یک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: توافق میان اشرف غنی و عبدالله عبدالله هر چند با دخالت آمریکایی‌ها صورت گرفت ولی بهترین گزینه‌ای بود که پیش روی افغانستان قرار داشت و انتظار می‌رود پس از این توافق افغانستان بتواند کشوری باثبات برای ملت و همسایگانش خود باشد.

پیرمحمد ملازهی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به اعلام ریاست جمهوری اشرف غنی و توافق بین وی و عبدالله عبدالله، خاطرنشان کرد: این توافق بیش‌تر از این‌که به وسیله خود افغان‌ها حاصل شود با دخالت آمریکایی‌ها و بر اساس فرمولی شکل گرفت که جان کری پس از به بن‌بست رسیدن مذاکرات دو طرف بر سر نتیجه انتخابات آن را مطرح کرده بود.

او ادامه داد: بر اساس طرح جان کری قرار است قدرت بین دو تیم «اسلام و همگرایی» با« تحول و تداوم»، وابسته به عبدالله عبدالله و اشرف غنی تقسیم شود ولی باید دید واقعا آن‌ها در عمل هم می‌توانند بر سر تقسیم قدرت به صورت 50-50 پایبند باشند یا خیر؟

این کارشناس مسائل بین‌الملل تقسیم مساوی قدرت بین عبدالله عبدالله با اشرف غنی را همراه با مشکلاتی دانست و خاطرنشان کرد: مقام‌ها و سمت‌هایی که قرار است بین این دو نفر و تیم‌های‌شان به صورت توافقی تقسیم شود از اهمیت یکسانی برخوردار نیست. برای مثال می‌توان به وزارت‌خانه‌هایی مانند وزارت کشور، سازمان امنیت و... اشاره کرد که همگی نقش تعیین‌کننده‌ای در کشور دارند و تصمیم برای تقسیم آن‌ها کار ساده‌ای نیست. حال باید دید آیا عبدالله عبدالله و اشرف غنی می‌توانند بر سر تقسیم آن‌ها توافق کنند یا این‌که در این زمینه دچار اختلاف نظر خواهند شد.

ملازهی با اشاره به پذیرش ریاست اجرایی افغانستان توسط عبدالله عبدالله، گفت: از آن‌جا که هنوز برای رییس اجرایی کشور در قانون افغانستان تعریفی وجود ندارد و این پست تنها در فرمول جان کری تعریف شده است، مشخص نیست اختیاراتی که عبدالله عبدالله به عنوان رییس اجرایی کشور خواهان آن است مورد پذیرش رییس‌جمهور جدید افغانستان یعنی اشرف غنی هم قرار می‌گیرد یا خیر.

وی با تأکید بر این‌که توافق میان عبدالله و غنی بدون میانجی‌گری جان کری صورت نمی‌گرفت، افزود: با توجه به ادامه اختلاف‌ها میان دو کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به نظر نمی‌رسید که بدون دخالت وزیر امور خارجه آمریکا توافقی میان آن دو صورت می‌گرفت زیرا شرایط در آن زمان به گونه‌ای بود که حتی کرزای هم قادر به برقراری توافق میان دو کاندیدای انتخابات نبود به خصوص این‌که از نظر عبدالله عبدالله و همفکران او کرزای خود بخشی از مشکل بود. چرا که به باور آن‌ها تقلب در انتخابات گذشته افغانستان با دخالت سه جریان صورت گرفت.

ملازهی ادامه داد: یکی از گروه‌هایی که از نظر عبدالله عبدالله و تیم‌اش در تقلب انتخاباتی گذشته دست داشتند جریان حاضر در کاخ ریاست جمهوری کرزای به همراه تیم حاکم تکنوکرات و لیبرال کنونی بود که در افغانستان حاکم است، دیگری کمیسیون انتخابات که مسوولیت برگزاری آن را به عهده داشت است و در نهایت هم آن‌ها تیم اشرف غنی را در تقلب انتخابات اخیر دخیل می‌دانستند و به همین دلیل هم از نظر تیم عبدالله عبدالله، کرزای یکی از عوامل تخلف در انتخابات اخیر افغانستان می‌دانند و با توجه به همه این شرایط به نظر می‌رسد که اگر جان کری میان دو کاندیدا انتخابات افغانستان دخالت نمی‌کرد میانجی‌گری کرزای نمی‌توانست موثر باشد.

او با اشاره به مخالفت اکثریت مردم افغانستان در رابطه با دخالت‌های آمریکا در امور داخلی کشورشان تأکید کرد: کرزای هم که کاملا" به مخالفت مردم برای دخالت آمریکایی‌ها اشراف داشت، از فرصت استفاده کرد تا ابتکار عمل را به دست گرفته و به صورت بی‌طرف نظرات خود را به هر دو جناح بقبولاند البته این تنها کرزای نبود که از این طریق وارد صحنه شد بلکه فرماندهان جهادی پیشین، نخبگان سیاسی و نظامی، تیم اشرف غنی و عبدالله عبدالله و هم‌چنین افراد موثر در افغانستان نیز همگی با همکاری هم و اشراف به نفرت ملت افغانستان از دخالت‌های خارجی‌ها این توافق‌نامه را به امضا رساندند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به درخواست اشرف غنی برای اعلام آراء انتخابات و مخالفت عبدالله عبدالله با آن تأکید کرد: نتایج بازشماری آرای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان مطابق میل عبدالله نیست و هر چند تعدادی از آراء که تقلبی بودند باطل شدند ولی باز هم انتظارات عبدالله عبدالله و تیم‌اش برآورده نمی‌شود زیرا معتقدند 1.5 تا 2 میلیون رأی تقلبی در صندوق‌های رأی انداخته شده است ولی در آرای فعلی که اشرف غنی اصرار دارد اعلام شود تنها تعداد کمی از آن‌ها باطل شده است.

وی ادامه داد: همین روند ابطال آرای تقلبی و بازشماری آراء است که باعث می‌شود اختلاف آرای میان اشرف غنی و عبدالله عبدالله زیاد شود و همین اختلاف آراء زیاد خلاف انتظار عبدالله عبدالله است و به همین دلیل هم او با اعلام نتایج انتخابات مخالفت می‌کند.

ملازهی در رابطه با تفاهم انجام شده میان اشرف غنی و عبدالله عبدالله، تصریح کرد: قرار است در دو سال آینده لویی جرگه‌ی قانون اساسی را دعوت کنند تا تغییرات لازم در قانون اساسی افغانستان را صورت بدهند تا در نهایت این کشور از نظام دولتی به سمت نظام پارلمانی رفته و پست نخست‌وزیری در افغانستان احیاء شود که لازمه تحقق این امر اصلاح قانون اساسی کشور و فدرالی اداره شدن افغانستان است که همه این مسائل باید در قانون اساسی تعیین شود. ولی در نهایت تقسیم قدرت بین عبدالله عبدالله و اشرف غنی تنها مربوط به یک دوره خاص می‌شود زیرا این نوع تقسیم قدرت به طور کلی چارچوب قانونی ندارد.

او تأکید کرد: معمولا" تغییر قانون اساسی در کشورهایی مانند مصر، پاکستان و افغانستان بنا بر خواست افراد صورتی می‌گیرد که در رأس قدرت هستند. یعنی قانون اساسی این کشورها مطابق سلایق و منافع رییسان و گروه حاکم بر کشور تغییر می‌یابد. در افغانستان هم وضع به همین منوال است و فکر نمی‌کنم تغییر قانون اساسی به تنش بیش‌تر و جدی در این کشور منتهی شود. زیرا طی 13 سالی که این کشور به طور کامل به صورت نظامی ریاستی اداره می‌شد، تقسیم قدرت به طور عادلانه بین گروه‌ها و قومیت‌های مختلف صورت نگرفت. بنابراین اقلیت‌های قومی و غیر پشتون که بخش زیادی از جامعه افغانستان را به خود اختصاص می‌دهند هم‌اینک به دنبال اصلاح قانون اساسی و توزیع قدرت هستند؛ ولی از سوی دیگر پشتون‌ها که بین 38 تا 40 درصد جمعیت را در کشور تشکیل می‌دهند ترجیح می‌دهند نظام افغانستان هم‌چنان به صورت دولتی باقی مانده و قدرت به طور متمرکز در دستان آن‌ها باشد.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان این‌که همسایگان افغانستان خواهان برقراری ثبات در این کشور هستند، افزود: ادامه بحران و جنگ در افغانستان امنیت همسایگانش را هم به مخاطره می‌اندازد چرا که وضعیت افغانستان در منطقه به گونه‌ای است که مشکلاتش به سرعت می‌تواند به کشورهای همسایه هم منتقل شد. به همین دلیل هم آن‌ها خواهان برقراری نظم و امنیت در افغانستان هستند و صرف‌نظر از این‌ که چه کسی رییس‌جمهور می‌شود انتظار دارند به‌زودی دولت مرکزی قدرتمندی در افغانستان حاکم شود تا منطقه روی آرامش را به خود ببیند.

ملازهی گفت: ناتو، آمریکا و اتحادیه اروپا که در افغانستان پایگاه دارند به این نتیجه رسیده‌اند که ادامه بحران و جنگ در افغانستان به نفع هیچ کس نیست در همین راستا اوباما هم اعلام کرده است که به‌زودی نیروهای خود را از افغانستان خارج می‌کند و برخی از نیروهای آمریکا که در افغانستان باقی می‌مانند هم در پایگاه‌های مطمئنی قرار خواهند داشت و دیگر وارد جنگ نخواهند شد و از این پس مبارزه با طالبان را از طریق دولت و ارتش افغانستان دنبال خواهند کرد یا تلاش می‌کنند آن‌ها با طالبان به نتیجه برسند. بنابراین از نظر بین‌المللی و منطقه‌یی تقسیم قدرت در افغانستان صرف‌نظر از این‌که چه کسی رییس‌جمهور باشد، مطلوب است.

وی ادامه داد: در داخل افغانستان هم مردم از سال‌ها جنگ و کشتار خسته شده‌اند و ترجیح می‌دهند دولت باثباتی روی کار بیاید که بتواند اقتصاد افغانستان را قدرتمند کرده، با فقر و ناامنی مبارزه کند و در نهایت هم فرصت‌های شغلی به وجود بیاورد تا آورگان افغان هرچه سریع‌تر به کشورشان بازگردند.

ملازهی در پایان با اشاره به توافق دو طرف انتخابات افغانستان، تصریح کرد: توافق در افغانستان هرچند انتخاب بین بد و بدتر بود ولی در واقع تنها گزینه بوده و آن‌ها بین تشکیل دولت موازی توسط عبدالله عبدالله و جنگ داخلی و تجزیه کشور، توافق را انتخاب کرده‌اند زیرا این گزینه به نفع همه خواهد بود.

انتهای پیام