به گزارش خبرگزاری فارس، نشست هم‌اندیشی کاربردهای علوم‌شناختی در برنامه‌سازی در مرکز پژوهش و سنجش افکار برگزار شد.

بنابر این گزارش، در این نشست که روز دوشنبه نهم آذرماه سال‌جاری با حضور جمعی از مدیران، پژوهشگران، برنامه‌سازان و دانشجویان دانشگاه‌ها در تالار پژوهش این مرکز برگزار شد، جعفر عبدالملکی رئیس مرکز پژوهش و سنجش افکار و دبیر این هم‌اندیشی با تأکید بر اهمیت رسانه در دنیای امروز گفت: رسانه‌ها در زندگی مردم در حوزه‌های رفتار، عواطف و شناخت بسیار تأثیر گذارند. وی با بیان اینکه تأثیرات اجتماعی- روانی رسانه همه چیز را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد افزود: باید با مطالعه فرایند آگاهی، ذهن، ادراک، یادگیری حافظه و پردازش اطلاعات در ارائه تصویر سالم به جامعه تأثیر‌گذار بود.

رئیس مرکز پژوهش و سنجش افکار با اشاره به اهمیت علوم‌شناختی در تولید برنامه‌ها که به کارکردهای ذهنی در رسانه می‌پردازد گفت: باید با بازتعریف رابطه انسان و رسانه، به تولید برنامه‌های متناسب با سطوح مختلف مخاطب پرداخت.

عبدالملکی همچنین افزود: به دلیل اهمیت علوم شناختی در رسانه، به دستور رئیس محترم سازمان، گروه علوم‌شناختی در مرکز پژوهش و سنجش افکار راه‌اندازی  شد. بر این اساس، برگزاری پنج نشست علمی و تخصصی با موضوع‌های مختلف علوم شناختی، امضای تفاهم‌نامه همکاری با مراکز علمی و دانشگاهی و همچنین حمایت از پایان‌نامه‌های مرتبط با موضوع از جمله اقدام‌های این گروه در سال جاری است.

کمال خرازی، دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی، نخستین سخنران این نشست با موضوع «نقش علوم شناختی در اثر بخشی پیام» ضمن بیان اینکه تصمیم‌گیری، انتخاب و اختیار از جمله ویژگی‌های انسان است گفت: حالات روانی و رفتاری، خصوصیات فردی و تربیتی و عوامل اجتماعی در انسان تأثیر می‌گذارد.

وی با بیان اینکه رسانه تأثیرات مستقیم و غیرمستقم فراوانی در زندگی انسان دارد، افزود: امروزه با توسعه شبکه‌های اجتماعی تعاملی که به عنوان رقیب رسانه‌های تصویری و به صورت یک طرفه برنامه پخش می‌کنند، باید با شناخت صحیح از کارکردهای ذهن و مغز نقش تأثیر‌گذاری در جامعه ایفا کرد.

کمال خرازی با بیان اینکه ما متأثر از اجتماع هستیم و در عین حال بر اجتماع تأثیر گذار هستیم افزود: مخاطبان در شکل‌گیری پدیده‌های نو‌خواسته و دانش جمعی تأثیرات مهمی دارند و لذا رسانه باید با شناخت دقیق فرایند تأثیر‌گذاری در این پیوستگی و انسجام اجتماعی در قالب مدل‌های ذهنی نقش‌آفرین باشد.

وی با اشاره به ذهن هوشیار و ناهشیار، ناهشیاری را یکی از نعمت های الهی دانست و افزود: در دنیای امروز رسانه‌های تأثیر‌گذار با شناخت قسمت ناهشیار ذهن، بر ناخودآگاه انسان تأثیر‌ می‌گذارند و جهت‌دهی می‌کنند.

این استاد دانشگاه، با بیان این نکته که پدیده‌های اجتماعی امروز بسیار پیچیده و متأثر از عوامل متعددی هستند، گفت: در علوم‌ شناختی می‌خواهیم بدانیم این پدیده‌های نوخواسته در فکر و ذهن مخاطبان تا چه میزان تأثیر‌ می‌گذارند و عامل برخی رفتارها در انسان می‌شوند.

خرازی با بیان اینکه در کشور ما نیز ‌قدم‌های خوبی در جهت معرفی علوم‌شناختی برداشته شده است، از راه‌اندازی آزمایشگاه ملی نقشه‌بردازی مغز تا پایان سال خبر داد. وی بهترین کارکرد رسانه با استفاده از علوم‌شناختی را تأثیر‌ غیرمستقیم و استفاده از استعاره‌ها در فرایند ناهشیار ذهنی دانست و گفت رسانه باید هنرمندانه به مخاطب خود قدرت تحلیل، شناخت و آزادی انتخاب بدهد و این امر موجب ماندگاری پیام خواهد شد.

وی القاء غیر‌مستقیم پیام را از ترفندهای رسانه‌های امروزی دانست و گفت: مخاطب بدون مقاومت، نتیجه‌ای که رسانه دنبال می‌کند را می‌پذیرد. صداوسیما باید با تسلط و آگاهی از علوم شناختی تأثیرات رسانه‌های رقیب و بیگانه را که به دنبال تأثیر بر جامعه اسلامی هستند خنثی کند.

حسن عشایری، استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران دیگر سخنران این نشست با موضوع «تلویزیون و تأثیرگذاری عاطفی بر مخاطب» بود و با تأکید بر اهمیت هیجان شناخت گفت: هیچ شناختی بدون هیجان به وجود نمی‌آید و هیجان که قبلاً در نقش بازیگر بود، با افزایش نقش به کارگردان ماهری تبدیل شده است و در حال حاضر دیگر هیچ آگاهی‌ای بدون هیجان امکان‌پذیر نیست.

عشایری با بیان اینکه اطلاعات و شناخت عامل هیجان است افزود: انسان باید شور و هیجان داشته باشد و ما می‌توانیم با کنترل و مدیریت عاقلانه هیجانات زندگی، جامعه متعادلی داشته باشیم.

وی با بیان اینکه صداوسیما باید به دنبال تحریک‌های کلیدی مخاطب باشد گفت: زبان تفکر و شناخت بهترین کلید برای تحریک هیجانات است و اگر مردم شناخت کافی راجع‌به پدیده‌ها و هیجانات پیدا کنند، فرهنگ اجتماع هم درست می‌شود.

ایشان با تأکید بر نقش تفکر و بینش در توجه به پدیده‌های اجتماعی و اهمیت پژوهش در این زمینه برای تولیدات فاخر گفت: شبکه بی‌بی‌سی واقعیت‌ها را بر اساس مصالح خود پالایش می‌کند و هاله‌ای از گزاف بر آن می‌پیچد و انعکاس می‌دهد. در این زمینه رسانه ملی می‌تواند با آگاهی‌بخشی و ایجاد شناخت صحیح در مخاطبان خود نقش این‌گونه رسانه‌های مخرب خارج از کشور را خنثی کند.

وی با بیان اینکه به‌وسیله شناخت می‌توان روی هیجان‌ها تأثیر گذاشت گفت:‌ در اینکه رسانه بداند در چه زمانی چه موضوعی و چه برنامه‌ای را ارائه کند و چه آرایشی به آن برنامه بدهد، خیلی مهم است و این عامل موفقیت رسانه‌ها می‌شود.

وی زبان تصویر و زبان موسیقی را بسیار مهم دانست و افزود: علم و آگاهی هر چند اثر‌گذار و ارزشمندند اما هنر و بیان هنری بسیار تأثیرگذارتر در هیجانات و عواطف مردم است و لذا رسانه‌های بیگانه از هنر و هیجانات برای رسیدن به اهدافشان استفاده می‌کنند.

سعید ستایشی، عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر سخنران بعدی نشست هم‌اندیشی کاربرد علوم شناختی در برنامه‌سازی بود که در خصوص «مدل‌سازی شناختی سیستم‌های هوشمند در حوزه رسانه» به ایراد سخن پرداخت.

وی با بیان اینکه علوم مختلف برای درک جهان قابل مشاهده خارجی گام‌های زیادی برداشته ولی هنوز سؤالات زیادی درباره ذهن انسان و کارکردهای آن وجود دارد گفت: ذهن به عنوان پیچیده‌ترین موجود خلقت که به سادگی قابل مشاهده نیست، کارکردهای بسیار و تأثیرگذاری دارد و می‌توان با شناخت مناسب ذهن،

به نقش آن در دنیای امروز پی برد.

وی با اشاره به اینکه علوم شناختی به همه چیز و همه کس و همه جا ربط دارد افزود: رویکرد رسانه‌ای بالغ باید بتواند ذهن اجتماعی را هدایت کند و خودش آفرینش داشته باشد تا نقش رسانه‌ای خود و دنیای پر رقیب امروز را ایفا کند.

این استاد دانشگاه با تأکید بر  اینکه امروز در دنیا از علوم‌شناختی استفاده‌های زیادی می‌شود گفت: پنتاگون با اختصاص 400 میلیارد دلار بر روی جنگ شناختی کار می‌کند و آن را در منطقه خاورمیانه با ساختن داعش ثبت کرد.

وی گفت: در حال حاضر دانشمندان غربی رفتار داعش را که خود ساخته‌اند با علوم شناختی ارزیابی می‌کنند و مقاله می‌نویسند. دکتر ستایشی اعتماد و آگاهی‌بخشی را سرمایه رسانه دانست و افزود: با استفاده از علوم شناختی می‌توان این سرمایه‌های ملی را افزایش داد و کار رسانه‌های بیگانه را خنثی کرد.

در ادامه این نشست مقاله‌های ارسال شده به دبیرخانه هم‌اندیشی در دو پنل جداگانه ارائه شد.

در پنل اول با عنوان «رسانه، شناخت و هویت»،دکتر جواد حاتمی به ارائه مقاله‌ای با موضوع «رسانه‌های تعاملی و معماری شناختی مخاطبان» پرداخت. همچنین دکتر علیرضا مرادی مقاله‌ای با موضوع «حافظه، هویت، فرهنگ و نقش رسانه در تقویت پیوستگی آنها» و دکتر فاطمه باقریان مقاله‌ای با عنوان «شکل‌گیری هویت و چگونگی ارتباط با رسانه» ارائه نمود.

در پنل دوم با عنوان «رسانه، شناخت، تبلیغات و برنامه‌سازی»، مقاله دکتر آناهیتا خرمی با موضوع «یافته‌های علم اعصاب شناختی و تأثیر آن بر مخاطب» ، مقاله دکتر علیرضا توکلی با عنوان «جای‌گذاری هوشمند تبلیغات محصولات تجاری» و مقاله دکتر فاطمه عظیمی‌فرد با موضوع «زبان شناختی و رسانه» ارائه گردید.

در ادامه این هم‌اندیشی، مدیران، پژوهشگران و برنامه‌سازان رسانه ملی به طرح سؤالات خود از سخنرانان و ارائه‌کنندگان مقالات پرداختند.

این هم‌اندیشی با تقدیر از ارائه‌کنندگان مقالات و اهدای لوح تقدیر به آنان پایان یافت.

http://fna.ir/5RE328