قاسم محب علی در گفت‌وگو با ایسنا، در ارزیابی خود از تحولات اخیر خاورمیانه به ویژه در کشورهای عراق، لبنان و سوریه اظهار کرد: در عراق و لبنان که منافع براساس ساختار طائفه‌ای توزیع می‌شود، رهبران آنها از جانب مردم تصمیم می‌گیرند، به عنوان مثال در لبنان مناصب موروثی است و پدر سعد حریری هم نخست‌وزیر بود و یا در خانواده جنبلاط نیز همین‌طور است. همچنین در عراق هم ساختارها براساس طائفه‌ای شکل گرفته و خانواده‌هایی در عراق قدرت را قبضه کرده و منافع را بین خودشان توزیع می‌کنند در حالی که عراق بیش از ۴.۵ یا پنج میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کند اما منافع آن به مردم عراق نمی‌رسد.
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه افزود: به نظر می‌رسد زمینه‌های این اعتراضات به مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در این کشورها بر می‌گردد اما با توجه به تحولات و شرایطی که به لحاظ اجتماعی و سیاسی به وجود آمده و در ابعاد بین‌المللی هم مطرح شده دیگر آن ساختارها مورد حمایت نیست.
وی در ادامه بیان کرد: از طرفی در کشورهایی مانند عراق، سوریه و لبنان تمام نیروهای سیاسی یک حامی خارجی داشته و یا متکی به قدرت‌های بیرونی هستند. در واقع مداخلات خارجی در شکل‌گیری قدرت و تقسیم منافع صورت می‌گیرد و در حال حاضر این مساله مورد رضایت مردم نیست.
مدیرکل پیشین بخش خاورمیانه وزارت خارجه اضافه کرد: مردم هر کشوری علاقه‌مند هستند که حکومت‌شان انتخاب خود آنها باشد. استقلال و حق تعیین سرنوشت یک مساله اساسی برای افکار عمومی و مردم هر کشور است و طبیعتا مداخلات خارجی چه مشروع باشد و چه غیرمشروع، مورد علاقه مردم نخواهد بود.
محب‌علی با تاکید بر اینکه در هر سه کشور عراق، سوریه و لبنان مداخلات خارجی و رقابت میان قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی وجود دارد، تصریح کرد: طبیعتا قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از اینگونه زمینه‌ها برای پیشبرد اهداف خودشان استفاده می‌کنند و یا وقتی حادثه‌ای رخ می‌دهد بر امواج آن سوار می‌شوند و سعی می‌کنند رقیب خود را تضعیف کرده و یا از آن امتیاز بگیرند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه درباره اینکه آیا زمان آن نرسیده که کشورهای منطقه یک الگو و طرح واحد به منظور رسیدن به صلح و ثبات طراحی کنند، گفت: در درجه اول صلح و سپس ثبات و امنیت به نفع همه کشورهای منطقه است و رهبران این کشورها باید به این نتیجه برسند و از مداخله در امور داخلی یکدیگر خودداری کنند اما جریانات تندرو مانند داعش و یا اخوان المسلمین هیچ کدام حاکمیت‌های ملی را نمی‌پذیرند به عنوان مثال داعش منطقه قدرت خود را فراتر از عراق و سوریه می‌داند.
محب‌علی همچنین بیان کرد: بنابراین چنین مشکلاتی در خاورمیانه وجود دارد و جدا از مباحث اجتماعی، سیاسی، اختلافات قومی -مذهبی هم دیده می‌شود. امروزه اما مقوله امنیت، ملی نیست بلکه جهانی است و کشورهای قدرتمند به خود اجازه می‌دهند تا در خاورمیانه مداخله کنند و این قبیل مداخلات رسیدن به وضعیت با ثبات را با مشکل مواجه می‌کند.
مدیرکل پیشین بخش خاورمیانه وزارت خارجه در پایان خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران بیش از هر کشور دیگری از صلح، ثبات و امنیت در خاورمیانه سود می‌برد، ما باید منادی صلح باشیم و کشورهای منطقه هم باید به مردم و ملت خود اجازه دهند سرنوشت‌شان را تعیین کنند و تمامیت ارضی و استقلال کشورها را مورد حمایت قرار دهند.
انتهای پیام
