علی آزادگان در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه اصطلاح ماه آبی ( blue moon ) در فرهنگهای شرقی به ویژه غرب آسیا کاربردی ندارد گفت: تا این اواخر که با رشد شبکه های اجتماعی افراد ناوارد به عرصه اطلاع رسانی وارد نشده بود اصطلاح ماه آبی رایج نبود و فقط در کشورهایی که از تقویم گریگوری یا همان میلادی استفاده می کنند کاربرد داشت.
این کارشناس نجوم با بیان اینکه اگر طی یک فصل چهار بار ماه کامل دیده شود ( به جای سه بار) به آن ماه اضافی یا ماه آبی می گویند، گفت: این رویداد، ریشه ای مسیحی دارد و برخاسته از تعالیم کلیسایی است.
آزادگان افزود: البته به دلیل اشتباهی که در یکی از مجلات خارجی (اسکای اند تلسکوپ) چاپ مارس ۱۹۴۶ رخ داد، اکثرا تعریف ماه آبی را وجود دو ماه بدر در طی یک ماه میلادی می دانند که با تعریف رسمی این موضوع متفاوت است؛ بدان معنا که ماه برای چهارمین بار در فصل دیده نشود و دوبار در ماه دیده شود.
به گفته وی، موضوع دیگری که این اواخر بسیار رایج شده ابرماه ها هستند؛ هرچند ابرماه اصطلاحی رسمی در نجوم نیست ولی معمولا زمانی که ماه بدر (یا محاق) با حضیض مدار ماه همزمان باشد آن را ابرماه یا super moon می نامند.
آزادگان اظهار کرد: اصولا اگر فاصله ماه از زمین کمتر از ۳۶۰ هزار کیلومتر باشد آن را ابرماه می نامند. مانند ماه بدر ۱۱ دی ماه ۱۳۹۶ که ماه حدود ۳۵۰۰ کیلومتر از این مقدار نزدیکتر بود. اما ماه بدر ۱۱ بهمن ماه هزار کیلومتر هم از این حد دورتر و فاصله آن با زمین حدود ۳۶۱ هزار کیلومتر است. بنابراین خیلی شایسته ابرماه بودن هم نیست.
وی با بیان اینکه همچنین سرخی یا خونین بودن ماه نیز از جمله شایعاتی است که باب شده است، خاطر نشان کرد: باز هم ترجمه کلمه به کلمه بدون توجه به مفهوم نجومی این پدیده باعث این خطا شده است؛ منظور از ماه سرخ یا خونین، رخ دادن پدیده ماه گرفتگی یا خسوف است.
این کارشناس نجوم ادامه داد: در حین خسوف سایه زمین روی ماه بدر می افتد و آن را تیره می کند، اما به دلیل اینکه زمین سیاره ای دارای جو است، نور خورشید شکسته شده در جو زمین به ماه می تابد و آن را سرخ می کند.
آزادگان عنوان کرد: بنابراین برای ۱۱ بهمن ماه جز ماه گرفتگی پیش بینی دیگری نمی توان داشت و ابرماه سرخ آبی یا خونین تنها اصطلاحی برای ایجاد هیجانی کاذب است در حالی که تماشای ماه گرفتگی خود جذابیت و هیجان ویژه ای دارد.
وی افزود: همه مراحل این ماه گرفتگی از ایران قابل رویت نخواهد بود و در امریکای غربی و اقیانوسیه قابل مشاهده و رصد است.
