بین‌الملل 00:02 - 28 شهریور 1397

توافق آنکارا و مسکو درباره «ادلب»؛ واکاوی ماهیت، علل و عوامل

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل ـ رامین حسین آبادیان: درحالی که زمزمه ها برای آغاز عملیات گسترده نیروهای مقاومت سوری جهت آزادسازی استان ادلب از لوث گروه های تروریستی ـ تکفیری بیش از پیش به گوش می رسید، توافق انجام شده میان سران مسکو و آنکارا درخصوص این استان، به مثابه خط پایانی بر تمامی این زمزمه ها بود. 

سران ارشد ترکیه و روسیه با یکدیگر بر سَر ایجاد یک منطقه امن و غیرنظامی در ادلب توافق کردند؛ توافقی که عملیاتی شدن آن مستلزم خروج گروه های مسلح مستقر در ادلب است. طبق توافق صورت گرفته میان مسکو و آنکارا، این توافق می بایست تا تاریخ ۱۵ اکتبر (۲۳ مهرماه) سال جاری عملیاتی شود. دو طرف هدف اصلی از حصول چنین توافقی را، تقویت رویکرد سیاسی برای برون‌رفت از بحران سوریه عنوان کرده اند. 

طبق توافق صورت گرفته میان دولتمردان روسی و ترکی، هر دو طرف متعهد شده اند که تمام تلاش خود برای پاکسازی کامل ادلب و دیگر نقاط سوریه از لوث گروه های تروریستی ـ تکفیری را انجام دهند و در طرف مقابل، هیچگونه عملیات نظامی از سوی نیروهای سوری و متحدان آن در ادلب آغاز نشود. این در حالی است که پیشتر نیروهای مقاومت سوری از آمادگی خود برای آغاز عملیات ضد تروریستی در ادلب خبر داده بودند. در هر حال، طبق آخرین گزارش ها، توافق صورت گرفته، موافقت دمشق را نیز به دنبال داشته است.

مذاکرات و رایزنی های گسترده و فشرده میان طرف های ایرانی، روسی و ترکی پیرامون وضعیت استان ادلب مربوط به دیروز و امروز نمی شود بلکه از مدت ها پیش کلید خورده است. این مذاکرات اما در تاریخ ۱۶ شهریورماه به صورت گسترده تری میان مثلث یادشده در تهران برگزار شد و به دلیل پافشاری ترکیه بر مواضعش در قبال استان ادلب، به پایان رسید.

هسته اصلی اختلافات میان روسیه و ترکیه بر سر استان ادلب به مسأله استقرار گروه های تروریستی در نقاط مختلف این استان باز می گردد؛ جایی که مقامات مسکو معتقدند می بایست از لوث این گروه ها پاکسازی شود. با این حال، دولتمردان آنکارا از یک سو، هیچ تلاشی برای پاکسازی ادلب از لوث گروه های تروریستی نمی کردند و از سوی دیگر، مخالفت سرسختانه ای با هرگونه عملیات نیروهای سوری و متحدان آن در این استان، از خود نشان می دادند. 

همین مسأله موجب شد تا سلسله مذاکرات و رایزنی های گسترده میان طرف های مذکور بدون نتیجه پایان یابد. اما آنچه که باعث شد تا دولتمردان ترکیه در نهایت از موضع خود عقب نشسته و به طرف های ایرانی، سوری و روسی برای خروج گروه های تروریستی از ادلب چراغ سبز نشان دهد، ایستادگی محور مقاومت بر لزوم انجام عملیات نظامی گسترده در ادلب بوده است. در واقع، مقامات دولت ترکیه پس از مشاهده عدم امکان صرف نظر نیروهای مقاومت سوری از عملیات بزرگ ادلب، چاره ای جز تن دادن به توافق درباره این استان، در مقابل خود نیافتند.

دولتمردان آنکارا به خوبی می دانستند که عملیات نظامی بزرگ نیروهای مقاومت سوری و همچنین متحدان منطقه ای و بین المللی آنها در استان ادلب گریزناپذیر و قریب الوقوع است. درست به همین دلیل بود که رهبران ترکیه به منظور ممانعت از فروپاشی گروه های مسلح تحت الحمایه خود در ادلب و همچنین جلوگیری از تسلط زودهنگام نیروهای دولتی سوری بر این استان، به توافق با طرف مقابل، تن دردادند.

در همین ارتباط، روزنامه «ایزوستیا»، چاپ مسکو می نویسد: «خودداری روسیه و ایران از بررسی امکان برقراری مصالحه در این منطقه، علامت مشخصی برای ترکیه بود که دیر یا زود عملیات ضدتروریستی در این منطقه انجام خواهد گرفت». اشاره این روزنامه روسی به این مسأله است که اطمینان از عدم بازگشت پذیری تصمیم دمشق برای انجام عملیات نظامی علیه تکفیریها در ادلب، عامل روی آوردن آنکارا به توافق با مسکو بوده است. 

از سوی دیگر، این نکته را نیز باید در نظر گرفت که ترکیه دیگر امیدی به حمایت های ایالات متحده آمریکا از خود در اقداماتی که در سوریه صورت می دهد، ندارد. روابط میان دو طرف مدت هاست که به دنبال اتخاذ سیاست های جدید دونالد ترامپ، رو به تیرگی نهاده است. حتی «مولود چاوش اغلو» وزیر خارجه ترکیه حدود یک ماه پیش صراحتا اعلام کرد که ایالات متحده آمریکا هیچ علاقه ای به حل و فصل اختلافات کنونی خود با ترکیه ندارد.

همین مسأله موجب شده است تا آنکارا در مسأله سوریه، بیش از پیش به ایران و روسیه نزدیک تر شود و مسأله ادلب را بدون حضور آمریکا و از طریق همکاری با طرف های ایرانی و روسی، حل و فصل نماید. پیشتر نیز مقامات دولت ترکیه به آمریکایی ها هشدار داده بودند که تداوم روند کنونی آنها در مخالفت با آنکارا موجب سوق پیدا کردن آن به سمت متحدان دیگر در منطقه و جهان خواهد شد. 

در هر صورت، فارغ از عوامل مؤثر در حصول توافق میان ترکیه و روسیه درخصوص ادلب که بدان اشاره شد، امروز چشم های افکار عمومی در سوریه و همچنین در منطقه و جهان به میزان موفقیت این توافق و ماهیت نقشی که آنکارا در این زمینه ایفا خواهد کرد، دوخته شده است. افکار عمومی به خوبی می دانند که بخش مهمی از بحران امروز سوریه محصول نقش آفرینی مثبت آنکارا در این کشور است و به همین دلیل، با دید تردید نسبت به نقش آینده آن می نگرند. 

همانطور که پیشتر گفته شد، خروج گروه های تروریستی از استان ادلب و در مقابل آن، توقف عملیات نظامی نیروهای سوری و متحدانش در این استان از جمله مفاد توافقنامه روسی ـ ترکی درخصوص ادلب است. اما این همه ماجرا نیست، چراکه ترکیه تعهدات دیگری را نیز در جریان مذاکرات با مسکو در خصوص ادلب، داده است. 

دولتمردان ترکیه علاوه بر آنچه که گفته شد، متعهد شده اند تا در روند تفکیک گروه های مسلح و گروه های تروریستی مستقر در ادلب نیز همکاری کنند؛ اقدامی که ایران و روسیه همواره مطالبه‌گر آن بودند و با درهای بسته از سوی آنکارا مواجه شدند. اکنون آنکارا متعهد شده است که در فرایند تفکیک افراد مسلح و گروه های تروریستی و ایجاد مکانیزمی برای خروج آنها از ادلب همکاری های لازم را به عمل می آورد. 

در همین حال، آنکارا طبق توافق حاصل شده با روسیه ملزم است ضمن افزایش نقاط ایست و بازرسی خود در مرزهای ادلب، از ورود هرگونه گروه های تروریستی به این استان ممانعت به عمل آورد. این بدان معناست که از این پس مسکو هیچگونه توجیهی را مبنی بر ورود گروهی از تروریست های تکفیری به استان ادلب نخواهد پذیرفت و در صورت ظهور و بروز چنین مسأله ای، ترکیه ناقض توافقنامه تلقی خواهد شد. 

ایجاد مناطق امن در استان ادلب به منظور دفع خطرات گروه های تروریستی ـ تکفیری برای نقاط مختلف سوریه نیز از جمله دیگر مواردی است که میان مسکو و آنکارا بر سر آن توافق صورت گرفته است. بر این اساس، دولتمردان آنکارا می بایست تمام تلاش خود را به کار بندند تا هیچ خطری از سوی گروه های تروریستی مستقر در ادلب، دیگر مناطق سوریه را تهدید نکند. در این میان، پایگاه های نظامی روسیه نیز می بایست از خطرات گروه های تروریستی ـ تکفیری در امان بمانند.

در هر صورت، ترکیه با تعهداتی که در توافقنامه با روسیه داده، تحقق راهکار سیاسی برای برون رفت از بحران سوریه را به رسمیت شناخته است و اکنون باید به مسئولیت خود جهت اقناع معارضانِ تحت الحمایه‌اش برای نشستن بر سر میز مذاکره با دولت دمشق، عمل کند. امروز وفاداری مقامات آنکارا به تعهداتشان در توافق دوجانبه با مسکو در بوته آزمایش قرار گرفته است.

مقامات آنکارا به خوبی می دانند که هرگونه شانه خالی کردن از زیر بار عمل به تعهدات به آغاز عملیات گسترده و تاریخی نیروهای مقاومت سوری برای پاکسازی وجب به وجب از خاک ادلب از لوث گروه های تروریستی ـ تکفیری خواهد شد. همین مسأله موجب شده است تا ناظران سیاسی احتمال شکست توافقنامه مذکور را ضعیف توصیف کنند.


9912472
 
پربازدید ها
پر بحث ترین ها

مهمترین اخبار بین‌الملل

بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» بنا به اعلام منابع محلی، یک هواپیمای نظامی روسیه در دریای سیاه سقوط کرد.
بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» نتایج یک نظرسنجی جدید نشان داد که ترس از خشونت داخلی، میل شهروندان آمریکا را به زندگی در کشور دیگری افزایش داده است.
بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» کمیته تحقیقات فدرال روسیه از دستیابی به شواهدی از نقش داشتن اوکراین در حمله مرگبار اخیر در مسکو خبر داد.
بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» روسیه امروز (پنجشنبه) با وتوی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد، به شکل موثری نظارت هیاتی از کارشناسان این نهاد بر تحریم‌های بین‌المللی علیه کره شمالی را لغو کرد.
بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» وزیر امور خارجه مصر در دیدار با وزیر مشاور انگلیس در امور خاورمیانه و شمال آفریقا از لندن خواست تا کشور مستقل فلسطین را به رسمیت بشناسد.
بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» تلویزیون سوریه از حملات موشکی رژیم صهیونیستی به اطراف شهر دمشق پایتخت این کشور خبر داد.
بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» سخنگوی صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) با اشاره به شرایط وخیم نوار غزه تأکید کرد که خوابیدن در این منطقه مانند دراز کشیدن در تابوت است.
بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» وزارت امور خارجه لبنان اعلام کرد به هیأت نمایندگی این کشور در سازمان ملل متحد دستور داده تا از رژیم صهیونیستی به دلیل حمله به نیرو‌های امدادرسان لبنانی شکایت کند.
بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» روسیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا به شورای امنیت سازمان ملل جهت «افزایش اختیارات متخصصان ناظر بر تحریم‌های کره شمالی به مدت یک سال» را وتو کرد.
بین‌الملل
«باشگاه خبرنگاران» رسانه های محلی گزارش دادند که نیروهای امنیتی تاجیکستان تمامی بستگان یکی از عوامل حمله تروریستی به مجتمع «کروکوس» را دستگیر کردند.

مشاهده مهمترین خبرها در صدر رسانه‌ها

صفحه اصلی | درباره‌ما | تماس‌با‌ما | تبلیغات | حفظ حریم شخصی

تمامی اخبار بطور خودکار از منابع مختلف جمع‌آوری می‌شود و این سایت مسئولیتی در قبال محتوای اخبار ندارد

کلیه خدمات ارائه شده در این سایت دارای مجوز های لازم از مراجع مربوطه و تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد.

کلیه حقوق محفوظ است