" نیروی‌هوایی " ارتش ایران کار خود را از زمان سلطنت پهلوی آغاز کرد و در آن زمان با خرید چندین فروند هواپیما از کشورهای غریی اولین ناوگان هوایی خود را تشکیل داد. در آن زمان نیروها برای آموزش خلبانی و تعمیر و نگهداری به خارج کشور اعزام می‌شدند و بعد از پایان دوره آموزشی به ایران بازمی‌گشتند که به هیچ وجه از دانش آنها استفاده نمی‌شد و در زمان "محمد‌رضا پهلوی" نیز این روند خرید از خارج ادامه پیدا کرد.





بعد از پیروزی " انقلاب اسلامی " کشورهای خارجی که منافع را در خطر دیدند مستشاران خود را از ایران خارج کردند با این خیال که توان نظامی ایران کاسته خواهد شد اما جوانان غیور و انقلابی " نیروی‌هوایی " در آن زمان با وجود همه تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی و نظامی کار بزرگی را انجام دادند و جنگنده‌ها را " اورهال " (تعمیر اساسی قطعات هواپیما) کردند. این جوانان توانستند با باز کردن قطعات هواپیماها و نصب آن قطعات روی جنگنده‌های پیشرفته ولی زمین گیر شده آن‌ها را آماده پرواز کنند و همین امر باعث شد تا تیزپروازان " نیروی‌هوایی " بتوانند در همان روزهای آغازین " جنگ تحمیلی " ضربه سختی به دشمن متجاوز بزنند.





بعد از پایان " جنگ تحمیلی " و پذیرش آتش‌بس از سوی دو کشور، جوانان غیور " نیروی‌هوایی " ارتش " جمهوری اسلامی ایران " دست از تلاش برنداشتند و روز به روز از دستاوردهای عظیم خود پرده‌ برمی‌داشتند. اولین گام آنها " اورهال " جنگنده‌ها بود که در زمان " جنگ تحمیلی " نیز این کار را انجام می‌دادند؛ ولی این بار به جای جایگزین کردن قطعات از یک جنگنده به جنگنده دیگر کار طراحی و ساخت قطعات را انجام دادند و آن‌ها را بر روی جنگنده‌های زمین گیر شده نصب کردند و این جنگنده‌ها را وارد خط پروازی نمودند.

در گام اول نیروهای متخصص و متعهد به انقلاب کار طراحی جنگنده‌ها را صورت دادند. طراحی جنگنده از فن‌آوری‌های خاص و فوق‌پیشرفته‌ای است که فقط در اختیار چند کشور قدرتمند قرار دارد و " جمهوری اسلامی ایران " نیز که خود را در حال توسعه و پیشرفت می‌دید و همچنین به دلیل موقعیت ایران در منطقه پرتلاطم و ژئواستراتژیک غرب آسیا، کار طراحی و ساخت انواع هواپیماها اعم از مسافربری، نظامی، پهبادها و بالگردها از سال 1370 در دستور کار " نیروی‌هوایی " و " هوانیروز " ارتش ایران قرار گرفت و این یگان توانست در کمال ناباوری کشورهای غربی و با وجود همه تحریم‌های اقتصادی، نظامی، علمی و تکنولوژیکی که از زمان " جنگ تحمیلی " برای ایران وضع شده بود، انواع بالگرد و جنگنده‌های ایرانی را بسازد و هر چند سال یکبار نیز یا نمونه پیشرفت یافته آن‌ها را به نمایش بگذارد و یا نمونه جدید و پشرفته‌ای را رونمایی کند

**  ورود ایران به باشگاه ساخت موتور هواپیما



ساخت موتورهای هوایی دانش بالایی را می طلبد و نیازمند محاسبات دقیقی است که این محاسبات به صورت نظری با بهره گیری از پیشرفته ترین رایانه های موجود در جهان و متخصصان به نام صورت گرفته و نتیجه آن به صورت عملی نخست بر روی سکوهای تست موتور و سپس بهره برداری بر روی هواگرد خود را نشان خواهد داد لذا تولید هر نمونه جدید از آن زمان زیادی را می طلبد چرا که کوچکترین اشتباه در حد صدم درصد نیز می تواند منجر به آسیب های جبران ناپذیر همانند انهدام موتور و نتیجتا هواپیما شود.



جمهوری اسلامی ایران نیز از مدت‌ها در زمینه ساخت هواپیماها ورود پیدا کرده بود حال برای توسعه صنعت هوایی خود دست به کار شد و کار طراحی موتور هواپیما را در دستور کار خودش قرار داد تا این که توانست اولین موتور توربوجت خود را طراحی و بسازد.



در همین راستا " سردار دهقان " اظهار داشت: گلوگاه ما در حوزه هوایی، موتورهای هواپیما بود که توانستیم آن را بسازیم و در گام بعدی بناست موتور توربوجت سنگین را در کشور بسازیم چراکه همه زیرساختها برای این کار فراهم است و اگر این امر صورت بگیرد، توان طراحی و تولید هرنوع جنگنده ای را به دست خواهیم آورد.

گام دوم که توانست یک بار دیگر نام نیروی هوایی ایران را در دنیا مطرح کند بحث ساخت موتور توربوجت کاملا ایرانی بود که این امر نیز در روز صنعت دفاعی امسال به وقوع پیوست و " حجت‌الاسلام والمسلمین روحانی " از اولین موتور توربوجت ملی ایران رونمایی کرد.

در توضیح ساده، پیشرانه هواپیما سازه ایست متشکل از 4 بخش که هوای موجود را با مکش توسط بخش نخست و جلویی موتور با نام " کمپرسور " به داخل کشیده، سپس آن را طی فرایندی پیچیده فشرده می سازد، بعد از آن این هوای فشرده با ورود به محفظه احتراق با مقدار مشخصی از سوخت ترکیب و مشتعل می‌گردد و گازهای داغ ناشی از آن به بخش سوم با نام " توربین " می رود و آن را به گردش در می آورد که نیروی حاصل از گردش توربین توسط میله ای به نام شفت به کمپرسور منتقل شده که منجر به گردش آن و مکش هوا می‌شود.



در نهایت جریان هوای داغ خروجی از توربین از بخش انتهایی یا اگزاست خارج می شود که در هواپیماهای جنگنده، در این ناحیه سازه ای جهت پس سوز قرار دارد که گازهای داغ خروجی را بار دیگر مشتعل کرده و با انرژی بیشتری به خارج هدایت می سازد که نهایتا حاصل این کار طبق قانون سوم نیوتن که هر عملی را عکس العملی ایست برابر و خلاف جهت آن، منجر به حرکت هواگرد به سمت جلو می شود.



موتورهای هوایی به دو دسته " پیستونی " و " جت " تقسیم بندی می شوند که موتور جت نیز 4 زیر شاخه توربوجت، توربوفن، توربوپراپ و توربوشفت را دارد که همگی در 4 بخش اصلی موتور با یک دیگر مشترک ولی برای وظایف گوناگونی استفاده می شود.

**  " اوج " قلب تپنده پرنده‌های ایرانی



با توجه به این دستاورد قوای مسلح ایران می‌توان به این نکته پی برد که ساخت و بهره‌برداری از موتورهای جت در کشورهای دارنده دانش پیشرفته هوایی از چه اهمیتی بالایی برخوردار است و لازم به ذکر است که عموما هربخش از این قطعات در کشورهای خاص تولید شده و در بیشتر موارد یک پیشرانه حاصل تلاش چند شرکت فراملیتی است و اینکه قدرتی خود دست به ساخت یک موتور به صورت 100 درصد بزند تنها با اهمیت بالای نظامی یا تولید استراتژیک توجیه می شود حال آنکه کشورمان توانسته است نخستین موتور توربوجت ملی را با نام " اوج " بسازد، لذا این دستاورد بزرگ و بی نظیر خود نشان از توانایی متخصصان ایران دارد که می توانند غیر ممکن ها را ممکن سازند.





 " سردار دهقان " وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درباره این دستاورد بزرگ اظهار داشت: موتور توربوجت ملی " اوج " که در اجرای فرمان " فرمانده معظم کل قوا " و با دستان با کفایت دانشمندان، طراحان و متخصصان صنعت دفاعی ساخته شده، یکی از پیچیده ترین محصولات هوایی است که بدون هیچگونه مشارکت خارجی چه در حوزه دانشی و چه در حوزه نرم افزاری و سخت افزاری طراحی و در سال اقدام و عمل اولین نمونه ساخته شده آن به منصه ظهور رسید.









اکنون با توجه به دستاوردهای که جمهوری اسلامی ایران در زمینه نظامی تولید کرده جایگاهش بیش از پیش ارتقا خواهد یافت و باید منتظر ماند و دید در سالهای آینده جوانان انقلابی ایران دست به چه کار عظیمی خواهند زد و چگونه شعار " ما می‌توانیم " را به دنیا نشان خواهد داد.









گزارش از امین ملکیان

انتهای پیام/