به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، کشاورزی فعالیتی سرشار از مخاطره است و نقش بسیار مهمی در اقتصاد بسیاری از کشورها از جمله ایران ایفا می‌کند.

علاوه بر دو بخش صنعت و خدمات، تاثیر بخش کشاورزی در اقتصاد کشورمان را نباید نادیده گرفت و همواره با انجام حمایت‌های موثر از تولید کنندگان بخش کشاورزی در راستای افزایش انگیزه آنها برای ارتقای کمی و کیفی محصولات تلاش کرد.

یکی از عوامل رکود در بخش کشاورزی فعالیت دلالان در این بخش است که سودجویی و منفعت طلبی این گروه همواره نارضایتی فعالان و بهره‌برداران بخش کشاورزی را به دنبال داشته است.

*نبود یک تشکل خاص در زمینه خرید و فروش محصولات کشاورزی

حضور و فعالیت دلالان در حوزه‌های مختلف کشاورزی نابه‌سامانی‌های زیادی را هم برای تولید کنندگان و هم برای مصرف کنندگان به وجود می‌آورد که برنامه‌ریزی اصولی و حساب شده در این زمینه می‌تواند بسیاری از مشکلات بهره‌برداران و مصرف کنندگان را برطرف کند.

مسئولان ذی‌ربط نیز به یقین از پیامدها و آثار سوء حضور دلالان در بخش کشاورزی و سودجویی آنها باخبرند و هرکدام از مسئولان اجرایی اظهار نظرهایی در مورد پدیده شوم دلالی داشته و اکثریت آنها بر برخورد قاطع و ساماندهی فعالیت دلالان در بخش کشاورزی تاکید دارند.

نبود یک مجموعه منسجم و تشکل خاص در زمینه خرید و فروش محصولات کشاورزی موجب می‌شود تا واسطه‌ها خارج از هر معیار و ضوابطی عمل کرده و محصولات تولیدی کشاورزان را با حداقل قیمت خریداری و با حداکثر قیمت به دست مصرف کننده برسانند.

*فعالیت یک سوم فعالان اقتصادی استان زنجان در بخش کشاورزی

استان زنجان نیز از جمله استان‌های مهم کشورمان در تولید انواع محصولات کشاورزی به شمار می‌رود که کشاورزی این استان نیز همچون سایر استان‌های کشورمان از فعالیت سودجویانه دلالان در امان نبوده است.

بیش از 90 هزار بهره‌بردار در بخش کشاورزی استان زنجان مشغول فعالیت هستند.

بخش کشاورزی یک سوم فعالان اقتصادی استان زنجان را به خود اختصاص داده و یک پنجم از تولیدات ناخالص داخلی استان نیز از این بخش حاصل می‌شود.

حضور دلالان و سودجویی بی قید و بند آنها در بخش کشاورزی استان زنجان به ویژه در سال‌های اخیر داد کشاورزان زنجانی را درآورده، چرا که منفعت طلبی واسطه‌ها موجب شده است که حاصل دسترنج تولیدکنندگان به جیب دلالان رفته و جز ضرر و زیان چیزی عاید کشاورزان نشود.

حضور واسطه‌ها در بخش کشاورزی را نمی‌توان در مجموع منفی ارزیابی کرد چرا که در بسیاری از موارد واسطه‌ها با عملکرد درست خود و بدون سودجویی و دلال بازی کمک شایانی به کشاورزانی که توانایی بازاریابی محصولات خود را ندارند، می‌کنند.

نکته‌ای که در این جا اهمیت دارد ورود عده‌ زیادی در بحث واسطه‌گری و خرید و فروش محصولات کشاورزی به قصد انتفاع شخصی است که موجب شده فعالیت مفید و سودمند تعداد محدودی از واسطه‌ها نادیده گرفته شده و از واسطه به عنوان دلال یاد شود.

در این میان عواملی نیز موجب پیش فروش محصولات از سوی کشاورزان شده و حضور پررنگ دلالان در بخش کشاورزی را باعث می‌شود که وضعیت آب و هوایی و سرمای زودرس از جمله آنها است.

گرفتن وام‌های کشاورزی از بانک‌ها و عدم توانایی در پرداخت آنها نیز موجب می‌شود تا کشاورزان به ناچار محصولات خود را پیش فروش کرده و متضرر شوند.

*خرید تضمینی محصولات کشاورزی راهکاری برای مقابله با دلالان

خرید تضمینی محصولات کشاورزی می‌تواند راهکاری برای کوتاه کردن دست دلالان در عرصه تولیدات کشاورزی محسوب شود که بسیاری از کشاورزان زنجانی نیز همواره یکی از مشکلات خود را عدم خرید تضمینی محصولات تولیدی خود عنوان می‌کنند.

مدیر تنظیم بازار محصولات کشاورزی استان زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در زنجان بر لزوم راه‌اندازی شبکه مناسب توزیع محصولات کشاورزی تاکید و اظهار کرد: واسطه‌گری در بازار خرید و فروش محصولات کشاورزی می‌تواند با فرآوری و ایجاد ارزش افزوده همراه باشد که در این صورت می‌توان نقش واسطه‌ها را مثبت ارزیابی کرد.

*افزایش ضایعات محصولات کشاورزی به واسطه فعالیت دلالان

محمدمهدی احمدنیا تصریح کرد: فعالیت واسطه‌ها در بخش کشاورزی به گونه‌ای است که در اکثر مواقع محصول خریداری شده از کشاورزان چندین بار دست به دست شده و سپس به دست مصرف‌کننده می‌رسد که در این زمینه عدم آگاهی از شرایط مناسب نگهداری و انبارداری محصول، ضایعات را افزایش می‌دهد.

وی با بیان اینکه در اکثر کشورها دلالان و واسطه‌ها با انجام اقداماتی از قبیل بسته‌بندی و فرآوری محصول خریداری شده از کشاورز موجب ایجاد ارزش افزوده در کشور می‌شوند، عنوان کرد: این موضوع در کشور ما اتفاق نیفتاده و محصول خریداری شده از کشاورز در سر مزرعه پس از چندین بار دست به دست شدن در بین دلالان بدون هیچ گونه فرآوری به دست مصرف کننده می‌رسد که این امر باعث شده تا ورود دلالان به بخش کشاورزی بسیار مشکل‌ساز شود.

مدیر تنظیم بازار محصولات کشاورزی استان زنجان با اشاره به اینکه در برخی مناطق استان تفاوت 300 درصدی بین قیمت محصول در سر زمین و قیمت محصولی که به دست مصرف‌کننده می‌رسد وجود دارد، خاطرنشان کرد: جهاد کشاورزی استان زنجان آمادگی تعیین استانداردهایی در بخش تنظیم بازار محصولات کشاورزی را دارد و در زمینه برگزاری دوره‌های آموزشی در مورد شرایط مناسب حفظ و نگهداری محصولات و انبارداری اصولی آنها اعلام آمادگی می‌کند.

این مسئول گفت: عدم توانایی برخی کشاورزان در فروش مستقیم محصولات خود به مصرف‌کنندگان موجب پیدایش حلقه‌های واسطه بین تولیدکنندگان اصلی و مصرف‌کنندگان در بخش کشاورزی می‌شود.

احمدنیا با بیان اینکه افرادی که به عنوان واسطه‌ در بخش کشاورزی فعالیت می‌کنند از این کار سودی 20 تا 30 درصدی عایدشان می‌شود، بیان کرد: نمی‌توان نقش افراد به عنوان واسطه در بخش کشاورزی را به طور کامل منفی ارزیابی کرد چون این افراد در حقیقت به کشاورزانی که توانایی بازاریابی تولیدات خود را ندارند کمک می‌کنند.

وی با بیان اینکه واسطه‌ها به نوعی در بخش کشاورزی تمام کشورها فعالیت می‌کنند، اظهار کرد: نکته بحث‌برانگیز در مورد واسطه‌ها یا دلالان در بخش کشاورزی کشورمان ورود افراد زیادی در این حیطه است که مشکل بزرگی برای کشاورزی کشورمان به وجود آورده است.

*ضرورت ساماندهی و فعالیت دلالان بخش کشاورزی زیر نظر اتحادیه‌ای خاص

مدیر جهادکشاورزی شهرستان خرم‌دره نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در زنجان در مورد نقش دلالان در بخش کشاورزی تصریح کرد: به کار بردن واژه دلال در مورد این قشر درست نبوده و موجب می‌شود مردم دیدگاه خوبی نسبت به آنها نداشته باشند.

فریدون داودی با اشاره به اینکه واسطه‌ها موجب نقل و انتقال محصولات کشاورزی در مناطق مختلف شده و این موضوع رونق محصولات را در پی دارد، بیان کرد: مشکلاتی که در زمینه فعالیت دلالان و یا واسطه‌ها در بخش کشاورزی وجود دارد با ساماندهی این قشر برطرف شده و ضروری است تا این قشر زیر نظر یک اتحادیه خاص قرار بگیرند.

وی اظهار کرد: عده معدودی با عنوان دلال در زمینه خرید و فروش محصولات کشاورزی فقط با سودجویی شخصی وارد این بخش شده و در این زمینه فعالیت می‌کنند، بهتر است از واژه واسطه به جای دلال در مورد این قشر استفاده شود چون نمی‌توان فعالیت آنها را در مجموع منفی دانست.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خرم‌دره عنوان کرد: معمولا خرید اکثر محصولات کشاورزی در سطح شهرستان خرم‌دره از طریق واسطه‌ها انجام می‌شود.