که مردم دنیا قبول کردند که کسانی که در رأس حکومتها قرار میگیرند، این اخلاق را داشته باشند.امام ما این باور غلط را عوض کرد و نشان داد که رهبر محبوب و معشوق یک ملت و دیگر مسلمانان عالم، میتواند زندگی زاهدانه‌یی داشته باشد و به جای کاخهای مجلل، در یک حسینیه از دیدارکنندگان پذیرایی کند و با لباس و زبان و اخلاق انبیا با مردم برخورد کند. کار نهم او، احیای روحیه‌ی غرور و خودباوری در ملت ایران بود.و بالاخره دهمین کار بزرگ او، اثبات این نکته بود که «نه شرقی و نه غربی»، یک اصل عملی و ممکن است. (1368/04/23 بیانات در خطبه‌های نمازجمعه)

-    قوّت و عزّت بخشیدن به مسلمین

«امام بزرگوار ما به اسلام و مسلمین قوّت و عزت بخشید. (1370/03/14 بیانات در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی(ره)» «او علاوه بر اینکه خود، مظهر عزت نفس و اقتدار معنوی بود، روح عزت را در ملت هم زنده کرد. (1391/03/14 بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره)»«امام بزرگوار، ملت ایران را به برگشت به اسلام دعوت کرد و گفت بیایید به اسلام به معنای حقیقی کلمه عمل کنید. نه فقط عمل کردن در داخل مسجدها و به صورت عبادات فردی؛ بلکه به صورت عمل کامل این کار را انجام دهید و نظام زندگی را از اسلام بگیرید. به همین خاطر، جمهوری اسلامی را تشکیل داد. در نقطه دوم هم روحیه این ملت را احیا و بازسازی کرد. به ملت ایران آموخت و فهماند که قدرت دارد و می‌تواند. (1375/03/16 بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم و میهمانان خارجی شرکت‌کننده در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی (ره)»«امام می‌خواست روحیه «توانستن» را در ما زنده کند. (1373/02/13 بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان )»

-    از غربت درآوردن اسلام

«هنر بزرگ و خدمت بی‌بدیل امام بزرگوارمان این بود که اسلام را از غربت درآورد. (1370/03/15 بیانات در دیدار جمعی از مهمانان خارجی)»

-    مورد ملاحظه قرار دادن همه عناصر و اجزایی را که می‌توانست نظام جمهوری اسلامی استوار و ماندگار کند.

«امام در ساخت و مهندسیِ نظام جمهوری اسلامی، همه عناصر و اجزایی را که می‌توانست این نظام را استوار و ماندگار کند، مورد ملاحظه قرار داد و با مهارتِ تمام این عناصر اصلی را در درون این بنای شامخ و مستحکم کار گذاشت. این عناصر اصلی عبارت است از اسلام، مردم، قانونگرایی و دشمن‌ستیزی. (1380/03/14 بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره)»

-    تأکید بر سربندهای اساسی

«جمهوری اسلامی حج را شناخت. این، بصیرت امام بود. امام درست در سربندهای اساسی انگشت گذاشته بود. در اسلام خیلی واجب وجود دارد، روزه هم یک واجب اساسی است؛ اما امام روی نماز جمعه و روی حج - یعنی آن بخشهای حساس و سربندهای مهم - خیلی تکیه کرد و دایم از سال اول نسبت به حج حرف داشت و پیام می‌داد. (1370/04/23 بیانات در دیدار کارگزاران حج)»

-    تأکید بر سیاست های اصلی  دشمنان

«همه سیاستهای دشمنان اسلام در طول مبارزه با اسلام - که این یکی دو قرن اخیر، اوج این مبارزه بوده است - در این دوچیز متمرکز می‌شود: یکی دور کردن مسلمین از احکام اسلام و دوم تحقیر مسلمین و شکستن و خرد کردن روحیه آنان.امام روی این دونقطه تکیه کرد. (1375/03/16 بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم و میهمانان خارجی شرکت‌کننده در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی (ره)»

درس های امام

از دیدگاه مقام معظم رهبری، درس های حرکت  امام عبارتند از:

-    وحدت کلمه و حفظ انسجام و محبت به یکدیگر و دور ریختن عوامل تفرقه و اختلاف

-    حضور عمومی در صحنه

«همه باید در این برهه‌ی زمانی، دو درس را از امام به یاد داشته باشیم: اول، وحدت کلمه و حفظ انسجام و محبت به یکدیگر و دور ریختن عوامل تفرقه و اختلاف؛ دوم، حضور عمومی در صحنه؛ همچنان که امروز بحمداللَّه همه‌ی ملت ایران در صحنه حاضرند. (1368/04/15 بیانات در مراسم بیعت اقشار مختلف مردم)»

-    اسلام هدف انقلاب است

-    سربازان این انقلاب و لشکر این انقلاب، مستضعفان و پابرهنگان و همچنین قشر جوانند

«دو نکته اساسی در حرکت امام بزرگوار بود که همین دو نکته، سرمایه ارزشمند این انقلاب بود و هست: یکی این است که هدف این انقلاب، اسلام است. دوم این که سربازان این انقلاب و لشکر این انقلاب، مستضعفان و پابرهنگان و همچنین قشر جوانند. (1377/03/14 بیانات در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)»

-    عمل و اقدام، برای نتیجه نیست

«این درس را هم امام(ره) به ما آموختند که عمل و اقدام، برای نتیجه نیست. نتیجه، در آن نیت خالصی است که شما در حین اقدام دارید. نتیجه با خداست؛ ما باید تکلیفمان را انجام بدهیم. (1369/01/01 بیانات در دیدار مسؤولان کشوری و لشکری در نخستین روز از سال نو)»

-    پرهیز از غرور

«امام ماها را توصیه میکردند به این که مغرور نشویم، خودمان را بالاتر از مردم ندانیم، خودمان را بالاتر از انتقاد ندانیم، بی‌عیب ندانیم. همه‌ی مسئولین طراز اول کشور این را از امام شنیده بودند که بایستی آماده باشیم؛ اگر چنانچه از ما عیب گرفتند، نگوئیم ما بالاتر از اینیم که عیب داشته باشیم، بالاتر از اینیم که به ما انتقادی وارد باشد. خود امام هم همین جور بود. ایشان، هم در نوشته‌های خود - بخصوص در اواخر عمر شریفش - هم در اظهارات خود، بارها گفت من در فلان قضیه اشتباه کردم. اقرار کرد به این که در فلان قضیه خطا کرده است؛ این خیلی عظمت لازم دارد. روح یک انسانی باید بزرگ باشد که بتواند یک چنین حرکتی را انجام دهد؛ خودش را منسوب کند به اشتباه و خطا. این معنویت امام بود، این اخلاق امام بود؛ این یکی از ابعاد مهم درس امام به ماست. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره(»

-    ارتباط مسئولین با مردم

«امام دوست میداشت که با مردم ارتباط داشته باشیم، مأنوس باشیم؛ اصرار داشت که خدمات به اقصی‌ نقاط کشور برده شود؛ مردم نقاط دور، از خدمات عمومی کشور بهره‌مند شوند. اینها ناظر به آن بُعد عدالت امام بزرگوار بود. امام اصرار داشت که مسئولین از میان مردم انتخاب شوند، از خود مردم باشند، وابستگی‌ها ملاک قبول مسئولیتها نباشد. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره)»

-    پر هیز از تکیه‌ی به ثروت و  قدرت برای گرفتن مسئولیت

«از نظر امام بزرگوار، تکیه‌ی به ثروت و تکیه‌ی به قدرت برای گرفتن مسئولیت، جزو خطرهای بزرگ برای کشور و برای انقلاب بود. خب، اینها ابعاد خط امام است. (1390/03/14 بیانات در بیست و دومین سالگرد امام خمینی(ره)»

آرمان های امام (ره)

از دیدگاه مقام معظم رهبری آرمان های امام ( ره ) عبارتند از:

-    عدالت اجتماعی

-    ترجیح پابرهنگان در نظام اسلامی و در کشور ما و نیز ترجیح منافع و خواستها و انگیزه‌ها و احساسات آنها بر مرفهان

-    حمایت مردم از مسؤولان و آن را فریضه دانستن

-    تکیه‌ی مردم بر نیروهای خودشان

-    حرکت به سمت جوشاندن سرچشمه‌های استعداد در درون کشور و خودکفایی

-    مقابله با استکبار

-    خط جدایی از ابرقدرتها و قدرتهای دخالت‌کننده

-    مبارزه‌ی با قدرتهای ظالم و ستمگر عالم

-    بزرگ واصلی شمردن مسأله‌ی فلسطین

از آرمانهایی که به وسیله‌ی امام(رضوان‌اللَّه‌تعالی‌علیه) ترسیم شده، چشم پوشی نخواهیم کرد؛ چه در زمینه‌ی مسایل داخلی، چه در زمینه‌ی عدالت اجتماعی، چه در زمینه‌ی ترجیح پابرهنگان در نظام اسلامی و در کشور ما و نیز ترجیح منافع و خواستها و انگیزه‌ها و احساسات آنها بر مرفهان - و به تعبیر امام، مرفهان بی‌درد - چه در زمینه‌ی حمایت مردم از مسؤولان و آن را فریضه دانستن، چه در زمینه‌ی تکیه‌ی مردم بر نیروهای خودشان و حرکت به سمت جوشاندن سرچشمه‌های استعداد در درون کشور و خودکفایی، چه در زمینه‌ی مسایل خارجی، یعنی مقابله با استکبار، خط جدایی از ابرقدرتها و قدرتهای دخالت‌کننده؛ آن چیزی که با عنوان افتخارآمیز «نه شرقی، نه غربی» - در آن روزی که دنیا واقعاً بلوک‌بندی شرق و غرب داشت - معرفی می‌شد، مبارزه‌ی با قدرتهای ظالم و ستمگر عالم، مقابله و معارضه‌ی حتمی با هر نشانه‌یی از سلطه‌گری که در دنیا مشهود باشد - در هرجای دنیا فرقی نمی‌کند، از نظر ما تسلط چنگالهای نظام سلطه نسبت به هر ملت و هر کشوری و در هرجایی مردود است - و نیز در زمینه‌ی بزرگ واصلی شمردن مسأله‌ی فلسطین و بقیه‌ی خطوط روشنی که امام ترسیم کردند. (1369/05/01 بیانات در دیدار با مسؤولان وزارت امور خارجه و سفرا و کارداران جمهوری‌اسلامی‌ایران)

-    اصرار فراوان بر استقلال حقیقی و همه‌جانبه‌ی ملت

-    پافشاری فراوان و تمام‌نشدنی بر حفظ اصول دینی و شرع و فقه اسلامی

-    توجه به ملتهای مسلمان و مظلوم دنیا

-    مرعوب نشدن در مقابل قدرتهای جهانی

آرمانهای بزرگی که امام(ره) بیان میکردند، عبارت بود از: مبارزه با استکبار جهانی، حفظ اعتدال قاطع در خط «نه شرقی و نه غربی»، اصرار فراوان بر استقلال حقیقی و همه‌جانبه‌ی ملت - خودکفایی به معنای کامل - پافشاری فراوان و تمام‌نشدنی بر حفظ اصول دینی و شرع و فقه اسلامی، ایجاد وحدت و همبستگی، توجه به ملتهای مسلمان و مظلوم دنیا، عزت بخشیدن به اسلام و ملتهای اسلامی و مرعوب نشدن در مقابل قدرتهای جهانی، ایجاد قسط و عدل در جامعه‌ی اسلامی، حمایت بیدریغ و همیشگی از مستضعفان و محرومان و قشرهای پایین جامعه و لزوم پرداختن به آنها. (1368/03/16 بیانات در مراسم بیعت نخست‌وزیر و هیأت وزیران‌)

مطلب فوق مربوط به سایر رسانه‌ها می‌باشد و خبرگزاری فارس صرفا آن را بازنشر کرده است.

http://fna.ir/OUO2MZ