نادر مشایخی، رهبر ارکستر و فرزند جمشید مشایخی، بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون، به دیدن نمایش «روال عادی» به کارگردانی رحیم خاکی در تماشاخانه‌ی استاد سمندریان مجموعه‌ی ایرانشهر تهران نشست.

وی در گفت وگو با خبرنگار تئاتر فارس، ضمن ابراز خرسندی از تماشای این اثر، با اشاره به این امر که دیدن این اثر برای او بسیار جالب و جذاب بوده است، گفت: آن چیزی که من از تئاتر واقعی می شناسم، چیزی است که در اجرای نمایش «روال عادی» اتفاق افتاد.

وی در ادامه با اشاره به این امر که در این اثر میزانسن خود را از دیالوگ سیراب می کند، افزود: مسئله‌ی میزانسن در این اثر، حرکت A به سمت B و یا B به سمت C نبود و مسئله‌ی میزانسن در این اثر فقط دیالوگ بود و این امر موضوعی است که در تئاتر امروز بسیار کم دیده می شود و این ویژگی کیفیت اثر خاکی را به مخاطب نشان می داد.

مشایخی در بخشی دیگر از این گفت وگو، «روال عادی» را نخستین اثری برشمرد که از رحیم خاکی دیده و در ادامه، از لحاظ کیفی شناسه‌ی آثار وی را در خود داشته است. وی ادامه داد: در «روال عادی» دیدگاه عمیقی از میزانسن تئاتر نهفته است.

این موزیسین در ادامه، با اشاره به این امر که در «روال عادی» حرکت بسیار کم است و نمایش بر اساس دیالوگ های بازیگران پیش می رود، اظهار داشت: چون این نمایش حرکتی ندارد و حرکت نیز مبتنی بر زبان است، مخاطب می تواند امکان تفسیر بیشتری از این اثر در ذهن خود ایجاد کند و این امر به اعتقاد من رفتاری است که تئاتر را به تئاتر تبدیل کرده است.

وی در همین راستا با اشاره به این امر که تمامی مخاطبان این اثر، از زمانی که تئاتر شروع می شود، همگی می دانند که این یک اثر نمایشی و تئاتر درست است، تصریح کرد: در این اثر هیچ تلاشی برای نشان دادن این که اثر نمایشی بر روی صحنه است، نیاز نیست و در واقع تمام زینت هایی را که ممکن است تماشاگر را به صورت سطحی به نمایش نزدیک کند، حذف کرده و خود را معطوف به دیالوگ کرده و این در حالی است که تمام میزانسن های این اثر صرفاً از دل دیالوگ سرچشمه می گیرد.

مشایخی، ضمن ابراز خرسندی از این امر که دیالوگ محوری در «روال عادی» بیش از هر چیز مخاطب را به سمت خود می کشاند، تأکید کرد: گذشته از این که هنرمندان این اثر به خوبی و درستی به ایفای نقش می پرداختند، ویژگی مهم این اثر این بود که مخاطب هر لحظه در این اثر قضاوت و عقیده‌ی خود را بین این دو نفر تغییر می دهید و این اتفاقی نیست که در میزانسن و روی صحنه تئاتر بیفتد، چرا که این موضوع اتفاقی است که در ذهن مخاطب و به صورت فرضی برای او می افتد.

این هنرمند با تأکید بر این امر که حرکت در مسیر هنر صرف به دنبال زیبایی رفتن نیست، یادآور شد: هنرمند باید در مسیر هنر به دنبال الهام بخش بودن باشد و تلاش کند تا اثری را که خلق می کند در میان مردم تفسیر ایجاد کند و دستاوردی را به تماشاگر هدیه کند تا آن را با خود ببرد و این امر دقیقاً مثل اجناسی که با افتادن در آب بزرگ می شود، اثر و انرژی مثبت در مغز ایجاد کند و رسالت تئاتر همین است.

وی با اشاره به این امر که اگر اثری هنری به طرزی الهام بخش باشد که هنرمند دیالوگ های آن را بعدها به یاد بیاورد، با خود تکرار کند و در زندگی عادی نیز از این دیالوگ ها استفاده کند، گفت: هنرپیشگی در تئاتر یکی از سخت ترین کارها است و به نظرم هنرمند تئاتر در الهام بخشی ماندگار خواهد شد.

مشایخی با اشاره به این که در هنر سینما، بسیار اتفاق می افتد که بازیگر دیالوگ خود را تغییر می دهد و روند به گونه ای پیش می رود که دیالوگ ساخته شده توسط او در اثر هنری حاکم می شود، افزود: هنرمند در اثر سینمایی ساخته و پرداخته‌ی خود را در طرز جمله سازی به کار می گیرد و این امر موجب می شود که اثر به رئالیسم نزدیک تر باشد و شخصیتی که بازیگر نقش او را ایفا می کند، به شخصیت درونی او نزدیک تر باشد.

این هنرمند با مواجه با یک دیالوگ دقیق را از جمله‌ی ویژگی های این رفتار هنری دانسته و ضمن تأکید بر این امر که هنرمند می بایست این دیالوگ را تصاحب کند و آن را به خود اختصاص دهد، ادامه داد: این رفتار، کار بسیار مشکلی است و بحمدلله این اتفاق در نمایش «روال عادی» به درستی صورت گرفت، چرا که اثری بود که استیل داشت و این دقیقاً همان استیلی است که من محمدرضا خاکی را با آن می شناسم.

وی در پایان ضمن ابراز خرسندی از تماشای این اثر، تأکید کرد: وجود تشابه های رفتاری در هنرمند و اثر تولید شده توسط وی از ویژگی های بارز اثر محمدرضا خاکی است