روزنامه نگاری «زرد» یا «یلو پیج» از پرخواننده ترین روش های روزنامه نگاری است و از اروپا و آمریکا گرفته تا همین دکه های مطبوعاتی خودمان فراگیر شده است و کار آن هم پاسخ به نیازهای آنی مخاطبان است.

این که در دنیای ستاره های مشهور چه می گذرد. پاسخ به این پرسش اصلی ترین محور این گونه از روزنامه نگاری است. حالا این گونه از دنیای رسانه در دنیای گردشگری هم پاسخ داده است. به این مفهوم که صنعت گردشگری هم در پاسخ به این نیاز مخاطب و مشتری اش روشی را به راه انداخته که بی شباهت به روزنامه نگاری زرد نیست.

صاحبان صنعت گردشگری این بار مسافران را به مقاصدی می برند تا ببینند در دنیای ستاره ها چه می گذرد. ستاره ها از فوتبالیست های مشهور آغاز می شوند و با هنرمندان و سیاستمداران ادامه پیدا می کنند و حتی به چهره های منفور هم می رسند. در این وادی، مهم شهرت است، دلیلش مهم نیست. می تواند لیموزین های فیدل کاسترو رهبر اسطوره ای کوبا باشد یا قصرهای باشکوه رئیس جمهور مخلوع اوکراین. دستکش خواننده کشته شده باشد یا دیدن اتاقی که مرلین مونرو در آن درگذشت. همه و همه مقاصدی است که گردشگران برای بودن و تماشای آنجا قصد سفر می کنند و همین فرصتی است برای صاحبان گردشگری تا با پاسخ به این نیاز کیسه های خود را هم پرپول تر ببینند.

در این میان دنیای سیاست هم از این غافله عقب نمانده است. همان طور که گفته شد چندان مهم نیست که سیاستمداران محبوب باشند یا منفور، مهم گردش مالی هنگفتی است که می توان به واسطه این کنجکاوی به دست آورد. در این راه دیدن محل زندگی «ماندلا» با خانه «اسامه بن لادن» در یک دسته قرار می گیرد. یکی هزاران و میلیون ها آفریقایی را از بند تبعیض رها کرده و دیگری هزاران و میلیون ها فرد را به کام نگون بختی و سیاهی کشانده، اما صنعت گردشگری از هر دوی این افراد استفاده کرده است و برایش چندان مهم نیست تاثیر آنها در دنیای معاصر چه بوده است.

نکته دیگر ارتباط تنگاتنگ گردشگری با دنیای رسانه است. صنعت گردشگری همیشه آنلاین است. مراقب اخبار هست تا بتواند از تازه ترین اخبار بیشترین استفاده را ببرد. دقت کنید که تنها یک ماه از به دام انداختن اسامه بن لادن نگذشته بود که آژانس های گردشگری دنیا به فکر به راه انداختن تورهایی برای بازدید از محل خانه این تروریست در پاکستان افتادند. هر چند عمر این تورها خیلی طول نکشید چرا که به واسطه عدم امنیت گردشگران این تورها لغو شد.

بازدید از «حفره عنکبوت»

دسامبر 2003، یعنی 11 سال پیش درست در روزهای گرم تکریت، اتفاقی افتاد که تا مدت ها در صدر اخبار جهان ایستاد.

صدام رئیس جمهور مخلوع عراق پس از 9 ماه پنهان شدن در حفره ای متروک و خوف آور پیدا شد و به دست نیروهای آمریکایی افتاد. همین که این خبر تیتر روزنامه ها شد خیل بسیاری از افراد تقاضا داشتند تا از محل اختفای 9 ماهه این دیکتاتور بازدید کنند.

تصاویر منتشر شده از او هم به این کنجکاوی دامن می زد. ریش های بلند و اصلاح نشده صدام با چهره ای خسته و عصبانی بدون هیچ شکوه و جلالی به دست یک سرباز خوشحال آمریکایی از زیرزمینی عجیب بیرون آورده می شود.

زیرزمینی که خیلی زود لقب هم گرفت؛ «حفره عنکبوت». حالا وقت آن بود که بسیاری از این حفره بازدید کنند.

سوار بر خودروهای رفیق کاسترو

«رفیق کاسترو» هر چند حالا مدت هاست که حکومت نمی کند و در اتاقش در منزل یا گاه به گاهی در بیمارستان استراحت می کند، اما هنوز هم سایه اش بالای سر کشور کوباست. رهبری قدرتمند و همرزم «ارنستو چه گوارا» که از قدیمی ترین انقلابیون جهان است. اما این روزها لیموزین های قدیمی که یادگار دوران انقلابی گری کاسترو است تبدیل به یک جاذبه گردشگری شده است. از این لیموزین های سیاه رنگ دولتی که بسیار قدیمی و ساخت شوروی سابق هستند بتازگی به عنوان تاکسی در شهر هاوانا استفاده می شود که بیشتر سرنشینان آن گردشگران هستند.

در حال حاضر 14 لیموزین به عنوان تاکسی در هاوانا فعالیت می کنند که ساخت دهه های ۶۰ و ۷۰ میلادی بوده و گفته می شود که از آنها برای جابه جایی کاسترو و رهبران کشورهای مهمان استفاده می شده است، البته در کوبا همچنان خودروهای آمریکایی با حدود نیم قرن قدمت نیز که مصرف بنزین بالایی دارند فعال هستند که به جابه جایی گردشگران مشغولند.

در سال های اخیر صنعت گردشگری کوبا رشد فزآینده ای را شاهد بوده که همین امر موجب سرازیر شدن گردشگران از سراسر جهان به این کشور شده است. کارشناسان دلیل اصلی این امر را پایین بودن هزینه گذراندن تعطیلات در کوبا در مقایسه با دیگر کشورها، بویژه آمریکا می دانند. کوبا در سال های آینده به یکی از 20 مقصد برتر گردشگری جهان تبدیل کند.

تماشای خانه بن لادن

«ابوت آباد» دهکده ای دنج و آرام و سرسبز در حوالی اسلام آباد پاکستان که تنها وجود یک دانشکده نظامی در آنجا رفت و آمد بسیاری را در این روستا سبب شده بود ناگهان به یکی از مقاصد مهم گردشگری جهان تبدیل شد. بسیاری از ماجراجویان و گردشگران کنجکاو حاضر بودند از مقاصد لوکس و گران خود چشم پوشی کنند تا به این روستا بروند. چرا که تنها چند روز از دستگیری و کشته شدن بزرگ ترین تروریست قرن می گذشت و خانه ویلایی اش در این روستا با سیل بسیاری از تقاضا روبه رو شده بود. البته تصمیم دولت پاکستان هم جالب بود.

آنها محوطه 3365 مترمربعی در «ابوت آباد» که محل اختفای بن لادن تا پیش از کشته شدن او به دست آمریکایی ها بود، را درست به خاطر این که به یکی از پربیننده ترین جاذبه های گردشگری تبدیل شده، تخریب کرد.

آخرین مخفیگاه بن لادن که پنج سال محل اختفای او بود تنها به فاصله یک هفته پس از انتشار خبر کشته شدن او و اعلام موقعیت و پخش تصاویری از آن، تبدیل به یکی از بزرگ ترین جاذبه های گردشگری پاکستان شد.

تصمیم دولت پاکستان در تخریب این خانه، بیشتر به خاطر از بین بردن احتمال بمبگذاری نیروهای «القاعده» در زمان بازدید مردم از آن اتخاذ شده است.در حالی که دولت پاکستان در تلاش بود هر نوع خاطره ای درباره یکی از مشهورترین مجرمان جهان را در این کشور از بین ببرند، اما شکیل احمد فردی که تخریب خانه بن لادن به عهده او گذاشته شده، می گوید خانه بن لادن در ابوت آباد پاکستان به یکی از جاذبه های توریستی مسافرانی تبدیل شده که در جستجوی سوغاتی هستند! او تصمیم گرفت حالا که این جاذبه تازه ظهور دنیای گردشگری قرار است تخریب شود لااقل آجر به آجر این خانه را به فروش برساند.

به گفته او می توان از این آجرها برای ساخت خانه ای جدید استفاده کرد چرا که حدود 180 هزار قطعه آجر از تخریب این ساختمان به دست آمده، اما در عوض مردم می خواهند این آجرها را به عنوان هدیه برای یکدیگر به سوغات ببرند.

یک روز هم بند ماندلا

نلسون ماندلا را از تاثیرگذارترین مردان در جهان می دانند. مبارزی که با زندگی و استقامتش روی زندگی میلیون ها انسان تاثیر گذاشت.

اما یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری آفریقای جنوبی سلول انفرادی رهبر انقلابی سیاهان آفریقای جنوبی علیه رژیم آپارتاید است. زندانی که گردشگران بسیاری را در سال روانه جزیره «روبن» می کند.

این زندان مکانی است که ماندلا 18 سال از 27 سال حبس خود به خاطر مبارزه با رژیم آپارتاید را در آن گذراند.

اکنون در سلول ماندلا که در سال های گذشته تعدادی از شخصیت های معروف جهان از جمله دو رئیس جمهور آمریکا، بیل کلینتون و باراک اوباما به همراه ماندلا از آن دیدن کرده اند، تصاویری از وی و چهره های مشهور جهانی نصب شده است.

زندان مخوف جزیره روبن که در فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو نیز به ثبت رسیده، در یکی از بدآب و هواترین جزایر این کشور واقع شده و به دلیل قرار گرفتن زندان در یک جنگل انبوه بارانی مکانی بسیار مرطوب و با آب و هوای شرجی است.

مقامات صنعت گردشگری آفریقای جنوبی قصد دارند زندان دیگری در خلیج «تیبل» این کشور را نیز که ماندلا چند سال از عمر خود را در آن سپری کرده به یک جاذبه گردشگری تبدیل کنند.

از سال های قبل نیز تور ویژه ده روزه تحت عنوان «ماندلا: مسیر طولانی به سوی آزادی» در آفریقای جنوبی براساس کتابی به همین نام که زندگینامه خود نوشته ماندلا است، راه اندازی شده که نقش زیادی در جذب گردشگران به این کشور دارد. این تور ویژه بازدید از محل تولد ماندلا، محل زندگی او در دوران جوانی، چند زندان، محل تبعید وی و موزه آپارتاید و پارک موضوعی آزادی در ژوهانسبورگ است.نلسون ماندلا، اولین رئیس جمهور سیاهپوست آفریقای جنوبی بود که از سال ۱۹۹۴ به مدت پنج سال این سمت را برعهده داشت و بسیاری او را پدر آفریقای جنوبی می دانند.

رهبر پیشین آفریقای جنوبی علیه آپارتاید مبارزه کرد و در سال ۱۹۹۳ جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. ماندلا نقش برجسته ای در برقراری صلح در سایر مناقشات به عهده داشت.

در این شرایط کارشناسان پیش بینی می کنند با افزایش تمایل گردشگران برای بازدید از زندان های محل حبس ماندلا گردشگران آفریقای جنوبی رشد چشمگیری یابد و این کشور تا پایان امسال میزبان حدود ده میلیون گردشگر باشد. (ضمیمه چمدان)

میثم اسماعیلی