در چند هفته اخیر مسئولان اظهارنظرهای متناقضی در مورد افزایش قیمت نان با توجیه افت کمی و کیفی آن مطرح و تلاش کرده‌اند تا بهبود کیفیت، کاهش ضایعات و ساماندهی تولید و عرضه نان را منوط به افزایش چندباره قیمت‌ها کنند؛ رویکردی که در چند سال گذشته قادر به ساماندهی بازار نان نبوده است. با اجرای مرحله نخست هدفمندی یارانه‌ها در آذر‌ماه89، ساماندهی بازار گندم، آرد ونان نیز از سال90 با افزایش قیمت‌ها و پرداخت یارانه نقدی 4هزار و 500تومانی کلید خورد.

در آغاز هدفمندی یارانه نان مسئولان وقت با ارائه طرح جامع ساماندهی گندم، آرد و نان بر افزایش سهم نان صنعتی در سبد مصرفی خانوار، کاهش دورریز و نوسان قیمت‌ها از طریق تشدید برخوردهای نظارتی تأکید کرده و از کاهش ضایعات نان به کمتر از 20درصد خبر دادند. وضعیت کنونی قیمت و عرضه نان حاکی از آن است که نه‌تنها این اهداف محقق نشده بلکه تازه‌ترین اظهارنظر دست اندرکاران از افزایش نارضایتی مردم و نانوایان با افت کمی و کیفی و افزایش ضایعات و رشد هزینه تمام‌شده تولید نان حکایت دارد.

با آغاز اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها نیز دولت یازدهم بر تثبیت قیمت نان تأکید کرد اما کیفیت نه چندان مناسب گندم تولید داخل موجب افت کیفی آرد و رشد دلال‌بازی در این صنعت شده و افزایش ضایعات نان را موجب شده است. در شرایطی که هنوز نان صنعتی سهمی حداکثر 15درصدی در سبد مصرفی خانوار داشته و کاهش وزن چانه خمیر، کوچک‌تر شدن حجم انواع نان سنتی و افت شدید کیفی به گلایه مصرف‌کنندگان تبدیل شده است، زمزمه‌های افزایش چندباره قیمت نان به بهانه بهبود کیفیت و کاهش تخلفات تولید و عرضه آن به گوش می‌رسد.

• افزایش قیمت نان از تأیید تا تکذیب

زمزمه‌های جدید افزایش قیمت نان به بهانه بهبود کیفیت چندی پیش همزمان با گشایش نمایشگاه نان توسط معاون بازرگانی داخلی وزیر صنعت مطرح شد. مجتبی خسروتاج از نارضایتی مردم و نانوایان از کیفیت و قیمت نان خبر داده و بر بررسی دولت برای بهبود کیفیت نان و افزایش قیمت‌ها تأکید کرد؛ رویکردی که محمد شریعتمداری، معاون اجرایی رئیس‌جمهور نیز با اعلام تصمیم‌گیری کارشناسی دولت درباره قیمت نان با لحاظ منافع مردم و نانواها بر آن تأکید کرد. این اظهارنظرها که زمینه گرانی خودسرانه 100تا 200تومانی قیمت برخی انواع نان سنتی در نانوایی‌های سطح شهر و تشدید کم‌فروشی و کاهش وزن چانه خمیر را فراهم کرده بود با واکنش معاون اول رئیس‌جمهور مواجه شد. اسحاق جهانگیری با بیان اینکه دولت هیچ بحث یا تصمیمی در مورد افزایش قیمت نان نداشته است، از ابلاغ بخشنامه‌ای خبر داد که مسئولان دستگاه‌های اجرایی را از انتشار بدون هماهنگی مطالبی که هنوز قطعی نشده منع خواهد کرد.

• کاهش وزن و افزایش ضایعات نان

به گفته مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، وزن فعلی چانه‌ای که برای پخت نان درنظر گرفته می‌شود کمتر از وزن قانونی آن است. همچنین میانگین دور ریز و ضایعات نان کشور حدود 20تا 30درصد برآورد شده که این میزان با اهداف اقتصاد مقاومتی و حفظ حراست از بیت‌المال و سرمایه‌های کشور منافات دارد. علی قنبری گفت: اکنون حدود 80تا 90درصد نان تولیدی کشور به‌صورت دستی و سنتی تولید می‌شود که از لحاظ بهداشت، سلامت مصرف‌کننده و همچنین ضایعات دور ریز با مشکل مواجه است. وی با اشاره به واقعی ‌کردن قیمت نان به ایسنا گفت: این موضوع سبب می‌شود نانوایان با توجه به سود معقول و جبران هزینه‌ها به تعهدات اجتماعی خود در مقابل مشتریان عمل و مشتری‌مداری را مدنظر قرار داده و با تولید نان سالم، بهداشتی، باکیفیت و با وزن مناسب درصدد جذب مشتری برآیند.