خبرگزاری مهر-گروه فرهنگ: این‌روزها اگر گذر شهروندان تهرانی به ایستگاه‌های مترو افتاده باشد، حتماً با بساط کتابفروش‌هایی در این ایستگاه‌ها روبرو شده‌اند که در آنها با تابلویی بزرگ اعلام شده کتاب‌های موجود در محل بساط با ۵۰ درصد تخفیف فروخته می‌شود و اگر این شهروندان کمی هم اهل کتاب و مطالعه باشند و کشیده شده باشند به سمت این بساط‌ها، با انواع آثاری روبرو شده‌اند که نامی‌آشنا و البته ناشر و مترجمی ناآشنا دارند.
این‌اتفاق که این‌روزها در این‌قالب و نیز برپایی فروشگاه‌های غیر رسمی کتاب در گذرهای مختلف تهران در حال رخداد است، شکلی تازه‌ای از بازار فروش کتاب‌های موسوم به قاچاق است. کتاب‌هایی که گاه نسخه کپی‌شده و غیرقانونی منتشر شده از آثار ناشران مطرح بوده و گاه آثاری که متنی کاملاً کپی‌شده از نسخه ناشر اصلی دارد؛ اما در جلد نام و نشانی از نشر و مترجمی مجعول را بر خود یدک می‌کشند.
در سال‌های اخیر این پدیده ابتدا در قالب دست‌فروشی‌های کنار خیابان و رفته‌رفته در قالب فروشگاه‌های موقتی در گذرهای پر رفت‌وآمد تهران و به‌تازگی در قالب کتاب‌فروشی‌های موقت درون ایستگاه‌های مترو جا باز کرده است و جالب اینکه تمامی این اقدامات نیز با هماهنگی و اطلاع مسئولان مرتبط در شهرداری و مترو در حال انجام است.
هومان حسن‌پور رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در این زمینه، به مهر می‌گوید: مشکل ما با بساطی‌های فروش کتاب در تهران مشکل دراز دامنی است. مسئول برخورد با آنچه که سد معبر نامیده می‌شود، شهرداری است. طبق قانون هم شهرداری است که نباید اجازه دهد این بساط‌ها در تهران برپا شوند اما انگار این مساله به شکلی ریشه‌دار شده و شهرداری هم به بهانه معاش این‌افراد و کار فرهنگی‌شان با آنها برخورد نمی‌کند، غافل از اینکه این مماشات به بهای نابودی یک‌صنف و حرفه قانونی در شهر تمام می‌شود.
وی افزود: وقتی ما حرفه‌ای مستقل به اسم کتابفروشی داریم، برپایی بیمارستان در هر بیمارستان یا هر مکان عمومی دیگر، معنایی ندارد جز اینکه این کتاب‌فروشی‌ها هم زیر سقف قانون صنفی قرار بگیرند نه اینکه یک‌میز و یک‌صندلی و تعدادی کتاب که از کتاب بودن تنها اسمش را به یدک می‌کشند را بگوییم کتابفروشی.
حسن‌پور در ادامه از انجام گفتگوهایی با بدنه شرکت مترو تهران برای ساماندهی به این پدیده خبر داد که بر اساس آن امکان سازماندهی این کتاب‌فروشی‌ها در مترو تهران فراهم خواهد شد.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران همچنین گفت: مذاکراتی با مدیران مسئول در این زمینه انجام شده که کتاب‌فروشی‌های مترو تهران قاعده‌مند شوند. بر این‌اساس پیشنهاد شده فضا و مکان را برای این‌افراد مترو تأمین کند اما فعالیت آنها منوط به دریافت مجوز از اتحادیه شود؛ مجوزی که می‌تواند کوتاه مدت یعنی شش‌ماهه یا یک‌ساله باشد. همچنین خواسته‌ایم که فراخوان‌هایی که برای ایجاد این کتاب‌فروشی‌ها صادر می‌شود، از کانال اتحادیه منتشر شود تا افراد بیشتر و متخصص‌تر بتوانند این امکان شغلی را در اختیار بگیرند.
وی گفت: نگاه ما بر استانداردسازی این مکان است و بر این اساس فکر می‌کنیم که باید کتاب‌فروشی‌ها مترو یک شمایل استاندارد را به خود بگیرند و ساماندهی شوند و با جواز رسمی صنف به فروش کتاب بپردازند. این شکل از ساماندهی باعث می‌شود هر کتاب دیگری در این فروشگاه‌ها فروخته نشود و چرخه نشر به درستی در مسیر خود به حرکتش ادامه دهد و معیشت کل صنف نشر تأمین شود.
به گفته حسن‌پور این پیشنهاد گرچه به صورت ضمنی مورد موافقت قرار گرفته، اما به‌صورت عملی هنوز ابلاغ و در دست اجرا قرار نگرفته است.
