چاره یی نیست، بالاخره لازم بود روزی به این واقعیت تلخ اعتراف کنیم :"افغانستان همین است.راه گریز و گذاری نیست، باید عادت کنیم.آنجا انتهای تیره یک دنیای غم آلود غرق در ناامنی و خون ریزی است!".

شاید این بدترین و ناامید کننده ترین نتیجه گیری از وضعیت افغانستان و آینده آن باشد ،اما شما نتیجه گیری بهتری سراغ دارید!؟.البته مانند رئیس جمهور اوباما وجان کری می توانید نتیجه گیری مستقل و امید وار کننده تری ارائه و به صرف وجود پوسته یی نازک وبه ظاهر زیبا از استقرار یک دولت سیاسی مدرن و نیروهای به ظاهر مسلح خوشبینانه گفت "لطفا صبور باشید همه چیز درست خواهد شد!". اما با گذر از این نتیجه گیری کاملا بورکراتیک وخوشبینانه، ولی به غایت ساده لوحانه، حتی اگر با استاندارهای متزلزل و به شدت ناکارآمد دانلد ترامپ به موضوع نگاه کنیم، باز هم کوچک ترین روزنه امیدی در برابر ما قرار نمی گیرد.مشکل از جنبه رسمی تنها در اینگونه خوش بینی های سپری شده نیست. معضل اصلی در استراتژی جدیدی ست که جیمس متیس وزیر دفاع با محوریت اعزام مجدد نیرو به افغانستان مشغول تدوین آن است. شکی وجود ندارد این استراتژی عمیقا ناقص در تعریف ومعیوب در کارآمدی،تا آنجا که به افغانستان مربوط می شود، کمکی به حل معضل این کشور نکرده و بر پیچیدگی های آن خواهد افزود.نکته بغرنج و نقطه ضعف این استراتژی یک جانبه بیشتر در آنجاست که کاخ سفید بدون کوچکترین اطلاع وآگاهی ازآنچه در افغانستان می گذرد، حل مشکل را به مثابه یک پروژه پیمانکاری نظامی به وزارت دفاع واگذار و از خود سلب مسئولیت کرده است. وقتی رئیس جمهور از اعضای کنگره سوال می کند "چرا ما هنوز آنجا هستیم!؟این تنها یک سوال نیست.بیشتر یک بی اطلاعی فاجعه باراز اوضاع است.

در چنین شرایطی،با هزار اما و اگر،چنانچه تصورکنیم وزارت دفاع و شخص ژنرال متیس با گردش فرمان به جاده قبلی قادر به تغییر شرایط افغانستان خواهند بود!این بیشتر یک خطای بزرگ راهبردی باید توصیف شود.

بعید است شرایطی که در دسامبر 2014 منجر به خروج بخش های زیادی از سربازان ایالات متحده از افغانستان و انتقال وظائف آنها به ائتلاف نظامی ایساف گردید،امروز به گونه یی شده که توجیه گر حضور مجدد نیروهای آمریکایی در افغانستان شده باشد. در واقع خروج نیروهای ایالات متحده از افغانستان به دلیل تامین و تحقق ثبات در این کشور صورت نگرفت. بلکه به باور من صرفا نتیجه خستگی از سیاست ها و اقدامات بی حاصلی بود که پیگیری آنها نه کمکی به حل مشکل افغانستان از بعد نظامی کرد، نه به کارآمدی دولت های سیاسی تا بن دندان فاسد و بی کفایت این کشور منجرگردید، نه به شکل گیری یک فرآیند سیاسی معتبر و پایدار منتهی شد ونه البته به ثبات منطقه و حتی کنترل مداخلات ویرانگراسلام آباد در افغانستان کمکی کرد. یک مقام ارشد سیاسی نزدیک به آقای اشرف غنی که ترجیح می دهد خود را معرفی نکند می گوید" همه به بن بست رسیده اند. در عین حال ما هم نمی دانیم چه باید بکنیم.!".

چنین نتیجه گیری ناامیدکننده یی کاملا واقعی به نظر می رسد. اما نه صرفا به خاطر استدلاهای مقامات افغانی.در خود ایالات متحده نیزدیدگاه های مشابهی وجود دارد.سناتور مک کین که موضوع افغانستان برای او به یک مسئله شخصی تبدیل شده هفته گذشته با انتقاد شدید از ترامپ، او و وزارت دفاع را متهم به بی برنامگی و آشفتگی در برخورد با بحران افغانستان کرد. اینگونه موضع گیری ها به وضوح ثابت می کند کاخ سفید، نه بر اساس یک استراتژی راهبردی معقول ، که بیشتر تحت تاثیر تصمیات خلق الساعه و هیجانی که به رویه یی سیستماتیک در واشنگتن تبدیل شده، در صدد اتخاذ مواضعی ست که نتایج آن می تواند نگران کننده باشد. به خصوص که اکنون پای عناصری مانند گلبدین گلبدین حکمتیار به میان آمده که حدود3ماه پیش به بهانه مشارکت سیاسی با یکصد خودرو زرهی مسلح !!طلبکارانه وارد کابل شد و 3 هفته پیش اعلام کرد" سیاست جدید بازگشت نیروهای نظامی خارجی را بر نخواهد تابید". این سخن یک تهدید بود یا یا انعکاسی از یک واقعیت برخوردی که قرار است خود او بخشی از آن باشد!؟ این را نمی دانیم . اما هر چه هست اتخاذ تصمیماتی که تداعی کننده شرایط سال های گذشته در افغانستان باشد،در ابتدایی ترین نتایج اولا، بحران افغانستان را خونین تر و عمیق تر خواهد کرد. ثانیا شکست اخلاقی و حاکمیتی سنگینی به مشروعیت دولت مستقر در کابل تحمیل می کند. ثالثا ،عوامل و قدرت های محلی را بیش از پیش از دولت مر کزی دور و آنها را به لحاظ بافت محلی و منطقه یی به طالبان و دیگرگروه های تروریستی مانند القاعده و داعش نزدیک تر خواهد کرد.(شرایطی که هم اکنون کمابیش در سراسر کشور دیده می شود).اکنون شما حق دارید سوال کنید"پس چه باید کرد!؟". وقتی به انتهای دنیا می رسید برای خیلی از سوالات نمی توانید پاسخی پیدا کنید. این بسیار آزار دهنده است!.matinmos@gmail.com