به گزارش سرویس پژوهشی ایسنا، این طرح پژوهشی با عنوان «برآورد منافع کل اقتصادی ناشی از حضور جمهوری اسلامی ایران در جنوبگان» در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی دفاع شده است.

دکتر شیما مدنی، مجری این طرح پژوهشی در این خصوص اظهار کرد: علم و فناوری از مهم ترین دلایل کشورها برای حضور در این قاره است و به عنوان عامل رقابت‌پذیری کشورها در قرن 21 تعریف شده است.

وی تصریح کرد: کشورهایی که قدرت دستیابی به علوم روز دنیا را داشته باشند، می‌توانند بر تعاملات بین‌المللی تاثیرگذار بوده و منافع راهبردی خود را نیز بواسطه انباشت دانش خود تضمین کنند.

مدنی، حضور جمهوری اسلامی ایران را به عنوان کشور پیشرو از منظر علمی در منطقه، در جنوبگان ضروری دانست و افزود: ایران باید حضور علمی خود را در این قاره پررنگ‌ کند.

مدنی، منافع جمهوری اسلامی ایران در قطب جنوب را شامل منافع اقتصادی و راهبردی عنوان و تصریح کرد: منافع اقتصادی نیز به سه دسته منابع تجدیدشونده، منابع تجدیدناپذیر و منافع غیرقابل‌استحصال تقسیم می‌شوند.

وی گفت: در بخش منابع تجدیدشونده بحث شیلات و ماهیگیری و همچنین توده‌های یخ در جنوبگان مورد بررسی قرار گرفتند. دسته دوم منابع تجدیدناپذیر هستند که شامل منابع کانی و معدنی هستند. دسته سوم منابع غیرقابل استحصال است و شامل منابعی می‌شود که علیرغم ایجاد منافع اقتصادی ملموس برای اقتصاد کشور، نیاز به استخراج و یا خارج کردن منبعی از قطب جنوب نیست و مهمترین آنها برای این قاره، تحقیقات و آموزش و گردشگری است که از این میان و بر اساس معاهده جنوبگان، تحقیقات و فناوری مهم ترین دلیل حضور کشورها در این قاره مطرح شده است.

وی خاطرنشان کرد: در این مطالعه منافع سالیانه ناشی از حضور در جنوبگان در چهار سطح با درجات اطمینان مختلف برآورد شده است. بنابراین با در نظر گرفتن منافع و هزینه‌های ناشی از حضور در جنوبگان، نتایج نشان‌دهنده منافع بسیار بالای سرمایه‌گذاری در این حوزه برای کل کشور بوده و می‌تواند توجیه اقتصادی بسیار مناسبی برای حضور در این قاره باشد تا بواسطه آن بتوان منافع آتی و یا بالقوه بیشتری کسب کرد.

محقق طرح اضافه کرد: طبق برآوردهای اقتصادی این پژوهش، منافع اقتصادی جنوبگان در صورتی که بتوان از تمام ظرفیت‌های آن استفاده کرد حداقل بالغ بر سه میلیارد دلار در سال برای اقتصاد کشور خواهد بود.

این عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی معتقد است که با توجه به حضور کشورهای منطقه و خاورمیانه مانند هند، پاکستان و ترکیه در جنوبگان و دستیابی به علوم مرتبط با اقیانوس‌شناسی، ایران نیز باید به منظور حفظ مزیت علمی خود، در این وادی قدم گذاشته و حضور علمی خود را در این قاره پررنگ‌تر کند تا مزیت علمی خود را در منطقه افزایش دهد.

در ادامه دفاع از این طرح پژوهشی، دکتر فرهاد رهبر استاد دانشگاه تهران که به عنوان داور این طرح پژوهشی حضور یافته بود، ضمن قدردانی از پژوهشگران پژوهشگاه که با نگاه آینده پژوهانه، در صدد تحول در آینده علمی کشور هستند، با بیان سخنانی اظهار کرد: همیشه فرصتها وجود ندارند، فرصتها خیلی سریع بوجود می آید و از بین می رود و مشخص نیست در آینده فرصتی پیش آید که جمهوری اسلامی ایران از آن استفاده کند یا نه. بنابراین باید از این فرصت استفاده کرد.

وی بحث جنوبگان را یکی از این فرصتها عنوان کرد و گفت: موضوع جنوبگان هنوز در دنیا مالکیتی برای آن در نظر گرفته نشده است. شاید در آینده حضور چند محقق منشاء تصمیم گیری برای حضور کشورها باشد که بتوانند در جنوبگان حضور پیدا کنند.

وی در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: درگذشته فرصت استفاده از مدارهای فضایی را از دست دادیم. موضوعی که ایران می توانست تملک کند و در آن حضور داشته باشد. امروز اگر بخواهیم ماهواره ای داشته باشیم و از آن استفاده کنیم باید از کشوری که در گذشته این مدار را به نام خودش به ثبت رسانده، برای مدت محدود اجاره کنیم.

وی اضافه کرد: شاید در آینده نه چندان دور چنین وضعیتی در جنوبگان به وجود بیاید. پس بنابراین کاری که پژوهشگاه آغاز کرده شروع بسیار خوبی است ولی باید برای متقاعد کردن تصمیم سازان، علاوه بر این طرح پژوهشی، کارهای دیگری نیز صورت گیرد.

دکتر رهبر، حرکت پژوهشگاه را بسیار خوب و ارزنده ارزیابی و تصریح کرد: پژوهشگاه باید این موضوع را به یک خواست همگانی از بالاترین مقام اجرایی کشور تا سطوح مختلف در دستگاه‌های مختلف اجرایی تبدیل کند.

وی ایجاد پایگاه پشتیبانی در آمریکای لاتین را به عنوان الزامات حضور در جنوبگان دانست و افزود: ما می‌توانیم در ابتدا پایگاهی اقتصادی نزدیک جنوبگان در آمریکای لاتین ایجاد کنیم تا کار پشتیبانی پایگاه اصلی در قطب جنوب را بر عهده داشته باشد.

دکتر وحید چگینی، رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی نیز در ادامه دفاع طرح پژوهشی، بحث جنوبگان و حضور در آن را حائز اهمیت خواند و گفت: جمهوری اسلامی ایران منافع راهبردی زیادی دارد و در این راستا باید برای حضور در قطب جنوب زودتر اقدام کند و در آن جا پایگاه تحقیقاتی ایجاد کند.

وی تصریح کرد: با عضویت ما در اسکار (کمیته علمی تحقیقات جنوبگان)، زمینه لازم برای این حضور فراهم شده و این دیگر به همت ما و نظر مسؤولان کشور بر می‌گردد که امیدوارم موافقت کنند.

وی هدف پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی را پیگیری این طرح از جنبه های گوناگون دانست و افزود: این طرح فایده‌های علمی و اقتصادی زیادی برای کشور دارد و در حال حاضر پژوهشگاه در حال بررسی منافع دیگر این طرح از نظر راهبردی و غیره است که مشخص کند این طرح در مجموع چه منافعی برای کشور خواهد داشت.

چگینی ادامه داد: با توجه به طرح پژوهشی که دکتر مدنی انجام داده، ما نسبت به آینده حضور در جنوبگان و توجیه آن دید بهتری پیدا کرده ایم و این مطالعات کمک می کند در مجامعی که نیاز باشد بحث اقتصادی و مالی جنوبگان گفته شود، ما حرفی برای گفتن داشته باشیم.

وی اضافه کرد: پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در راستای حضور در جنوبگان، ارتباطات بین المللی خوبی با کشورهایی که هم اکنون در قطب جنوب حضور دارند و تعامل خوبی با جمهوری اسلامی ایران دارند مانند نیوزلند، مالزی و غیره برقرار کرده است که به طور قطع می تواند تاثیر خوبی در روند ایجاد پایگاه تحقیقات جنوبگان جمهوری اسلامی ایران در بر داشته باشد.

انتهای پیام