لذا این سفر را نباید بهمعنای پایان همه اختلافات ایران و فرانسه تلقی کرد و باید رویکرد فرانسه نسبت به مسائل منطقهای را در دوره جدید رصد کرد. برای ارزیابی اهمیت و ملاحظات سفر وزیر خارجه فرانسه به ایران، مروری کوتاه بر روابط 2کشور لازم است. مناسبات ایران و فرانسه در دولت هشتم به سطح قابل توجهی از همکاریها رسیده بود. دولت فرانسه در آن دوره ابتکار عمل را بهدست گرفت و دغدغههای خود را نسبت به برنامه هستهای ایران مطرح کرد.
بعد از انتخابات ریاستجمهوری در ایران و روی کار آمدن دولت نهم روابط ایران و فرانسه به سوی تاریکی رفت تاجایی که میتوان ادعا کرد سطح همکاریهای سیاسی به صفر رسید. در سالهای اخیر رفتار فرانسه با ایران، رؤیای کابوس گونه آنها و همچنین مشکلات داخلی آنها منجر به چند اشتباه محاسباتی در رابطه با ایران و مسائل منطقه شد. این موضوعات در چند سطح قابل ارزیابی است:
1-فرانسه با فروش تسلیحات به کشورهای خلیجفارس و نزدیک کردن خود به عربستان سعودی، قطر و امارات، رؤیایی داشت که هیچگاه به آن نایل نشد. آنها تصور میکردند با این رفتارها میتوانند دست برتر را در این منطقه داشته باشند. تجربه مداخلات نظامی و سیاسی فرانسه در آفریقا نیز نشان داده است که فرانسویها در این باز ی نمیتوانند موفق باشند.
2-حمایت فرانسه از براندازان نظام سوریه و رویکرد خصمانه آنها به محور مقاومت دراین کشور، نیزرؤیای دیگری بود که تا به امروز محقق نشده است. این کشور برنامههای مالی و عملیاتی را دنبال میکرد که نتیجه آن تسلیح معارضان در سوریه بود. آنها حتی در موضوع لبنان و تحمیل خواستهای سیاسی خودشان در رابطه با این کشور هم موفق نبودند.
3-فرانسویها خودشان را مدافع منافع اسرائیل نشان میدادند. این روابط به سطحی رسیده بود که در روزهای پایانی مذاکرات هستهای فرانسویها بهدلیل روابطشان با رژیم صهیونیستی مسئول شکست مذاکرات معرفی میشدند. اتفاقا همین موضع بود که باعث تغییر رویکرد آنها در این موضوع شد و در واقع از زیر بار مسئولیت شکست مذاکرات هستهای فرار و برای رسیدن به توافق نهایی تلاش کردند.
4-انتقادات داخلی و فشار سیاستمداران داخلی در خود فرانسه در چندماه گذشته به اوج خود رسیده بود و این باعث شد سیاستمدارانی مثل سارکوزی نیز به سیاستهای داخلی و خارجی فرانسه انتقادات تندی را داشته باشند.
5-انتشار خبر جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از رؤسایجمهور اخیر فرانسه طی سالهای 2006تا 2012میلادی، جنجالآفرین شد و واکنشهای مختلف مقامات پیشین و شخصیتهای سیاسی این کشور را در برداشت و باعث دلخوری سیاسی فرانسه از آمریکا شد.
با بررسی موارد مذکور و شرایط بهوجود آمده بعد از مذاکرات هستهای، میتوان بهصورت واقعبینانهتری تحلیل کرد که فرانسه به نزدیکشدن به ایران نیاز دارد و شاید بتوان امیدوار بود سفر وزیر خارجه فرانسه به ایران، شروعی برای تغییر رویکرد اشتباهات همچنین اصلاح ارزیابیهای سیاسی آنها باشد. جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد با توجه به 2موضوع کلیدی همزیستی مسالمتآمیز و احترام و همکاری متقابل، توسعه روابط خود را در چند محور اساسی با فرانسه افزایش دهد. محورهای همکاری را میتوان در چند محور اساسی برشمرد:
الف) امنیت منطقهای: بحران سوریه و حضور بیرحمانه داعش، جبههالنصره، القاعده، نهتنها تهدیدی برای کشورهای منطقه بلکه تهدید برای همه کشورهای دنیا محسوب میشود. امروز دیگر تقسیم تروریسم به خوب و بد معنایی ندارد. ا مروز دیگر تسلیح معارضان سوری توجیهی ندارد. امیدواریم که فرانسه در این رابطه تجدید نظر کرده و بهدنبال جبران گذشته باشد.
ب) حل بحران ریاستجمهوری لبنان: سالهاست که لبنان بهعنوان یک کشور منطقه با بحران انتخاب ریاستجمهوری دست و پنجه نرم میکند و فرانسه نیز بهعنوان یک کشور ذینفوذ در لبنان میتواند برای حل این مسئله و به ثبات و امنیت این کشور کمک کند. این کمک میتواند با جمهوری اسلامی ایران در قالب یک همکاری گسترده و مؤثر صورت پذیرد.
ج)همکاریهای اقتصادی: جمهوری اسلامی ایران در موضوعات تحریمها خاطرات بدی از فرانسه و شرکتهای اقتصادی این کشور دارد. فرانسه با وجود توانایی برای زیر بار نرفتن موضوع تحریمها، متأسفانه گام به گام با آمریکا برای تحریم ظالمانه علیه کشورمان تلاش کرد و حتی گاهی از آنها هم جلو زد. در این میان شرکتهای فرانسوی بیشترین ضرر اقتصادی و مالی را کردند و خود آنها نیز به این موضوع واقفند. امروز آنها بار دیگر دست نیاز و همکاری به سمت جمهوری اسلامی دراز کردهاند اما باید توجه داشت که این همکاری اقتصادی باید دوسویه و متقابل باشد.
د) حل بحران عربستان: دولت عربستان و سیاستمداران بیتجربه عربستان نیازمند مشاورههای درست و تحلیلی واقعگرایانه و خرد صحیح سیاسی هستند که فرانسه میتواند با تغییر رویکرد خود و جبران اشتباهاتش در این زمینه نقش مؤثری داشته باشد. متأسفانه براساس همین تحلیلهای نادرست سعودیها چندماه است که شاهد تجاوز نابخردانه و وحشیانه این رژیم به ملت مظلوم یمن هستیم. در این میان اتفاق تلخ دیگر حمایت همهجانبه فرانسه از سعودیها بود. میتوان امیدوار بود که بتوان برای حل موضوعات منطقهای و بحران عربستان هم به راهحلهایی مناسب دست پیدا کرد.
- سفیر پیشین ایران در فرانسه
6826637