«بهمن نامورمطلق» در گفت‌وگو با خبرنگار صنایع دستی ایسنا، درباره مهجور بودن صنایع دستی در سازمان میراث فرهنگی بیان کرد: مدیران ارشد مملکت هنوز صنایع دستی را باور ندارند، تا کسی در این مملکت داد نزند حقش را نمی‌دهند، این قشر مظلوم و محجوب هستند و باید کمی نامحجوب شوند تا آنها را جدی بگیرند، از طرفی هم اگر نامحجوب شوند آن وقت معرّف صنایع دستی و هنرهای سنتی نیستند.ما دچار تضاد شدیم یا باید آن حُجب و حیا را که اصول سنت‌های صنایع دستی است را رعایت کنیم که در این صورت این چنین برداشت می‌کنند این گروه مشکلی ندارند پس لازم نیست به آنها رسیدگی شود، اگر هم به غیر از این شود که آن چیزی که هستیم، نیستیم.

عدالت را رعایت نمی‌کنند

معاون صنایع دستی اظهار کرد: به نظرم در این زمینه رسانه‌ها نیز کم‌لطفی می‌کنند و امیدواریم عدالت رعایت شود، مدیران هم عدالت را در این حوزه رعایت نمی‌کنند و در اسناد بالادستی، صنایع دستی کم دیده شده است. حتی در اقتصاد مقاومتی هم صنایع‌دستی کم دیده شده، در حالیکه این حوزه صنایع اقتصاد مقاومتی است و می‌تواند یکی از اهداف اقتصاد مقاومتی باشد. ما در برنامه پنجم توسعه، صنایع دستی را ندیدیم؛ پس در باورهای مدیران و اسناد بالا دستی و رسانه، صنایع دستی را آنطور که باید نمی‌بینیم، در حالی که انسان‌های زنده در این حوزه کار می‌کنند.

او ادامه داد: عمارت‌ها و خانه‌های بجا مانده ساخته‌ دست کسانی است که هنر و صنعت دست‌شان را خلق کرده‌اند و زمانی که این عمارت‌ها خراب می‌شوند، صدای همه درمی‌آید. همین اشیایی که از بلژیک وارد ایران شد را داستانی خلق کرده‌اند. ما به میراث سازان بی‌توجه‌ایم، اما به خود میراث بی‌توجهی می‌کنیم. به این فکر نمی‌کنیم که همین امروز وسایلی می‌تواند خلق شود که 100 سال آینده موجب افتخار ما شوند، همان‌طور که بیش از این خلق شده‌اند.

مولف در ایران نمرده است

نامور مطلق بیان کرد: متاسفانه به دنبال مُد هستیم، کمتر دنبال ارزش‌های انسانی می‌رویم و به جای اینکه به انسان توجه کنیم به آثار انسانی توجه می‌کنیم. در واقع بی‌توجهی به هنرمندان و توجه به هنر‌های آنها نگاه غیربومی است که از غرب وارد شده. ما در ایران به انسان توجه بیشتری می‌کردیم. از روزی که "رولان بارت" مسئله مرگ مولف را مطرح کرد، این اتفاق بوجود آمد اما مولف در ایران نمرده و زنده است. همین هنرمندانی که قلمزنی، مینیاتورگری، گلیم بافی و ... انجام می‌دهند نشان می‌دهند که مولف همچنان زنده است.

معاون صنایع دستی همچنین درباره راه‌اندازی بازارچه‌های صنایع دستی خیابانی اظهار کرد: نظر ما این است فروشگاه‌ها به جای نمایشگاه‌ها تقویت شوند. تاکنون معاونت صنایع دستی نمایشگاه محور بوده و دائما نمایشگاه برگزار می‌کرده و قیمت فروشگاه‌ها هم بالاتر می‌رفته است. همان‌طور که ما درباره بیمه هنرمندان اختیاری نداریم، با فروشگاه‌ها هم هیچ ارتباط نهادینه‌ای نداریم، یعنی اگر فروشگاهی قیمت را بالا و پایین ببرد ما نمی‌توانیم چیزی بگوییم؛ چون متأسفانه در دولت گذشته اختیارات معاونت صنایع دستی را از آن سلب کرده‌اند و بی‌اختیار شده است.

او افزود: سیستم قیمت‌گذاری را برای اولین‌بار در نمایشگاه‌های صنایع دستی 20 خرداد ماه راه‌اندازی کرده‌ایم. طرح فروشگاه‌های نشاندار را هم در دست داریم که امیدوارم بتوانیم آن را به زودی راه‌اندازی کنیم. این فروشگاه‌ها باید حتما صنایع دستی آن هم از نوع ایرانی را با قیمت مطلوب و کارشناسی شده از طرف ما عرضه کنند. ما به این فروشگاه‌ها نشانه می‌دهیم که روی شیشه نصب کنند و مردم با اطمینان خاطر صنایع‌دستی را خریداری کنند. در واقع ما روی این فروشگاه‌ها نظارت می‌کنیم.

مقایسه یک هنرمند با یک مربی کلاس کنکور

نامورمطلق با بیان اینکه "قبول دارم یکی از مشکلات صنایع دستی ما قیمت بالای آن است" ادامه داد: این بالا بودن قیمت نسبت به صنایع وارداتی کشورهای خاص دیگر به این دلیل است که صنایع آنها، دستی نیستند. مشکل اصلی ما گرچه قیمت است اما به نظر من بیشتر باید مردم را آگاه کنیم، بسیاری از مردم هزینه بسیاری می‌کنند و یک فرش ماشینی می‌خرند که اگر کمی به مبلغ پولشان اضافه کنند می‌توانند یک فرش دست بافت بخرند، اگر مردم متوجه تفاوت صنایع دستی ایرانی و صنایع دستی خارجی وارداتی نامرغوب باشند، مطمئنم این قیمت برای آن‌ها بالا نخواهد بود. مردم ما برای یک کلاس کنکور ساعتی 100 هزار تومان پرداخت می‌کنند، کسی که ده‌ها ساعت کار کرده و یک مینا را شکل داده است یا قلمزنی کرده آیا نباید به اندازه دستمزد 5 ساعت یک مربی دریافت کند؟

معاون صنایع دستی ادامه داد: درست است که قیمت‌ها نسبتا بالاست، اما با این حال مردم احساس می‌کنند خوب است که برای آینده فرزندشان یک میلیون بپردازند، اما نمی‌دانند اگر همان مبلغ را برای صنایع دستی بپردازند و آن را در اتاق فرزندشان بگذارند تا چه اندازه در هویت آنها تأثیرگذار است. این مشکل گفتمان‌سازی است که ما هنوز نتوانستیم صنایع دستی را جزو نیاز ضروری زندگی انسان‌ها معرفی کنیم. اگر بتوانیم این کار را انجام دهیم حتما مردم متوجه می‌شوند که این قیمت‌ها چندان هم بالا نیست. من معتقدم اگر رسانه‌ها خوب کار کنند و گفتمان سازی صورت بگیرد و مردم متوجه اهمیت حضور صنایع دستی در زندگی‌شان شوند و بدانند که فرش دستباف، گلیم یا جاجیم چگونه می‌تواند فضای خانه را انسانی‌تر و تلطیف کند. مناسبات ما در خانه‌ای که با صنایع دستی شکل گرفته است متفات‌تر خواهد بود تا اینکه همه چیز مصنوعی و یخی باشد.

او افزود: در عین حال که ما تلاش می‌کنیم تا قیمت‌ها را پایین بیاوریم آن چیزی که مشکل اصلی است و باید آن را برطرف کنیم آگاهی مردم است که باید آن را بالا ببریم و بدانند که وسایلی که در چیدمان خانه استفاده می‌کنند مانند یک درمانگاه عمل می‌کند و احساس معنوی-راحتی و انسانی بودن را به اعضای یک خانه می‌دهد تا اینکه از دکوراسیون خشن استفاده کنند. بسیاری از مردم صبح تا شب با هم دعوا می‌کنند و متوجه نیستند که این خشونت تأثیر این دکوراسیون است.

معتقد به تنوع هستم

معاون صنایع دستی با بیان اینکه معتقد به تنوع است، گفت: باید بگذاریم فروشگاه‌های خیابان نجات‌اللهی هم کار خودشان را بکنند، یعنی اگر می‌خواهد صنایع دستی تزیینی ارائه کند یا اگر با قیمت بالاست بتواند بنز خودش را بفروشد و جای دیگری مثل بازارچه هم باشد تا بتوانیم نوع دیگری از صنایع دستی را بفروشیم، اما باید صادقانه صنایع دستی و ایرانی را بفروشیم. از طرفی فروشگاه‌ها باید اجاره بها هم پرداخت کنند.

هر شهرستان یک بازارچه

او همچنین درباره راه‌اندازی بازارچه‌های صنایع دستی بیان کرد: با حمایت ما بیش از 10 بازارچه در جاهای مختلف در حال ساخت است مثلا در استان مرکزی حدود چهار بازارچه در حال ساخت است، ما نسل جدید بازارچه صنایع دستی را پیش‌بینی کردیم و می‌خواهیم حداقل در هر شهرستان یک بازارچه داشته باشیم.

نامور مطلق با تأکید بر اینکه باید در این زمینه فرهنگ‌سازی شود، گفت: هنگامی که صداوسیما تبلیغ فرش ماشینی می‌کند و در فیلم‌ها از فرش ماشینی و صنایع غیرایرانی استفاده می‌کند، چه انتظاری می‌توانیم از مردم داشته باشیم. سازمان صدا و سیما برای خودش یک چیزهایی می‌سازد و پخش می‌کند و حداقل با ما هم هماهنگ نمی‌کند تا در این زمینه کمک کنیم و کیفیت کار را بالا ببریم. ما برای همکاری با صدا و سیما اعلام آمادگی می‌کنیم تا سبک زندگی ایرانی- اسلامی به ویژه برای نسل جوان رایج شود.

انتهای پیام