«مدرسه‌ی پلی‌تکنیک پاریس» ریاضیدان‌هایی تربیت می‌کند که ‌فلسفه می‌دانند، ورزشکار هستند و از ادبیات سررشته دارند.

این مدرسه‌ی نسبتا بزرگ که از زمان انقلاب فرانسه تأسیس شده است، چندین سال پیش میزبان شاگردان و استادان ایرانی هم بود.

البته از زمان حضور ایرانی‌ها در این مدرسه‌ی عالی مدت خیلی زیادی گذشته است تا جایی که استادان آن‌جا دیگر اطلاع چندانی از ایران و وضعیتش ندارند.

این‌ روزها اما دروازه‌های ارتباط روغن‌کاری شده است و هر دو طرف ایرانی و فرانسوی به دنبال ایجاد رابطه‌ی بهتری هستند تا استادان و دانشجوها بتوانند با هم آشنا بشوند و رابطه‌ی جدیدی شکل بگیرد.

همین چند هفته پیش بود که «وزیر آموزش عالی و تحقیقات فرانسه» با همراهی هیئتی از ۲۰ مؤسسه‌ی علمی به ایران آمد تا رابطه‌ی علمی دو کشور را بهبود بدهد.

«فرانک پاکار»، معاون علمی پژوهشی مدرسه‌ی عالی پلی‌تکنیک پاریس یکی از همین افراد بود.

او در گفت‌وگویی ویژه که در سفارت فرانسه انجام شد، از برنامه‌های این مرکز برای رابطه با ایران گفت، سراغ دشواری‌ها در فضای آموزش عالی ایران رفت و درباره‌ی ویژگی‌های خاص دانشجویان مرکز قدیمی خودشان هم توضیح داد.

• پلی تکنیک پاریس کجاست؟

پلی‌تکنیک یکی از قدیمی‌ترین مدارس اروپایی و در اصل، معتبرترین و قدیمی‌ترین دانشگاه فنی-مهندسی است که از زمان انقلاب فرانسه یعنی سال 1794 میلادی (1073) همزمان با «دانشسرای عالی پاریس» تأسیس شد.

این مدرسه قرار بود استعدادهای برتر جوان را در کنار بهترین استادهای پاریسی بگذارد تا این افراد بتوانند در نهایت به کشور خودشان خدمت کنند.

این‌جا تا سال 1814 (1093) همچنان به عنوان یک مرکز آموزش عالی شناخته می‌شد، اما در این سال،‌ با حضور ناپلئون بناپارت، امپراتوری فرانسه به یک مدرسه‌ی نظامی تبدیل شد.

مدرسه‌ی پلی‌تکنیک پاریس، این‌طور که مدیر آن، فرانک پاکار‌ می‌گوید در مقایسه با بسیاری از مدارس در دنیا آن‌چنان مدرسه‌ی بزرگی نیست.

پلی‌تکنیک پاریس که در رده‌بندی ضمیمه‌ی آموزش عالی تایمز، بین دانشگاه‌های جهان رتبه‌ی 40 را کسب کرده است و زمانی «ژان تیرول»، برنده‌ی نوبل اقتصاد و «لویی ویتون»، یکی از مدیران مطرح جهان را پرورده، حالا یک مدرسه‌ی بین‌المللی است و از تمام جهان دانشجو می‌گیرد.

فرانک پاکار می‌گوید:‌ «تا به ‌حال ایرانیان زیادی در این‌جا درس می‌خواندند و وضعیت تحصیلی درخشانی هم داشتند، ولی در سال‌های اخیر دانشجویان ایرانی چندانی در اینجا تحصیل نمی‌کرده اند.

بنابراین من از سال ۲۰۱۵ (1394) به ایران برگشتم تا ارتباط بین پلی‌تکنیک پاریس و دانشگاه‌های ایرانی را دوباره برقرار کنم.»

• قدم‌به‌قدم تا برقراری کامل رابطه

پلی‌تکنیک پاریس قرار است با چند دانشگاه بزرگ ایران از جمله امیرکبیر، تهران و شیراز فعالیت دوجانبه‌ی علمی داشته باشد. فرانک پاکار درباره‌ی این‌که روند گزینش دانشگاه‌ها چطور انجام‌ شده است، می‌گوید: «کار سختی نبود. از قدیم با این دانشگاه‌ها آشنا بودیم.

بسیاری از فارغ‌التحصیل‌های پلی‌تکنیک پاریس در این دانشگاه‌هایی که ما انتخاب کرده‌ایم، درس می‌دهند و خب، واضح است که این دانشگاه‌ها، جزء بهترین دانشگاه‌های ایران هستند.»

پلی‌تکنیک پاریس چندین سال است که در سطح بین‌المللی دانشجو می‌گیرد، اما چه اتفاقی نظر آن‌ها را دوباره به ایران جلب کرده است؟

«پاکار» دراین‌باره می‌گوید: «من به‌عنوان ریاضیدان می‌توانم بگویم که آدم‌های علم عادت دارند با هم کار کنند.

هرچند مسائل سیاسی وجود دارد، ولی مانع از این نیست که دانشمندان با هم کار کنند. من قطعا نمی‌توانم مسائل سیاسی را حل کنم، ولی حرفم این است که باید سعی کنیم شرایط را ساده‌تر کنیم.

وضعیت مسایل مختلفی مثل صدور ویزا را بهبود بدهیم و مبادلات را بیشتر کنیم.» فرانک پاکار، درباره‌ی اولین چالش پلی‌تکنیک پاریس در برقراری رابطه با دانشگاه‌های ایران به «دانستنیها» می‌گوید: «اولین چالشی که در سطح علمی داریم این است که تعداد اساتید ایرانی و فرانسوی‌ای را که همدیگر را می‌شناسند و دوست دارند با همدیگر همکاری کنند، افزایش بدهیم.

در نسل جدید فرانسه تعداد افرادی که ایران را بشناسند، زیاد نیست. در وهله‌ی اول باید استادها بتوانند با هم کار کنند. امضای توافق‌نامه کار بدی نیست، اما اگر استادانی نباشند که همدیگر را بشناسند و حاضر باشند با هم کار کنند،‌ توافق به هیچ دردی نمی‌خورد.

من سال گذشته با سه استاد مدرسه‌ی پلی‌تکنیک پاریس به ایران آمدم و هدفم برقراری ارتباط و آشنا کردن دو طرف بود.

دو نفر از آن سه استاد در حال حاضر دارند برای برگزاری یک کنفرانس علمی (با موضوع ریاضیات کاربردی) در ایران برنامه‌ریزی می‌کنند که قرار است سال آینده برگزار شود. در این کنفرانس استادهایی از هر دو کشور ایران و فرانسه شرکت خواهند کرد.»

• تحصیل در ایران از نگاه ریاضیدان فرانسوی

پاکار در طول کارش بارها با دانشجویان ایرانی برخورد داشته است و درباره‌ی سطح آموزش دوره‌ی دبیرستان هم اطلاعاتی دارد.

او می‌گوید:‌«من در طول تجربه‌ی کاری برخوردهای متعددی با دانشجویان ایرانی داشتم که کارشان بسیار خوب بود، از نظر حرفه‌ای پروژه‌های مشخصی داشتند و برای به نتیجه رساندن پروژه‌شان هم بسیار تلاش می‌کردند.

از زمانی که معاون آموزش عالی و تحقیقات پلی‌تکنیک شدم، همه‌ی تلاشم این بود که همکاری با ایران را ارتقا بدهم.»

نظر پاکار درباره‌ی سطح آموزش در ایران این است: «چیزی که من دیدم این بود که ریاضیات محض در ایران خیلی پیشرفته است، ولی ریاضیات کاربردی پیشرفت لازم را نداشته است.

ما در فرانسه ریاضیات محض‌مان خوب است، اما درعین‌حال، مدت مدیدی است که در زمینه‌ی ریاضیات کاربردی با شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی همکاری می‌کنیم.

این‌ یکی از زمینه‌هایی است که می‌خواهیم درباره‌ی آن همکاری‌ با ایران را گسترش بدهیم.

تفاوت ما با دانشگاه‌های ایرانی این است که بخش زیادی از دانشجویان فارغ‌التحصیل‌شده‌ی پلی‌تکنیک وارد بازار کار می‌شوند و فقط چیزی حدود یک‌سوم آن‌ها سراغ دکترا می‌روند.

در صورتی‌که به‌گمان من، خیلی از دانشجویان ایرانی که وارد دوره‌ی کارشناسی ارشد می‌شوند، به فکر این نیستند که بعدا وارد بازار کار شوند.» او درباره‌ی آموزش متوسطه هم می‌گوید: «‌دانشجویانی که با آن‌ها برخورد داشتم، خیلی خوب بودند.

سطح تحصیلات متوسطه در ایران بسیار بالاست و محصلان را برای تحصیلات دانشگاهی به‌خوبی آماده می‌کند. به همین دلیل دانشجویان ایرانی پشتوانه‌ی لازم برای ورود به دانشگاه را دارند.»

همشهری دانستنیها